Mark Twain: verschil tussen versies

[[Bestand:Mark Twain at Stormfield (1909).webm|{{largethumb}}thumb|Mark Twain in een korte film (1909)]]

'''Samuel Langhorne Clemens''' ([[Florida (Missouri)|Florida]] (Missouri), [[30 november]] [[1835]] – [[Redding (Connecticut)|Redding]] (Connecticut), [[21 april]] [[1910]]),<ref>{{citeCiteer web |url=http://www.marktwainhouse.org/theman/bio.shtml |title=The Mark Twain House Biography |accessdate=2006-10-24 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100413130044/http://www.marktwainhouse.org/theman/bio.shtml |archivedate=2010-04-13 }}</ref> beter bekend onder zijn schrijversnaam '''Mark Twain''', was een [[Amerikaanse literatuur|Amerikaanse schrijver]] en [[Komische literatuur|humorist]]. Twain werd vooral bekend door zijn romans ''[[De Lotgevallen van Tom Sawyer]]'' en ''[[De Lotgevallen van Huckleberry Finn]]''. Laatstgenoemd werk wordt ook wel als een ''[[Great American Novel]]'' (grote Amerikaanse roman) aangemerkt.<ref>{{citeCiteer web |url=http://www.americaslibrary.gov/aa/twain/aa_twain_huckfinn_1.html |title=Mark Twain's Huckleberry Finn |accessdate=2012-03-12}} Hoewel de term "the great American novel" enkelvoud is, zijn er meerdere Amerikaanse romans die als zodanig worden aangemerkt.</ref> Twain wordt uitgebreid geciteerd.<ref>{{citeCiteer web |url=http://www.twainquotes.com/ |title=Mark Twain quotations |accessdate=2006-10-24}}</ref><ref>{{citeCiteer web |url=http://www.quotationspage.com/quotes/Mark_Twain/ |title=Mark Twain Quotes – The Quotations Page |accessdate=2006-10-24}}</ref> Tijdens zijn leven was hij bevriend met [[president]]en, wetenschappers, kunstenaars, ondernemers en edelen.

Twain genoot een enorme populariteit bij het publiek. Met zijn scherpzinnigheid en vlijmscherpe [[satire]] oogstte hij lof van zowel critici als collegae. De Amerikaanse schrijver [[William Faulkner]] noemde Twain "de vader van de [[Amerikaanse literatuur]]”.<ref name="faulkner">{{citeCiteer bookboek |last=Jelliffe |first=Robert A. |title=Faulkner at Nagano |year=1956 |publisher=Kenkyusha, Ltd |location=Tokyo}}</ref>

Samuel Langhorne Clemens werd geboren in [[Florida (Missouri)|Florida]] in Missouri op 30 november 1835 als zoon van John Marshall Clemens (11 augustus 1798 – 24 maart 1847), een plattelandskoopman uit [[Tennessee]], en Jane Lampton Clemens (18 juni 1803 – 27 oktober 1890).<ref name="singular">{{citeCiteer bookboek

}}. Geciteerd in {{citeCiteer web

}}</ref> Hij was de zesde van zeven kinderen. Slechts drie van zijn broers en zussen overleefden hun kindertijd. Zijn broer Orion leefde van 1825 tot 1897. Zijn broer Henry (1838–1858) kwam op 19-jarige leeftijd om bij een explosie op een rivierboot.<ref>[http://www.marktwainproject.org/xtf/view?docId=letters/UCCL00017.xml;style=letter;brand=mtp To William A. Moffett ''per'' Telegraph Operator 21 June 1858 • Memphis, Tenn.]</ref> Zijn zuster Pamela leefde van 1827 tot 1904. Zijn zuster Margaret (1830–1839) stierf toen Twain drie jaar was en zijn broer Benjamin (1832–1842) overleed drie jaar later. Een andere broer, Pleasant (1828–1829), stierf toen hij nog maar zes maanden was.<ref>{{citeCiteer web |url=http://marktwainhouse.org/theman/twain_tree.pdf |format=PDF|title=Mark Twain's Family Tree |accessdate=2007-01-01}}</ref> Twain werd geboren twee weken nadat de [[komeet Halley]] de aarde het dichtst genaderd was en voorspelde later dat hij zou sterven als de komeet weer langskwam.

Toen Twain vier was, verhuisde het gezin naar [[Hannibal (Missouri)|Hannibal]],<ref>{{citeCiteer web |url=http://www.lucidcafe.com/library/95nov/twain.html |title=Mark Twain, American Author and Humorist |accessdate=2006-10-25}}</ref> een havenstad aan de [[Mississippi (rivier)|Mississippi]], die de inspiratie leverde voor de fictieve stad St. Petersburg in ''De Lotgevallen van Tom Sawyer'' en ''De Lotgevallen van Huckleberry Finn''.<ref>{{citeCiteer web |url=http://encarta.msn.com/sidebar_701509634/Adventures_of_Huckleberry_Finn_The.html |title=Adventures of Huckleberry Finn |accessdate=2006-11-11 |last=Lindborg |first=Henry J. |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091028010000/http://encarta.msn.com/sidebar_701509634/Adventures_of_Huckleberry_Finn_The.html |archivedate=2009-10-28 }}</ref> In die tijd was Missouri een [[slavenstaat]] binnen de [[Verenigde Staten|Unie]] en de jonge Twain raakte vertrouwd met het [[slavernij]]wezen, een thema dat hij later in zijn schrijven verder uitdiepte.

In maart 1847, toen Twain 11 was, stierf zijn vader aan een [[longontsteking]].<ref>{{citeCiteer web

Missouri was een slavenstaat, werd door velen beschouwd als een deel van het [[Zuiden]] en nam tijdens de Burgeroorlog zowel deel aan de regering van de [[Geconfedereerde Staten van Amerika|Confederatie]] als aan de [[Noordelijke staten|federale regering]]. Jaren later schreef Twain het [[korte verhaal]] ''[[The Private History of a Campaign That Failed]]'' (Het Geheime Verhaal over de Campagne die mislukte), waarin hij beweerde dat hij en zijn vrienden twee weken lang vrijwilliger bij de Confederatie waren geweest, voordat zij hun compagnie ontbonden.<ref name="Hannibal">{{citeCiteer web

Twain en zijn broer reisden meer dan twee weken met een [[postkoets]] over de [[Great Plains]] en de [[Rocky Mountains]], waarbij ze onderweg een bezoek brachten aan de [[Mormonen|Mormoonse gemeenschap]] in [[Salt Lake City]]. Deze ervaringen inspireerden hem tot ''[[Roughing It]]'' (Het is Behelpen) en verschaften stof voor ''[[The Celebrated Jumping Frog of Calaveras County]]'' (De Beroemde Springkikker uit het District Calaveras). Twains reis eindigde in de zilvermijnstad [[Virginia City (Nevada)|Virginia City]], [[Nevada (staat)|Nevada]], waar hij [[mijnwerker]] werd.<ref name="Hannibal" /> Hij mislukte als mijnwerker maar vond werk bij een krant in Virginia City, de ''[[Territorial Enterprise]]''.<ref>''Comstock Commotion: The Story of the Territorial Enterprise and Virginia City News,'' Chapter 2.</ref> Daar ondertekende hij voor het eerst met de naam "Mark Twain". Die naam verscheen op 3 februari 1863 onder een humoristisch reisverslag getiteld "''LETTER FROM CARSON – re: Joe Goodman; party at Gov. Johnson's; music''" (''BRIEF VAN CARSON – betr: Joe Goodman; feestje bij Gouverneur Johnson; muziek'').<ref name="MT_quotes">{{citeCiteer web |title = Mark Twain quotations |url = http://www.twainquotes.com/teindex.html }}</ref>

Twain reisde vervolgens naar [[San Francisco]], waar hij zijn werk als journalist voortzette en lezingen begon te geven. De uitspraak over het weer in San Francisco ''De koudste winter die ik in mijn hele leven meemaakte, was een zomer in San Francisco'' wordt (onterecht) toegeschreven aan Mark Twain.<ref>{{en}}[http://www.twainquotes.com/SanFrancisco.html TwainQuotes]</ref> Hij ontmoette schrijvers als [[Francis Bret Harte|Bret Harte]], [[Artemus Ward]] en [[Dan DeQuille]]. Een opdracht op [[Hawaï]] werd de basis voor zijn eerste voordrachten.<ref name="PBS">{{citeCiteer web

In 1871 verhuisde Twain met zijn gezin naar [[Hartford (Connecticut)|Hartford]], [[Connecticut]], waar hij in 1873 begon met de bouw van een huis voor hen, dat in 1927 door plaatselijke bewonderaars van de sloop zou worden gered en uiteindelijk een museum werd, dat aan hem is gewijd.<ref name="MTHouse">{{citeCiteer web | 1 = | url =http://www.marktwainhouse.org/thehouse/house.shtml | title =The Mark Twain House and Museum: History of the House | publisher =The Mark Twain House & Museum | accessdate =2007-09-08 | deadurl =yes | archiveurl =https://web.archive.org/web/20100419230648/http://www.marktwainhouse.org/thehouse/house.shtml | archivedate =2010-04-19 }}</ref> Daar schonk Olivia het leven aan drie dochters: Susy (1872–1896), Clara (1874–1962)<ref>{{citeCiteer newsnieuws |first= |last= |authorlink= |coauthors= |title=Mrs. Jacques Samossoud Dies; Mark Twain's Last Living Child; Released 'Letters From Earth' |url= |quote=[[San Diego, California]], Nov. 20 (UPI) Mrs. Clara Langhorne Clemens Samossoud, the last living child of Mark Twain, died last night in Sharp Memorial Hospital. She was 88 years old. |publisher=New York Times |date=November 21, 1962, Wednesday |accessdate=2007-07-21}}</ref> en Jean (1880–1909). Hun huwelijk duurde 34 jaar, tot het overlijden van Olivia in 1904.

Twain maakte een tweede reis door Europa, die beschreven is in het in 1880 verschenen boek ''[[A Tramp Abroad]]'' (''Een Buitenlandse Voettocht''), waaronder een bezoek aan [[Londen]] waar hij, in de zomer van 1900, te gast was bij de kranteneigenaar [[Hugh Gilzean-Reid]] op het [[Dollis Hill House]]. Van [[6 mei]] tot [[23 juli]] [[1878]] bracht hij een uitgebreid bezoek aan [[Heidelberg (Duitsland)|Heidelberg]], Duitsland. Twain schreef over [[Dollis Hill]] dat hij “nog nooit een plek had gezien die zo aangenaam gelegen was, met haar eerbiedwaardige bomen en uitgestrekte landerijen, met alles wat het leven heerlijk kon maken en dat alles binnen werpafstand van de wereldmetropool.”<ref name="dollishill">{{citeCiteer newsnieuws

Twain maakte een ernstige [[depressie (klinisch)|depressie]] door, die in 1896 begon toen zijn lievelingsdochter Susy overleed aan [[Hersenvliesontsteking|meningitis]]. De dood van Olivia in 1904 en het overlijden van Jean op 24 december 1909 verergerden zijn neerslachtigheid.<ref>{{citeCiteer web |url=http://www.marktwainhouse.org/theman/bio.shtml |title=The Mark Twain House |accessdate=2006-11-17}}</ref> Er wordt verteld dat Twain in 1909 de woorden sprak:<ref>{{citeCiteer web |url=http://etext.library.adelaide.edu.au/t/twain/mark/paine/ |title=Mark Twain, a Biography |author=Albert Bigelow Paine |accessdate=2006-11-01}}</ref>

Zijn voorspelling kwam uit: Twain stierf op 21 april 1910 aan een hartaanval in [[Redding (Connecticut)|Redding]], [[Connecticut]], één dag voordat de komeet de aarde het dichtst genaderd was (zie link van 1835 naar de [[Komeet Halley]]). Toen president [[William Howard Taft]] vernam dat Mark Twain was overleden, sprak hij de woorden:<ref>{{citeCiteer web |url=http://classiclit.about.com/cs/profileswriters/p/aa_marktwain.htm |title=Mark Twain (Samuel Langhorne Clemens) |accessdate=2006-11-01 |author=Esther Lombardi, [[about.com]]}}</ref><ref>{{citeCiteer newsnieuws |first= |last= |authorlink= |coauthors= |title=Mark Twain is Dead at 74. End Comes Peacefully at His New England Home After a Long Illness. |url= |quote=[[Danbury, Connecticut]], April 21, 1910. Samuel Langhorne Clemens, "Mark Twain," died at 22 minutes after 6 to-night. Beside him on the bed lay a beloved book – it was Carlyle's " French Revolution" – and near the book his glasses, pushed away with a weary sigh a few hours before. Too weak to speak clearly, "Give me my glasses," he had written on a piece of paper. |publisher=New York Times |date=April 22, 1910 |accessdate=2007-07-21}}</ref>

Helaas is het bijna onmogelijk een complete biografie van zijn werk samen te stellen, vanwege het grote aantal stukken dat Twain schreef voor weinig bekende tijdschriften en zijn gebruik van meerdere [[pseudoniem]]en. Bovendien is naar alle waarschijnlijkheid een groot gedeelte van zijn voordrachten en lezingen verloren gegaan of gewoon niet opgeschreven. Het speuren naar werk van Twain is dus een doorgaand proces; onderzoekers hebben nog in 1995 ongepubliceerd werk van Twain ontdekt.<ref name="c-a-kirk">{{Citeer journal

| last=Kirk

| first=Connie Ann

| title=Mark Twain – A Biography

| location=Connecticut

| publisher=Greenwood Printing

| year=2004

| isbn=0-313-33025-5

Tussen het schrijven van ''Pauper'' door was Twain begonnen met de ''Adventures of Huckleberry Finn''.<ref>{{citeCiteer bookboek | last = Powers | first = Ron | authorlink = Ron Powers | title = Mark Twain: A Life | publisher = Free Press | year = 2005 | location = New York | pages = 471–473 | isbn = 9780743248990}}</ref> Hij had doorlopend problemen om het te voltooien en begon ook aan een ander reisverhalenboek, ''[[A Tramp Abroad]]'', dat Twain op de voet volgt tijdens zijn reis door Centraal- en Zuid-Europa. Dat voltooide hij wel.

Twain begon aan het vierhonderd pagina’s tellende ''Huckleberry Finn'' in de zomer van 1876, meteen na de publicatie van ''Tom Sawyer''. Tijdens het schrijven van het boek werkte hij ook aan ''The Prince and the Pauper'' en andere boeken. Een daarvan was ''[[Life on the Mississippi]]'', dat uitging van het eerder verschenen ''Old Times''. Na 22 jaar beschrijft Twain zijn herinneringen aan de Mississippi, aangevuld met nieuwe ervaringen. In het boek verkondigt hij ook dat "Mark Twain" de uitroep was die werd gedaan als de boot in veilig water was aangeland – twee vademen diep. Van ''Life on the Mississippi'', dat uitkwam in 1883, wordt gezegd dat het een grote invloed heeft gehad op ''Huckleberry Finn'', het boek waaraan hij eigenlijk bezig was.<ref name="c-a-kirk" />

Na de publicatie van zijn grote werken ging Twain zich meer richten op zakelijke ondernemingen, om de toenemende problemen af te wenden die hij zich op de hals had gehaald met zijn schrijversprojecten. Hij richtte een uitgeversbedrijf op dat hij ''Charles L. Webster & Company'' noemde, naar zijn aangetrouwde neef met wie hij samen eigenaar was.<ref>{{citeCiteer web |url=http://www.pbs.org/wgbh/amex/grant/peopleevents/p_twain.html |title=American Experience – People & Events: Samuel Langhorne Clemens, 1835–1910 |publisher=PBS |accessdate=2007-11-28}}</ref> Voor het prille uitgeversbedrijf koos Twain de ''[[Memoires]] van President [[Ulysses S. Grant]]''. Tussendoor vond hij tijd om ''The Private History of a Campaign That Failed'' te schrijven voor ''[[The Century Magazine]]''. Dit stuk gaf een gedetailleerd verslag van zijn twee weken durende activiteiten bij de troepen van de Confederatie tijdens de Burgeroorlog.

Zijn volgende grootschalige werk, ''[[Pudd'nhead Wilson]]'', werd eerst in episoden gepubliceerd in ''The Century Magazine'', voor het als boek werd uitgebracht. Het boek beschrijft het racisme van het Missouri van voor de Burgeroorlog, dat zich ook richtte tegen ogenschijnlijk blanke mensen die minieme sporen droegen van Afrikaanse voorouders, en de acceptatie daarvan in brede kring, soms zelfs bij de zwarte bevolking. Oorspronkelijk koos Twain voor een verhaal dat geïnspireerd was op een Siamese tweeling die hij in Europa gezien had. Gaandeweg namen andere figuren het verhaal over. Daarop besloot Twain de meeste elementen van het tweelingverhaal eruit te halen. Deze bracht hij onder in een aparte novelle: ''The Comedy of The Extraordinary Twins''. Beide romans werden in 1894 in één band uitgebracht. Het eind van het boek werd razendsnel geschreven, omdat Twain wanhopig probeerde zijn faillissement alsnog af te wenden. In de vier weken van 12 november tot 14 december 1893 schreef hij voor dit boek roman 60&nbsp;000 woorden.<ref name="c-a-kirk" /> Critici hebben gewezen op de overhaaste voltooiing als de oorzaak van de rommelige structuur van de roman en het veelvuldig onderbreken van de verhaallijn. Het was alles bijeen niet genoeg, want in 1894 werd zijn faillissement aangevraagd.

Terwijl zijn reputatie als populaire schrijver zijn bijdragen als maatschappijcriticus overschaduwde, hield Twain er uitgesproken ideeën op na over de politieke onderwerpen van zijn tijd; het radicalisme van zijn vriendin [[Helen Keller]] was echter door de loop der tijd tenietgegaan. Via de familie van zijn vrouw had Twain contact met veel vooraanstaande progressieven. De laatste twintig jaar van zijn leven bracht hij door als een “uitgesproken [[imperialisme|anti-imperialist]] en [[kapitalisme|antikapitalist]]".<ref name="helen-scott" /> Toch deed hij aanzienlijke investeringen met het doel om daar winst mee te maken, zij het met weinig resultaat.<ref>{{citeCiteer web

Vanaf 1901, korte tijd na zijn terugkeer uit Europa, tot zijn overlijden in 1910, was Twain vicepresident van de [[Amerikaanse Anti-imperialistische Bond]],<ref>''Mark Twain's Weapons of Satire: Anti-Imperialist Writings on the Philippine-American War.'' (1992, Jim Zwick, ed.) {{ISBN |0-8156-0268-5}}</ref> die zich verzette tegen de annexatie van de [[Filipijnen]] door de VS en “tienduizenden leden” had.<ref name="helen-scott" /> Voor de organisatie schreef hij vele politieke [[pamflet]]ten. Het ''Incident op de Filipijnen'', postuum gepubliceerd in 1924, was een reactie op het [[Moro-Krater Bloedbad]], waarbij zeshonderd [[Moro (volk)|Moro's]] werden afgeslacht. Veel van zijn veronachtzaamde en niet eerder gebundelde geschriften over anti-imperialisme verschenen pas in 1992 voor het eerst in boekvorm.<ref>ibid Zwick</ref>

Twain stond eveneens kritisch tegenover het imperialisme van andere landen. In ''[[Following the Equator]]'' geeft Twain uitdrukking aan zijn "afkeer en veroordeling van elk soort imperialisme".<ref name="helen-scott" /> Hij stond uiterst kritisch tegenover het [[Europese imperialisme]], met name dat van [[Cecil Rhodes]], die zorgde voor een enorme expansie van het [[Britse Rijk]], en dat van [[Leopold II van België|Leopold II]], koning van de [[Belgen]].<ref name="helen-scott" /> ''[[King Leopold's Soliloquy]]'' (Koning Leopolds Alleenspraak) is een bijtende politieke [[satire]] over zijn privé-kolonie, de [[Kongo-Vrijstaat|Vrijstaat Congo]]. Verslagen van excessieve uitbuiting en waanzinnige misstanden leidden in de eerste jaren van de 20e eeuw tot wijdverspreide internationale protesten, aantoonbaar de eerste grootschalige [[mensenrechten]]-beweging. In de alleenspraak beweert de koning, zogenaamd, dat het brengen van het [[Christendom]] naar het land opweegt tegen een beetje hongersnood. Leopolds rubbertappers werden gemarteld, verminkt en afgeslacht tot aan de eeuwwisseling, toen het geweten van de [[Westerse wereld]] [[Brussel (stad)|Brussel]] dwong om daar een einde aan te maken.

Tijdens de [[Filipijns-Amerikaanse Oorlog]], schreef Twain een pacifistisch verhaal met de titel ''[[The War Prayer]]''. Tijdens deze worsteling met zichzelf, gaf Twain uitdrukking aan zijn ideeën over de absurditeit van de slavernij en hoe belangrijk het is om je eigen geweten te volgen vóór de wetten van de maatschappij. Het werd aan ''[[Harper's Bazaar]]'' overgedragen voor publicatie, maar op 22 maart 1905 wees het blad het verhaal af omdat “het niet helemaal geschikt was voor een [[vrouwenblad]]." Acht dagen later schreef Twain aan zijn vriend [[Daniel Carter Beard]], aan wie hij het verhaal had laten lezen, “ik denk niet dat het gebed nog tijdens mijn leven gepubliceerd zal worden. Alleen de doden mogen de waarheid zeggen.” Omdat hij een exclusief contract had met [[Harper & Brothers]], kon Twain ''The War Prayer'' niet elders publiceren; het bleef ongepubliceerd tot 1923. Het werd opnieuw gepubliceerd als campagnemateriaal door de actievoerders tegen de [[Vietnamoorlog]].<ref name="helen-scott" />

{{cquote|1=Zijn hart is een beerput van leugens, bedrog en lage en duivelse instincten. Voor hem is dankbaarheid een onbekende emotie; en als je iets aardigs voor hem doet, is het het veiligst om hem aan te blijven kijken, want anders krijg je als dank een pijl in je rug. Een gunst van hem aanvaarden is een schuld op je nemen, die je nooit naar zijn tevredenheid kunt terugbetalen, al ga je er zelf aan failliet als je het probeert. Het schuim der aarde!<ref name="indian_hater">

{{citeCiteer web

Twain was tegen elk soort [[vivisectie]], niet wetenschappelijk gefundeerd maar om ethische redenen.<ref>{{citeCiteer web |title = Mark Twain Quotations – Vivisection |url=http://www.twainquotes.com/Vivisection.html|accessdate = 2006-10-24}}</ref>

Twain schreef bijvoorbeeld: “Het Geloof is iets geloven waarvan je weet dat het niet zo is,” en “Als Christus nu hier zou zijn, is er een ding dat hij niet zou zijn – een christen.”<ref name="Huberman">{{citeCiteer bookboek| title = The Quotable Atheist| edition = | last =Huberman| first =Jack| coauthors = | year =2007| publisher =Nation Books| isbn = 9781568584195| pages = 303–304}}</ref>

}}</ref> Het antireligieuze ''[[The Mysterious Stranger]]'' (De Geheimzinnige Vreemdeling) werd in 1916 gepubliceerd, hoewel er toch wat academische discussie is over de vraag of Twain de meest gangbare versie van dat verhaal zelf wel heeft geschreven. ''Little Bessie'', een verhaal dat het christendom belachelijk maakt, werd voor het eerst gepubliceerd in de bundel ''Mark Twain's Fables of Man''.<ref>{{citeerCiteer boek |titel=The Mark Twain Encyclopedia |pagina's=blz. 470 |achternaam=LeMaster |voornaam=J.R. |medeauteurs=James Darrell Wilson, Christie Graves Hamric |datum=1993 |uitgever=Garling Publishing, Inc. |plaats=New York en Londen |url=https://books.google.nl/books?id=zW1k-XS6XLEC&pg=PA470}}</ref> Twains rouwdienst werd gehouden in de "Old Brick," een Presbyteriaanse kerk in New York.<ref>{{citeCiteer web|url=http://www.twainquotes.com/19100424a.html |title=Mark Twain's funeral |publisher=Twainquotes.com |date= |accessdate=2008-12-04}}</ref> Hij droeg ook financieel bij aan de bouw van een Presbyteriaanse kerk in Nevada.<ref>{{citeCiteer web

Twain was [[Vrijmetselaar]].<ref>{{citeCiteer web |url=http://www.msana.com/twainaward/about.html |title=Mark Twain Masonic Awareness Award: About The Award |dodeurl=ja |archiefurl=https://web.archive.org/web/20121029041113/http://www.msana.com/twainaward/about.html#about_twain |archiefdatum=2012-10-29 }}</ref> Hij was lid van de Polar Star Loge No. 79 A.F.&A.M., opgericht in St. Louis. Hij werd ingewijd tot [[Leerling-vrijmetselaar]] op 22 mei 1861, [[Gezel-vrijmetselaar]] op 12 juni en verheven tot [[Meester-vrijmetselaar]] op 10 juli van datzelfde jaar.

Bij Twains versie van het verhaal met betrekking tot zijn nom de plume zijn vraagtekens gezet door zijn biograaf George Williams III,<ref>{{citeCiteer bookboek

}}. Geciteerd in {{citeCiteer web

* (1992) ''Mark Twain's Weapons of Satire: Anti-Imperialist Writings on the Philippine-American War''. Jim Zwick, ed. (Syracuse University Press) {{ISBN |0-8156-0268-5}} (eerder niet gebundeld)

* (2009) ''Who is Mark Twain?'' (Harper Studio) {{ISBN |978-0-06-173500-4}} (niet eerder gepubliceerd)

* [[Lucius Beebe]]. ''Comstock Commotion: The Story of the Territorial Enterprise and Virginia City News''. Stanford University Press, 1954 {{ISBN |1-122-18798-X}}

* Louis J. Budd, ed. Mark Twain, Collected Tales, Sketches, Speeches & Essays 1891–1910 ([[Library of America]], 1992) ({{ISBN |978-0-940450-73-8}})

* [[Ken Burns]], Dayton Duncan, and [[Geoffrey C. Ward]], ''Mark Twain: An Illustrated Biography''. New York: Alfred A. Knopf, 2001 ({{ISBN |0-375-40561-5}})

* Gregg Camfield. ''The Oxford Companion to Mark Twain''. New York: Oxford University Press, 2002 ({{ISBN |0-19-510710-1}})

* Guy Cardwell, ed. ''Mark Twain, Mississippi Writings'' (Library of America, 1982) ({{ISBN |978-0-940450-07-3}})

* Guy Cardwell, ed. ''Mark Twain, The Innocents Abroad & Roughing It'' ([[Library of America]], 1984) {{ISBN |978-0-940450-25-7}}

* James M. Cox. ''Mark Twain: The Fate of Humor''. Princeton University Press, 1966 ({{ISBN |0-8262-1428-2}})

* Everett Emerson. ''Mark Twain: A Literary Life''. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2000 ({{ISBN |0-8122-3516-9}})

* Shelley Fisher Fishkin, ed. ''A Historical Guide to Mark Twain''. New York: Oxford University Press, 2002 ({{ISBN |0-19-513293-9}})

* Susan K. Harris, ed. ''Mark Twain, Historical Romances'' (Library of America, 1994) ({{ISBN |978-0-940450-82-0}})

* Hamlin L. Hill, ed. ''Mark Twain, The Gilded Age and Later Novels'' (Library of America, 2002) {{ISBN |978-1-931082-10-5}}

* Jason Gary Horn. ''Mark Twain: A Descriptive Guide to Biographical Sources''. Lanham, Md.: Scarecrow Press, 1999 ({{ISBN |0-8108-3630-0}})

* William Dean Howells. ''My Mark Twain''. Mineloa, New York: Dover Publications, 1997 ({{ISBN |0-486-29640-7}})

* Fred Kaplan. ''The Singular Mark Twain: A Biography''. New York: Doubleday, 2003 ({{ISBN |0-385-47715-5}})

* Justin Kaplan. ''Mr. Clemens and Mark Twain: A Biography''. New York: Simon and Schuster, 1966 ({{ISBN |0-671-74807-6}})

* J. R. LeMaster and James D. Wilson, eds. ''The Mark Twain Encyclopedia''. New York: Garland, 1993 ({{ISBN |0-8240-7212-X}})

* Bruce Michelson. ''Mark Twain on the Loose''. Amherst: University of Massachusetts Press, 1995 ({{ISBN |0-87023-967-8}})

* Patrick K. Ober. ''Mark Twain and Medicine: "Any Mummery Will Cure"''. Columbia: University of Missouri Press, 2003 ({{ISBN |0-8262-1502-5}})

* Albert Bigelow Paine. ''Mark Twain, A Biography: The Personal and Literary Life of Samuel Langhorne Clemens''. Harper & Bros., 1912. {{ISBN |1-84702-983-3}}

* Ron Powers. ''Dangerous Water: A Biography of the Boy Who Became Mark Twain''. New York: Da Capo Press, 1999. {{ISBN |0-306-81086-7}}

* R. Kent Rasmussen. ''Critical Companion to Mark Twain: A Literary Reference to His Life and Work''. Facts On File, 2007. Revised edition of Mark Twain A to Z {{ISBN |0-8160-6225-0}}

* R. Kent Rasmussen, ed. ''The Quotable Mark Twain: His Essential Aphorisms, Witticisms and Concise Opinions''. Contemporary Books, 1997 {{ISBN |0-8092-2987-0}}