Hart en vaatstelsel: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 138:
=== Gesloten bloedsomloop ===
{| class="vatop" style="float:right; clear:left; margin-left: 1em; margin-bottom: 1em;"
|{{Stamboom/start}}
{{Stamboom|,|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|.|}}
{{Stamboom|!| | | | | | | | | | | | |[[Spieren]]<br />↓}}
{{Stamboom|!| | | |,|← [[Kieuw]]en|-|← [[Kieuwhart]]|.| |!|}}
{{Stamboom|`|← [[Hart]]|(| | | | | | | |)|-|'|}}
{{Stamboom| | | | |`|← [[Kieuw]]en|-|← [[Kieuwhart]]|'|}}
{{Stamboom/eind}}
|-
| <small>Bloedsomloop bij [[inktvissen]]</small>
|}
[[Inktvissen]] hebben als enige weekdieren een gesloten bloedsomloop. Deze bloedsomloop heeft twee [[kieuwhart]]en en een [[systemisch hart]]. De kleinere kieuwharten verpompen zuurstofarm bloed door de kieuwen, waarna het systemische hart het bloed verpompt door drie aorta's. De eerste is de cephalische aorta naar de kop, ook wel als [[anterior]] of [[dorsaal]] aangeduid. Een kleinere aorta – [[posterior]] of [[Buik|abdominaal]] – gaat naar de mantel, het spijsverteringsstelsel en de nieren. Een genitaal bloedvat gaat richting de voortplantingsorganen. De gesloten circulatie is een reactie op de toegenomen grootte en activiteit. Een voordeel van een gesloten bloedsomloop is dat de toevoer naar de organen parallel is en via [[Capillariteit|capillaire]] [[haarvat]]en te regelen is naar gelang de behoefte van de organen.
De andere groep met een hart en een gesloten bloedsomloop is Vertebrata, de [[gewervelden]]. Deze beschikken ook over samentrekkende vaten, maar gebruiken de contracties niet om het bloed te verpompen. Via [[vasodilatatie]] – het verwijden van de bloedvaten door [[vasculaire gladde spier]]en om de bloeddruk te verlagen – en [[vasoconstrictie]] – het vernauwen van de bloedvaten om de bloeddruk te verhogen – kan het [[autonoom zenuwstelsel]] de toevoer naar de organen regelen. Vasoconstrictie kan ook compenseren voor een bloedtekort en kan voor [[thermoregulatie]] worden toegepast, aangezien vernauwde bloedvaten minder warmte kunnen afgeven aan de omgeving en ook minder kunnen opnemen als de [[luchttemperatuur]] hoger is dan de [[lichaamstemperatuur]]. Bij gewervelden verzorgt alleen het hart de samentrekkingen die nodig zijn om het bloed te verpompen.
| |||