Erosie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 80.89.225.194 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door DutchTom
k |{{Largethumb}}| is redundant, gebruik voortaan |thumb|
Regel 1:
{{Zie artikel|Zie voor de erosie van tanden het artikel [[tanderosie]].}}
[[Bestand:Erosie.JPG|{{largethumb}}thumb|Erosie]]
'''Erosie''' is het proces van slijtage van een vast oppervlak waarbij materiaal wordt verplaatst of geheel verdwijnt. Op [[Aarde (planeet)|Aarde]] gebeurt erosie vooral door de werking van [[wind (meteorologie)|wind]], stromend [[water]], [[IJs (water)|ijs]], maar ook ongewonere vormen van erosie zijn mogelijk als gevolg van [[vulkanisme]] en [[Inslagproces (aardwetenschappen)|inslagen]].
 
Regel 8:
 
== Watererosie ==
[[Bestand:NegevWadi2009.JPG|{{largethumb}}thumb|[[Wadi (rivierdal)|Wadi]] in [[Israël]]]]
Watererosie is een proces waarbij bodemdeeltjes door de impact van regendruppels en stromend water worden losgemaakt en getransporteerd, hetzij laagsgewijs over een grote oppervlakte, hetzij geconcentreerd in 'rills' of geulen. Dit leidt onder meer tot een afname van de [[bodemkwaliteit]] en -productiviteit, maar ook tot belangrijke schade door modderoverlast in stroomafwaarts gelegen (woon)gebieden. Wanneer kale aarde op een helling ligt, dan stroomt bij regenval grond met het water langs het oppervlak naar beneden. Dit geeft een verhoogde kans op [[aardverschuiving]]en. Watererosie geeft kenmerkende erosiegeulen. Een erosiegeul kan mansdiep zijn of nog dieper, en transporteert bij regenval grote hoeveelheden water en meegespoelde bodemdeeltjes naar een rivier of meer.
 
Regel 22:
 
== Winderosie ==
[[Bestand:Taiwan - Yehliu.jpg|{{largethumb}}thumb|Erosie door water en wind bij [[Yehliu]] in [[Taiwan]]]]
Winderosie van de bodem vindt plaats als gevolg van de kracht van de wind, waarbij bodemdeeltjes door de wind worden meegenomen. Wanneer de toplaag van de bodem al verdwenen is, wordt de bodem gevoeliger voor verstuiving, waardoor een landschap kwetsbaarder wordt voor winderosie. Een door winderosie beïnvloed landschap, zoals een [[zandverstuiving]], kan erg dynamisch zijn. In Nederland vindt de meeste winderosie plaats aan de kust (vorming van duinen), in droogtegevoelige veenbodems in de Veenkoloniën en in zandverstuivingen op de Veluwe, Noord-Brabant en Drenthe. [[Löss]]afzettingen vormen een voorbeeld van door wind getransporteerde en weer afgezette bodems en horen tot de [[Eolisch proces|eolisch afzettingen]]. Lössafzettingen komen voor door een groot deel van Europa en China. Zelf zijn ze weer gevoelig voor verschillende vormen van erosie.