Versie van 24 aug 2019 16:53 bewerken Piotrpavel (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 12.389 bewerkingen precisering, minus dubbelop met hoofdtekst ← Oudere bewerking		Versie van 24 aug 2019 16:58 bewerken ongedaan maken Piotrpavel (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 12.389 bewerkingen kGeen bewerkingssamenvatting Nieuwere bewerking →
Regel 2: '''Celademhaling''' of '''dissimilatie''' is het [[stofwisseling\|proces]] waarbij in een [[cel (biologie)\|cel]], meer specifiek in een [[mitochondrion]], [[adenosinetrifosfaat\|ATP]] wordt gegenereerd door de [[biologie \|biologische]] 'verbranding' van [[monomeer\|kleine]] [[biomolecuul\|biomoleculen]]. De eerste, inleidende, stap wordt daarbij gevormd door de [[glycolyse]]. Het daadwerkelijke biologische verbrandingsproces behelst vervolgens de [[oxidatie]] van biologische [[organische verbinding\|koolstofverbindingen]] in de zogenaamde [[citroenzuurcyclus]], gevolgd door de eveneens [[oxidatieve fosforylering\|''oxidatieve'' fosforylering]] uit [[Adenosinedifosfaat\|ADP]]. Bij beide laatstgenoemde stappen wordt [[dizuurstof\|zuurstof]] (O<sub>2</sub>) gebruikt en [[koolstofdioxide\|kooldioxide]] uitgescheiden. Aan de [[gaswisseling]] tussen het [[organisme]] en zijn [[milieu\|omgeving]] ligt de biologische [[oxidatie]] van kleine biomoleculen in al zijn [[cel (biologie)\|cellen]] ten grondslag. Deze oxidatie noemt men de celademhaling of [[aerobe dissimilatie]]. [[Planten]] en bepaalde micro-organismen kunnen, in tegenstelling tot dieren, in hun [[cel (biologie)\|cellen]] zowel dissimileren (verbranden) als [[Assimilatie (biochemie)\|assimileren]] (brandstof aanleggen). Bij deze organismen wordt ATP gevormd door energie uit licht ([[fotosynthese]]) of uit chemische reacties ([[chemosynthese]]). Zij zijn dus niet afhankelijk van andere organismen voor hun bestaan. In de cellen van planten en dieren dient [[glucose]] als de voornaamste brandstof, maar ook andere biologische [[monomeer\|kleine moleculen]] kunnen in de cel worden gedissimileerd. Grote moleculen als [[zetmeel]], [[proteïne\|eiwit]], en [[vet]]ten worden via [[hydrolyse]] eerst omgezet in respectievelijk glucose, [[aminozuur\|aminozuren]], en [[vetzuur\|vetzuren]]; deze kunnen dan rechtstreeks verbrand worden.

Celademhaling: verschil tussen versies