|
ga dooooodddd
===Rechtsgeldigheid===
Een eigenlijke wet dient te worden vastgesteld en uitgevaardigd door een legitieme overheid, een autoriteit die daartoe gerechtigd is. Bijvoorbeeld door een democratisch gekozen parlement in een parlementaire democratie, of een absolutistisch vorst in een absolute monarchie. Een wet die door een illegitieme overheid werd uitgevaardigd, dat wil zeggen niet in overeenstemming met de heersende regels voor het invoeren en wijzigen van wetten, bijvoorbeeld door geweld, revolutie, enz., is een oneigenlijke wet.
Een wet geldt territoriaal, voor een gebied waarover de autoriteit die een wet uitvaardigt gezag uitoefent; personeel, voor bepaalde groepen van personen die onder het gezag van de autoriteit die een wet uitvaardigt vallen.
Meestal regelt een hogere rechtsnorm volgens welke procedure een wet tot stand komt. In België en Nederland is dit de Belgische, respectievelijk de Nederlandse [[Grondwet]]. In een democratische rechtsstaat komt een wet tot stand door samenwerking van de wetgevende en uitvoerende macht. Nieuwe wetten of wetswijzigingen kunnen tot stand komen op voorstel van de wetgevende of de uitvoerende macht. Belangrijk is dat de voorgestelde wet steeds door de wetgevende overheid wordt goedgekeurd, met een meerderheid die vereist is hiervoor.
Na goedkeuring moet een wet nog worden afgekondigd. Dit gebeurt door de uitvoerende macht. Een wet is slechts afdwingbaar nadat deze werd openbaar gemaakt in een publicatieblad dat hiertoe werd ingericht door de overheid. Het beginsel ''elke burger wordt geacht de wet te kennen'' houdt niet in dat alle burgers zouden te weten wat er in alle wetten staat maar het is de [[juridische fictie]] dat na de reguliere afkondiging van de wet eenieder geacht wordt daarvan kennis te hebben kunnen nemen. Onbekendheid met het bestaan of de inhoud van de wet vormt dus nooit een verontschuldiging voor overtreding van die wet en kan in geval van strafbepalingen dus ook niet leiden tot straffeloosheid.
Tenzij de wet zelf voorziet in een specifieke regeling, heeft de wet na publicatie onmiddellijke gelding en blijft van kracht totdat hij ofwel formeel wordt afgeschaft, ofwel materieel wordt vervangen door een andere regeling. Wetten verliezen niet hun rechtskracht door langdurig ontbreken van toepassing.
{{DEFAULTSORT:===Conflicterende wetten===
Soms kunnen wetten conflicterende normen inhouden, bijvoorbeeld wanneer de ene wet iets verbiedt dat door een andere wet geboden wordt. Welke norm dient nu gevolgd te worden? Hier is op twee manieren een oplossing mogelijk. Bij expliciete [[Derogatie (recht)|derogatie]] wordt door een derde wettelijke bepaling bepaald welke wet voorrang heeft. Een andere mogelijkheid is te bepalen welke wet voorrang heeft aan de hand van hun onderlinge rangorde: een hogere wet van een hoger orgaan gaat boven die van een lager orgaan ([[superioriteitsregel]]), een specifieke wet boven een algemene ([[lex specialis|specialiteitsregel]]) en een jongere wet boven een oudere ([[posterioriteitsregel]]). Dit worden ook wel de drie conflictregels genoemd.
In Nederland kan men voor het toepassen van de superioriteitsregel deze rangorde aanhouden:
*een ieder verbindende bepalingen uit internationale verdragen en besluiten van volkenrechtelijke organisaties
*het Statuut van het Koninkrijk der Nederlanden
*de Grondwet
*wet in formele zin
*algemene maatregel van bestuur
*ministeriële regeling
*provinciale verordening
*gemeentelijke verordening, waterschapsverordening en verordening van een productschap, hoofdbedrijfschap of een bedrijfschap}}
===Wordingsproces===
| 