Haaften: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
0 (onbereikbare) link(s) aangepast en 1 gemarkeerd als onbereikbaar #IABot (v2.0beta14)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Infobox plaats in Nederland
| locatie =
| kaart =
| naam = Haaften
| provincie = [[{{NL-vlag|Gelderland]]}}
| gemeente = [[West Betuwe]]
| opp =
| inwoners =
| inwoners=2590<ref name="inwoners 2011"> [https://web.archive.org/web/20140826161248/http://www.neerijnen.nl/over_de_gemeente/historie/haaften_204338 Gemeentewebsite Neerijnen.nl] Geraadpleegd 28 maart 2015</ref>
| datum inwoners = 2011
| dichtheid =
| netnummer = 0418, 0345
| web =
| belangrijke wegen= N830, A2, A15
| bestandsnaam wapen = Haaften_wapen.svg
| web=
| bestandsnaam wapen= Haaften_wapen.svg
| wapenartikel = wapen van Haaften
| lat_deg = 51
| lat_min = 49
| lat_sec = 1
| lon_deg = 5
| lon_min = 12
| lon_sec = 42
| verkeersader = {{Pictogram weg Nederland A-weg|2}} {{Pictogram weg Nederland A-weg|15}} {{Pictogram weg Nederland N-weg|830}}
| woonplaatscode = 3360
}}
'''Haaften''' (Dialect: Hofte) is een [[dorp]] met 2673 inwoners<ref name = "Neerijnen.nl">Per 31 december 2016. {{CiteerStatistiek web|url=https://www.neerijnen.nl/over_neerijnen/over_de_gemeente/|titel=Neerijnenwoonplaats {{!}}Nederland Over de gemeenteinwoners|bezochtdatum=2019-01-01|werk=www.neerijnen.nl3360}}</ref> inwoners in de Nederlandse provincie [[Gelderland]]. De [[Lijst van voormalige gemeenten in Gelderland|voormalige gemeente]] maakt vanaf 2019 deel uit van de gemeente [[West Betuwe]]. Het dorp ligt aan de [[Waal (rivier)|Waal]], in de stedendriehoek van [[Utrecht (stad)|Utrecht]], [[Tiel]] en [[Gorinchem]]. Het gebied is landelijk, maar ligt tussen oost-westverbindingen zoals de [[Rijksweg 15|A15]], de [[Provinciale weg 830|N830]] en de Waal, die ten oosten van het dorp gekruist wordt door de [[Rijksweg 2|A2]]. In de huidige bebouwing is het oude [[lintdorp]] aan de [[Waalbandijk]], met de kerk als centraal punt, nog te herkennen. Deze vorm ontwikkelde zich nadat [[Kasteel Goudenstein]] in 1672 grotendeels verwoest was. Vanaf de 19e eeuw is het dorp vanaf het gebied rond de kerk uitgegroeid naar het noorden en westen.
 
== Gemeentelijke indeling ==
Op 1 januari 1818 werd de gemeente Haaften afgesplitst van de toenmalige gemeente [[Herwijnen]]. Het grondgebied bestond uit Haaften, [[Hellouw]] en [[Tuil (dorp)|Tuil]].
 
Op 1 januari 1978 vond een gemeentelijke herindeling plaats, waarbij Haaften samen met de gemeentes [[Est en Opijnen]], [[Ophemert]], [[Varik]] en [[Waardenburg]] de nieuwe gemeente Neerijnen gingen vormen. Het vroegere gemeentehuis aan de Koningsstraat werd een woonhuis, en [[Kasteel Waardenburg|Kasteel Neerijnen]] fungeerde voortaan als gemeentehuis. In 2011 en 2016 was Haaften met 2590<ref name="inwoners 2011" /> en 2673 inwoners het grootste dorp binnen de gemeente; met 2342 inwoners in 2016 is [[Waardenburg]] weinig kleiner. Veertig procent van de 12.349 inwoners van Neerijnen woonde in deze twee kernen.<ref name = "Neerijnen.nl">Per 31 december 2016. {{Citeer web|url=https://www.neerijnen.nl/over_neerijnen/over_de_gemeente/|titel=Neerijnen {{!}} Over de gemeente|bezochtdatum=2019-01-01|werk=www.neerijnen.nl}}</ref>
 
Per 1 januari 2019 is de gemeente Neerlijnen opgegaan in de [[fusiegemeente]] West Betuwe, die gevormd is uit de gemeenten [[Geldermalsen (gemeente)|Geldermalsen]], [[Lingewaal]] en Neerijnen.
Regel 34 ⟶ 35:
[[Bestand:Oude landkaart.jpg|thumb|340px|Kaart uit 1421. Haaften ligt schuin tegenover [[Zaltbommel (stad)|"Boemel"]] in de "'''T'''" van het woord Hertogdom, klik om te vergroten.]]
 
Het dorp ligt aan de [[Provincialeprovinciale weg 830]] die van Gorinchem naar Geldermalsen loopt. De snelwegen [[Rijksweg 2|A2]] en [[Rijksweg 15|A15]] liggen op enkele minuten rijden, zodat [[Utrecht (stad)|Utrecht]], [['s-Hertogenbosch]] en [[Rotterdam]] snel te bereiken zijn. Het dorp ligt hemelsbreed op een kleine drie kilometer van de [[Rijksweg 2|A2]].<ref>Gemeten vanaf de rand van de woonbebouwing</ref> Via de [[provinciale weg 830|N830]] ''(Graaf Reinaldweg)'' die door het agrarisch gebied aan de noordkant van Haaften loopt, is het ruim vier kilometer naar de A2. Naar Utrecht via (afslagaansluiting 15 Geldermalsen) is de afstand circa 35 kilometer, vanuit [[Eindhoven]] via (afslagaansluiting 16 Waardenburg) circa 55 kilometer. Rotterdam is bereikbaar via de [[Rijksweg 15|A15]], via afslagaansluiting 29 Leerdam is de afstand circa 55 kilometer.
 
Het openbaar vervoer in Haaften wordt verzorgd door [[Arriva Personenvervoer Nederland]]. Buslijn 47, van Gorinchem naar Geldermalsen, gaat door het dorp. Bij Geldermalsen en het dichterbij gelegen Zaltbommel zijn stations van de [[Spoorlijnspoorlijn Utrecht - Boxtel|spoorlijn Amsterdam – Maastricht]].
 
Tot de jaren zestig was er een [[Fiets-en-voetveer|voetveer]] over de Waal naar [[Gameren]]. In feite meerde het veer aan tussen dit dorp en Zaltbommel, dat op die manier vlot bereikbaar was voor voetgangers en fietsers. Aan de Haaftense kant meerde het aan nabij de hervormde kerk. De dijk is een geliefd toeristisch traject voor fietsers, motoren en auto's.
 
==Bezienswaardigheden==
Regel 44 ⟶ 45:
 
==Natuur==
De uiterwaarden rond Haaften vormen natuurgebieden met allerlei watervogels; Vooral de [[Crobsche Waard]] huisvest veel vogels, en bij het natuurzwembad in ''de Crob'', zoals deze waard in de volksmond heet, huist een [[aalscholver]]kolonie. In het havengebied willen nog weleens [[Kluten (vogels)|kluten]], [[wulp]]en en andere [[Waadvogel|waadvogels]] neerstrijken. De oude huizen in de omgeving vormen een uitstekende plek voor [[zwaluwen (zangvogels)|zwaluwen]] en [[vleermuizen]]. Hun aantal is achteruitgegaan, onder meer door het isoleren van huizen en het verdwijnen van de bovengrondse telefoonlijnen bij de dijkverzwaring.
 
==Multifunctioneel centrum==
Regel 76 ⟶ 77:
==Haven==
{{Zie hoofdartikel|Overnachtingshaven Haaften}}
Haaften heeft sinds 1985 een haven in de [[Kerkewaard]], die in 1986 is aangewezen als [[overnachtingshaven]] en plaats biedt aan 25 tot 30 schepen. Het omliggende terrein wordt gebruikt als overnachtingsplaats voor vrachtwagens. Er zijn plannen voor een [[Overslag (transport)|overslagpunt]] in de haven: binnenvaartcontainervervoerder Van Uden wil de files rond [[Rotterdam]] omzeilen door een overslagpunt voor de [[binnenvaart]] aan te leggen in Haaften. Via dit overslagpunt hoopte men vanaf 2010 cirkacirca 350.000 [[container (kist)|container]]s per jaar te vervoeren, mogelijk oplopend naar 1.000.000 containers in 2020. Volgens Van Uden waren de plannen geheel in lijn met de doelstellingen van het [[Havenbedrijf Rotterdam]]. De plaatselijke politiek twijfelde echter over wenselijkheid en haalbaarheid. Ook is het onduidelijk of dit plan verenigbaar is met plannen van [[Rijkswaterstaat]] om de overnachtingshaven uit te breiden naar 70 ligplaatsen, ook voor schepen tot 135 meter.<ref>[http://www.brabantsdagblad.nl/regios/bommelerwaard/4575939/Politiek-Neerijnen-steggelt-over-haven.ece Politiek Neerijnen steggelt over haven, Brabants Dagblad, editie Bommelerwaard, 27 februari 2009] Bezocht 14 november 2009.</ref><ref name="ligplaatsenbeleidsplan">[http://www.inspraakvenw.nl/Images/840305_RWS%20Boven-Rijn%20bw_tcm306-242909.pdf Ligplaatsenbeleidsplan RWS Oost-Nederland - RPR-gebied Boven-Rijn, Bijlandsch Kanaal en Waal. 28 oktober 2008]{{Dode link|datum=mei 2019 |bot=InternetArchiveBot }}. Op pagina Z19 (bijlage) is een overzichtskaart van de ligplaatsen te vinden. Bezocht 14 november 2009.</ref><ref>[http://www.gelderlander.nl/voorpagina/rivierenland/article2647305.ece De Gelderlander, 15/15 februari 2008] Bezocht 14 november 2009.</ref><ref> [http://www.brabantsdagblad.nl/regios/bommelerwaard/article2654079.ece Brabants Dagblad, 16 februari 2008] Bezocht 14 november 2009.</ref> Anno 2015 vermeldt de bedrijfswebsite een soortgelijke visie op het potentieel van de locatie, maar zonder aanduiding van schaalgrootte of uitvoeringsintenties.<ref> [http://www.vanuden.nl/index.php/ontwikkeling-kerkewaard-haaften/ Ontwikkeling Kerkewaard Haaften] Geraadpleegd 29 maart 2015</ref>
 
==Historische feiten==
* Omstreeks het jaar [[960]] wordt Haaften (als Hoaftens) vermeld in een lijst van bezittingen van de St. Maartenskerk te Utrecht, de voorloper van de huidige [[Dom van Utrecht#Dom van Balderik|Dom]].
* 1672: [[Kasteel Goudenstein]] verwoest. Alleen een zwaar beschadigde hoektoren met muurstompen blijft staan, die in 1968 gerestaureerd wordt.
* 9 juni 1866: Grotegrote brand waarbij 65 huizen en het schoolgebouw werden verwoest.
* 25 juni 1967: Dede windhoos die o.a. [[Tricht]] treft, raast langs Haaften en verwoest onder andere het Crobhuis bij de steenfabriek en enkele [[Kas (glastuinbouw)Glastuinbouw|kassen]].
* 2 februari 1995: Alsals gevolg van de hoge waterstand in de Waal wordt het dorp, net als andere dorpen in de [[Tielerwaard]] geëvacueerd. Op 5 februari 1995 kunnen de inwoners terugkeren.
* 12 december 2007: Wordtwordt samen met [[Vuren (dorp)|Vuren]], [[Spijk (West Betuwe)|Spijk]], [[Asperen]], [[Rhenoy]], [[Acquoy]], [[Herwijnen]], [[Hellouw]] en dorpen in de [[Tielerwaard]] en [[Bommelerwaard]] getroffen door een grote [[stroomuitval]] nadat een [[AH-64 Apache|Apachehelikopter]] tegen [[hoogspanningskabelHoogspanningsleiding|hoogspanningskabels]]s bij [[Hurwenen]] was gevlogen.
 
==Bekende Haaftenaren==