Mesolithicum: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Lint-fouten: Verouderde HTML elementen (help mee), replaced: <center><gallery → <gallery class="center" , </gallery></center> → </gallery met AWB |
|||
Regel 1:
{{Zijbalk drieperiodensysteem}}
Het '''mesolithicum''' (midden[[steentijd]]) is een cultuurperiode die in Europa begon na het aflopen van de [[Weichselien|laatste ijstijd]] ca. [[10e millennium v.Chr.|10.500 v.Chr.]]. Ze eindigde toen men overschakelde op landbouw en veeteelt, en tal van nieuwe technologieën ontwikkelde of overnam die tezamen als [[neolithicum]] benoemd worden.
== Definitie ==
Het einde van het paleolithicum wordt niet gedefinieerd door een verandering in de cultuur maar door het einde van de ijstijd. De term "mesolithicum" wordt daarom bij voorkeur niet gebruikt voor die gebieden waar de ijstijden geen grote invloed hadden, zoals Zuid- en Zuidoost-[[Europa (werelddeel)|Europa]] of [[Zuid-Azië]]. In die gebieden spreekt men liever van het [[epipaleolithicum]] aangezien een zinnig criterium voor de overgang van [[paleolithicum]] naar mesolithicum ontbreekt. Sommige archeologen zien het mesolithicum dan ook slechts als een voortzetting van het paleolithicum. In het Nabije Oosten volgde het neolithicum vrij snel op het einde van de ijstijd. Het epipaleolithicum is daar om die reden slechts lokaal gedefinieerd.
Voor [[Oost-Azië]] wordt de term minder gebruikt. In China ziet men een zeer geleidelijke overgang van een paleolithische samenleving naar een neolithische, en spreekt men eerder van een "vroeg-neolithicum". Ook in [[Sub-Sahara|Sub-Sahara-Afrika]] spreekt men niet van een mesolithicum maar valt de periode onder de veel ruimer gedefinieerde [[Later Stone Age]].<!--ik geloof: Later Stone Age = Late Stone Age = "late steentijd", maar ik waag me er niet aan-->
Regel 17:
==Scandinavië==
De [[Fosna-Hensbackacultuur]] (ca. [[9e millennium v.Chr.|8300-7300 v.Chr.]]) in Zweden en Noorwegen maakte de overgang van paleolithicum naar mesolithicum en werd opgevolgd door de [[Nøstvet- en Lihultcultuur]]. Meer naar het zuiden, vooral in Denemarken en het zuiden van Zweden, volgden de [[Maglemosecultuur]] (vanaf ca. [[8e millennium v.Chr.|7500 v.Chr.]], verspreid over een groot deel van noordelijk Europa), de [[Kongemosecultuur]] en de al [[Subneolithicum|subneolithische]] [[Ertebøllecultuur]] elkaar op. Tussen [[4e millennium v.Chr.|4000 en 3200 v.Chr.]] namen de neolithische [[trechterbekercultuur]] en de nog grotendeels mesolithische [[pitted-warecultuur]] hun plaats in.
== Overgang naar het neolithicum ==
Regel 25:
In Noordoost-Europa en aangrenzend Siberië drong door klimatologische omstandigheden het neolithicum slechts beperkt door en volhardden de subneolithische [[Kamkeramiekcultuur|kamkeramiekculturen]] tot aan het begin van de [[bronstijd]].
Bestand:Sépulture de Teviec (5).jpg|graf van [[Téviec]]
Bestand:Mannetje van Willemstad.jpg|[[Mannetje van Willemstad]]
Regel 31:
bestand:Paddel Duvensee Vitrine.jpg|[[roeispaan]] van Düvensee
bestand:Boomstamkano van Pesse, Drents Museum, 1955-VIII-2.jpg|[[kano van Pesse]]
</gallery
{{Commonscat|Mesolithic|Mesolithicum}}
| |||