Ethica (Spinoza): verschil tussen versies

'''Ethica, Ordine Geometrico Demonstrata''' (''Ethiek volgens de [[meetkunde|meetkundige]] [[Wetenschappelijke methode|methode]] uiteengezet'') is een [[filosofie|filosofisch]] boek van [[Baruch Spinoza]] dat algemeen als zijn ''[[magnum opus]]'' wordt beschouwd. Het werd geschreven in het [[Latijn]] en in [[1678]] na zijn dood gepubliceerd.<ref>In 2011 werd bekend dat in de bibliotheek van het [[Romeinse Curie|Vaticaan]] een afschrift van Spinoza’s eigen tekst uit 1675 was gevonden. Zie: [http://www.nrc.nl/nieuws/2011/05/26/onbekend-handschrift-van-spinozas-ethica-gevonden/ Exemplaar uit 1675 gevonden]</ref> Het thema van dit boek is het achterhalen van de begrijpelijke opbouw van het heelal en de plaats van de mens daarin. Het is evenzeer een werk over [[metafysica]] als over [[ethiek]]. Veel onderwerpen die erin behandeld worden had Spinoza al in eerdere publicaties behandeld. De [[geometrische methode]] (methode van de meetkunde) en de [[logica|logische]] opbouw versterken het beeld dat het bedoeld was als een afgerond geheel.

In de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Nederlandse Republiek]] stond het denken en zelfs de godsdienst veelal in het teken van de handel en de zeevaart.{{Bron?|Hoezo, voorbeelden?|2019|07|21}} Daar gaat Spinoza tegenin. De filosofie moet als levensleer dienstdoen. In [[theologie|theologische]] kringen, vooral in Duitsland, was Spinoza daarom een hinderlijke [[pantheïsme|pantheïst]] of [[atheïsme|atheïst]].{{Bron?|Bronnen?|2019|07|21}}

De Ethica is opgebouwd volgens de meetkundige methode. Dat betekent dat net als in de [[Elementen van Euclides]] eerst [[definitie]]s (begripsbepalingen), [[axioma]]'s (grondwaarheden) en postulaten (vereisten) worden gegeven. Daarmee kunnen volgens Spinoza [[Stelling (wiskunde)|stellingen]] net als in de meetkunde [[wiskundig bewijs|bewezen]] worden. Er is recent kritisch onderzoek naar de geldigheid van de logica van de Ethica.<ref>[https://www.jstor.org/stable/20115250 Charles Jarrett: ''The Logical Structure of Spinoza's "Ethics", Part I'', Synthese, Vol. 37, No. 1, Spinoza in Modern Dress (Jan., 1978), pp. 15-65]. Geraadpleegd op 25 augustus 2019 (helaas betaalmuur).</ref><ref>[http://ceur-ws.org/Vol-112/Hladik.pdf Jan Hladik: ''Spinoza's Ontology''], in Gregor Büchel, Bertin Klein, Thomas Roth-Berghofer (eds.): ''Proceedings of the First International Workshop on Philosophy and Informatics'' WSPI '04, Cologne (Germany), March 31 - April 1, 2004.</ref>