Goirle (plaats): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Textiel: Typefout gecorrigeerd
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
| altnaam = Gòòl
| provincie = {{NL-vlag|Noord-Brabant}}
| gemeente = {{NL-vlag|Goirle}}
| inwoners =
| inwoners = 20.370<ref>[[Lijst van woonplaatsen in Noord-Brabant#Goirle|Goirle]] ([[Woonplaats in Nederland#BAG (2008)|BAG]]), [http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=82339NED&D1=3&D2=9950-9951,9953,9955,9958,9961,9963,9965,9968,9972,9978,9980,9984,9986,9989,9991,9994,9996,9998&HDR=T&STB=G1&VW=T CBS Statline], 2013</ref>
| datum inwoners = 2013
| dichtheid = 784799
| oppervlakte = 26,25
| oppervlakte land = 25,99
| oppervlakte water = 0,26
| woonplaatscode = 2880
| lat_deg = 51
| lat_min = 31
Regel 26:
 
==Etymologie==
De naam Goirle komt van het woord goor, wat drassig betekent en van het woord lo, wat moeras of bos betekent.<br />
 
De familienaam ''Van Gool'' duidt op herkomst uit Goirle (regionale uitspraak: ''Gool'').
 
Regel 33 ⟶ 34:
 
=== Bestuur ===
Opgravingen uit [[1896]] toonden aan dat er reeds in de 12e eeuw een kerkje is geweest. Goirle maakte toen deel uit van de heerlijkheid [[Groot-Tilburg]]. Niet lang na 1200 kwam dit gebied onder bestuur van de Hertog van Brabant. De eerste vermelding van de familienaam Goirle stamt uit [[1214]], waar gewag wordt gemaakt van ridder ''Gerhard van Gorle'', vazal van Hertog [[Hendrik I van Brabant]]. Ook de ridders Jan van Goerle en Wouter van Goerle werden genoemd in de 13e respectievelijk de 14e eeuw. De plaatsnaam Goirle werd voor het eerst genoemd in 1298, en later in 1312 en 1315. In [[1387]] werd Goirle, samen met Tilburg, onderdeel van de heerlijkheid ''Tilburg en Goirle''. Dit was een leen van de [[Hertogdom Brabant|Hertog van Brabant]]. Het werd in leen gegeven aan [[Paul van Haastrecht]], [[Lijst van meiers en hoogschouten van 's-Hertogenbosch|hoogschout van 's-Hertogenbosch]]. Het recht dat onder de heren van Groot-Tilburg bestond, de zogenaamde "eninge", bleef gehandhaafd tot [[1453]]. In dat jaar werd een [[schepenbank]] ingesteld voor Tilburg en Goirle, waaraan twee Goirlese schepenen deelnamen. De [[Goirlese Watermolen]] werd voor het eerst in 1331 genoemd. Na 1387 zou hij vaak in het bezit zijn van de heren van Tilburg en Goirle.
In [[1387]] werd Goirle, samen met Tilburg, onderdeel van de heerlijkheid ''Tilburg en Goirle''. Dit was een leen van de [[Hertogdom Brabant|Hertog van Brabant]]. Het werd in leen gegeven aan [[Paul van Haastrecht]], [[lijst van hoogschouten van 's-Hertogenbosch|hoogschout van 's-Hertogenbosch]]. Het recht dat onder de heren van Groot-Tilburg bestond, de zogenaamde "eninge", bleef gehandhaafd tot [[1453]]. In dat jaar werd een [[schepenbank]] ingesteld voor Tilburg en Goirle, waaraan twee Goirlese schepenen deelnamen. De [[Goirlese Watermolen]] werd voor het eerst in 1331 genoemd. Na 1387 zou hij vaak in het bezit zijn van de heren van Tilburg en Goirle.
 
In 1795 wilde men, zeer tegen de zin van de inwoners van beide plaatsen, Tilburg en Goirle van elkaar scheiden. In [[1803]] werden beide plaatsen zelfstandige gemeenten.
Regel 57:
 
====Kaatsballen====
Een specialiteit van Goirle was de vervaardiging van [[kaatsen|kaatsballen]]. Deze werden vervaardigd van paardenhaar dat in lederen ballen werd gefrot. Deze ballen werden in de 16e eeuw in een groter gebied van Midden-Brabant vervaardigd, maar vanaf de 17e eeuw vooral in Goirle, van waar ze geëxporteerd werden naar de noordelijke en de zuidelijke Nederlanden. Het ging hierbij om tienduizenden ballen per jaar. De familie Van Wijck leverde belangrijke producenten, en de families Van Dun, Van Besouw en Naaijkens waren in de 18e en 19e eeuw de handelaren. Omstreeks [[1870]] stopte de productie. Dit had twee redenen. Ten eerste beperkte de kaatssport zich geleidelijk tot [[Friesland]], alwaar de plaatselijke [[Schoenmaker (beroep)|schoenmaker]]s zélf de productie ter hand namen. Bovendien kwam de textielindustrie op, en de lonen van de wevers waren - hoewel laag - nog beduidend hoger dan die van de ballenmakers.
 
====Textiel====
Regel 79:
====Winkelen====
Winkelen kan men onder andere in winkelcentrum ''De Hovel''. Koopavond is op vrijdag.
Warenmarkt is er op het Oranjeplein op donderdag van 09.9:00 tot en met 12.:00 uur.
 
==Bezienswaardigheden==
Regel 99:
 
==Evenementen==
* [[Carnaval]],: Tijdenstijdens de carnavalsdagen wordt Goirle omgedoopt in ''Ballefruttersgat''. Dit slaat op de bijverdiensten van wevers: die maakten kaatseballenkaatsballen van onder andere paardenhaar in lederen ballen. Het paardenhaar werd in de ballen "gefrut".
 
==Onderwijs==
Regel 114:
* Jenaplanschool De Kleine Akkers
 
Er is zijn twee scholen voor voortgezet onderwijs ([[Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs|VMBO]], [[Hoger algemeen voortgezet onderwijs|HAVO]] en [[Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs|VWO]]):
* Mill-Hillcollege
*De Keizer (Speciaal onderwijs)
Regel 121:
In Goirle zijn een aantal sportvereniging actief. Zo zijn er een tweetal [[voetbal]]clubs ([[Goirlese Sportvereniging Blauw-Wit|GSBW]] en [[VOAB]]), een [[volleybal]]club ([[VC Goirle]]), een hockeyclub ([[MHC Goirle]]), een tennisvereniging (L.T.C. Goirle), een [[schaak]]vereniging ([[Eerste Goirlese Schaakclub]]), een toerfietsclub ([[WTC De Hellen]]) en een golfclub ([[Golfclub Goirle]]).
 
Ook zijn er verenigingen voor [[badminton]], [[handbal]], [[Boogschieten|handboogschieten]], [[judo]], [[taekwondo]], ([[tafeltennis|tafel]])[[tennis]], [[turnen]], [[Wielersport|wielrennen]], Scouting[[scouting]], [[windsurfen]], [[zaalvoetbal]], [[karate]], [[boksen]] en [[kickboksen]]. Er zijn ook drie [[Sportschool|sportscholen]].
 
==Radio en televisie==
Regel 130:
 
==Verkeer en vervoer==
Goirle wordt ontsloten door een tweetal randwegen, te weten de Turnhoutsebaan ([[Provinciale weg 630|N630]]) aan de westkant en de Rillaersebaan aan de noordkant. Vanaf de Turnhoutsebaan zijn drie afritten richting het dorp. De noordelijkste ter hoogte van Goirle-Noord/Goirle-Centrum. De tweede is een aansluiting bij het sportpark en de manege. Ten slotte sluit de weg aan bij Goirle/Tijvoort. De Rillaersebaan geldt als ontsluiting voor de wijken (van west naar oost) De Hellen, 't Ven, Centrum, Boschkens-Oost/Grobbendonck, De Groote Akkers en tot slot de Hoge Wal. Goirle is via de [[Rijksweg 58|A58]] bereikbaar: de N630 sluit aan ter hoogte van afrit 12 Goirle(Tilburg-Centrum West). In de toekomst wordt mogelijk een afrit Goirle-Oost gerealiseerd nabij Stappegoor. Het busvervoer wordt verzorgd door [[Arriva Personenvervoer Nederland|Arriva]] en de Vlaamse vervoerder De Lijn met vier regionale buslijnen (1x stad, 2x streek en 1x buurt).
 
== Bekende inwoners ==
Regel 136:
* [[Tiest van Gestel]] (29 maart 1881), handboogschutter
* [[Cees Robben]] (30 mei 1909), kunstenaar en tekenaar
* [[Pierre van Ostade]] (19 september 1917- 13 oktober 2005), radio- en televisiepresentator
* [[John Boxtel]] (21 juni 1930), beeldhouwer
* [[Riet van de Louw-van Boxtel]] (24 januari 1933 - 11 mei 2015), beeldhouwer
* [[Hanneke Mols-van Gool]] (27 mei 1933), beeldhouwer
* [[Huub Zilverberg]] (13 januari 1939), wielrenner
* [[Gaston van Erven]] (13 februari 1944 - 12 april 2019), acteur
* [[Frank Verbunt]] (1 april 1953), sterrenkundige
* [[Liz Snoijink]] (19 november 1955), actrice