Karel de Stoute: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k |{{Largethumb}}| is redundant, gebruik voortaan |thumb|
Regel 58:
 
== Buitenlandse politiek ==
[[Bestand:Karte Haus Burgund 4.png|{{largethumb}}thumb|Bourgondische bezittingen in 1477 - de tijdelijke aanwinsten van Karel de Stoute zijn roze of gestreept paars]]
[[Bestand:Adriaen van den Houte (16e E) Kamp van Karel de Stoute bij het beleg van Neuss (1475) Museum Hof van Busleyden Mechelen 6-07-2018.jpg|{{largethumb}}thumb|''Het kamp van Karel de Stoute bij het beleg van Neuss (1475)]]
Karel was een verwoed krijgsheer, bijna constant was hij bezig met oorlogen in buurlanden of het (wreedaardig) neerslaan van opstandige vazallen. Zijn roekeloze gedrag, vooral naar het einde van zijn leven toe, werd door sommigen dan ook gezien als een geestelijke afwijking.
Karel ambieerde een rijk dat zich uitstrekte van de [[Noordzee]] tot de [[Middellandse Zee]], gebaseerd op het oude koninkrijk van [[Lotharius I|Lotharius]]. Naast de gebieden die hij zelf in bezit had, waren tal van vazallen leenhulde aan hem verplicht:
Regel 82:
=== Ligue du Bien Public ===
Karel de Stoute was de voortrekker van de [[Ligue du Bien Public]] (''Liga voor het Algemeen Welzijn''), een verzameling van hertogen en graven die zich verzette tegen de centralisatieplannen van [[Lodewijk XI van Frankrijk|Lodewijk XI]]. Nochtans spande zijn achterneef, [[Jan van Bourgondië (1415-1491)|Jan van Bourgondië (of Nevers)]] samen met de Franse koning tegen de onafhankelijkheidsplannen van het hertogdom. Deze had samen met [[Filips de Goede]] gestreden in Noord-Frankrijk, tijdens de Honderdjarige Oorlog, maar kon het blijkbaar minder vinden met Karel de Stoute. Het kwam op 16 juli 1465 tot een confrontatie in de buurt van Parijs, de [[Slag bij Montlhéry]], waar beide partijen onbeslist uitkwamen en de overwinning claimden. Karel de Stoute belegerde Parijs en dwong Lodewijk XI tot het teruggeven van de Bourgondische bezittingen in [[Graafschap Boulogne|Boulogne]], [[Graafschap Guînes|Guînes]] en [[Picardië]] en hij plaatste Vlaanderen uit de leen van Frankrijk. Dit werd vastgelegd in de [[Vrede van Conflans]], waarin Lodewijk XI ook de hand van zijn dochter [[Anna van Beaujeu|Anne]] beloofde, met als bruidsschat [[Champagne (provincie)|Champagne]] en [[Ponthieu]], hoewel hij zich nooit aan deze afspraken zou houden.
[[File:Karel de Stoute.jpg|{{largethumb}}thumb|Karel de Stoute - Afbeelding uit [[Flandria Illustrata]] (1641). [[Antonius Sanderus]] gebruikt de Latijnse benaming: ''Carolus Secundus Bellicosus'', ''Karel II, de Oorlogszuchtige''.]]
Lodewijk XI begon opnieuw met zijn politiek gespin en paaide rebellerende vazallen met titels en privileges, zodat Karel steeds meer tegenstand ondervond tegen zijn plannen voor de 'bevrijding van het Franse volk'. Uiteindelijk dreigde Karel ermee om het bondgenootschap met [[koninkrijk Engeland]] weer aan te halen, onder andere door een huwelijk met [[Margaretha van York (1446-1503)|Margaretha van York]], en dit joeg Lodewijk XI duidelijk genoeg schrik aan om aan de onderhandelingstafel te gaan zitten. Tijdens het opstellen van het [[Verdrag van Péronne (1468)|Verdrag van Péronne]] brak echter een opstand uit in [[Luik (stad)|Luik]]. Niet geheel onterecht verdacht Karel de Franse koning ervan de stad te hebben opgezet tegen zijn bewind, en dwong hij Lodewijk XI deel te nemen aan de strafexpeditie tegen Luik. Bij het vervallen van het bestand in 1471 probeerde Lodewijk XI nogmaals de hand te leggen op de steden aan de [[Somme (rivier)|Somme]], door Karel te beschuldigen van verraad, en hem voor het parlement te dagen. Karel de Stoute viel Frankrijk binnen met een groot leger, maar kwam niet verder dan een plundertocht in het noorden van het land.
 
Regel 90:
 
=== Overlijden ===
[[Bestand:Grafkarel.jpg|{{largethumb}}thumb|Praalgraf van Karel de Stoute in het koor van de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Brugge]]
Karel sneuvelde op 5 januari 1477 tijdens de [[Slag bij Nancy]], een poging om [[Nancy]] op de Lotharingers te veroveren. Hij vluchtte toen bleek dat zijn manschappen aan de verliezende hand waren. Zijn stoffelijk overschot werd twee dagen later pas teruggevonden, hij was van zijn paard gevallen. Hoewel hierover nog altijd onduidelijkheid bestaat, zou zijn gezicht al zijn aangevreten door wolven en waren zijn wapenrusting en kleren geroofd. Identificatie van de hertog moest plaatsvinden aan de hand van de [[Litteken (lichaam)|littekens]] op zijn lichaam die bij zijn lijfarts bekend waren. Hij werd begraven in de collegiale Sint-Joriskerk (Saint Georges) te [[Nancy]].