Terreur (Franse Revolutie): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Robotgeholpen doorverwijzing: Montagnards - Koppeling(en) gewijzigd naar Montagnards (Frankrijk)
Leopard (overleg | bijdragen)
k Louis Antoine Saint-Just > Louis Antoine de Saint-Just
Regel 8:
*De tweede periode gaat van de eliminatie van de [[Girondijnen|Girondijnse]] afgevaardigden op 2 juni 1793<ref>{{Aut|C. Mazauric}} stelt voor de eigenlijke Terreur eerder te laten beginnen op 3 september 1793 in {{Aut|A. Soboul}}, ''Dictionnaire historique de la Révolution française'', Parijs, 2005, p. 1021.</ref> tot de arrestatie van [[Robespierre]] op 27 juli 1794 (zie [[Thermidoriaanse Reactie]]). Deze tweede periode staat ook wel bekend als de "[[Rode Terreur]]" (''Terreur rouge'').<ref name="EncTerreur">Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "terreur". Microsoft Corporation/Het Spectrum.</ref>
 
Tussen de zomer van 1793 en de lente van 1794 bereikte de verzwakking van de staat, begonnen in 1789-'90, haar hoogtepunt, die al het geweld en opbod toeliet; het [[Comité de salut public (Frankrijk)|Comité de salut public]], gebonden aan de persoon van [[Maximilien de Robespierre|Robespierre]], werd geconfronteerd met concurrentie van het [[Comité de sûreté générale]], dat de politie leidde, en van de [[Commune van Parijs (1792)|Commune van Parijs]], die sinds [[10 augustus]] [[1792]] de militaire macht had en gelieerd is met de ''[[sansculotte]]s'', die in feite het ministerie van Oorlog controleerden. Het was pas in maart 1794 dat men met een versterking van de staat begon onder leiding van het Comité de salut public.<ref>{{Aut|J-C. Martin}}, « La Révolution a coupé la France en deux », in ''L'Histoire'' 311 (2006), p. 39.</ref> De Terreur werd onder druk van de radicaalste revolutionairen ingesteld door de revolutionaire regering; meerdere vrijheden werden opgeschort en een politiek van strijd tegen de interne en externe gevaren, die de Republiek bedreigen, trad in werking. De opvallendste personages van de Terreur, ook wel 'terroristen' genoemd, waren [[Maximilien de Robespierre|Robespierre]], [[Louis Antoine de Saint-Just|Saint-Just]], [[Georges Couthon|Couthon]], [[Jean-Marie Collot d'Herbois|Collot d'Herbois]], [[Joseph Fouché|Fouché]] en [[Jacques Nicolas Billaud-Varenne|Billaud-Varenne]]. De periode werd gekenmerkt door pogingen tot economische, sociale en culturele hervormingen. Naar schatting verloren ruim 40.000 of 55.000 mensen hun leven ten gevolge van de Terreur.
 
In 1795 vond er een "[[Witte Terreur]]" (''Terreur blanche'') plaats van [[rechts (politiek)|rechtse]], [[reactionair]]e, [[royalisme|royalistische]] (koningsgezinde), [[monarchisme|monarchistische]] groeperingen, vooral gericht tegen [[Montagnards (Frankrijk)|Montagnards]] en [[Jakobijnen]]<ref name="EncFR1.3">Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "Franse Revolutie. §1.3 Het Directoire".</ref> in de [[Rhônevallei (wijnstreek)|Rhônevallei]] en Zuid-[[Bretagne (regio)|Bretagne]].<ref name="EncTerreur"/> In oktober 1795 deden royalisten een [[opstand van 13 Vendémiaire|couppoging]], maar die werd verijdeld door generaal [[Napoleon Bonaparte|Bonaparte]].