Nicolas Rolin: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
DirkVE (overleg | bijdragen)
k Wijzigingen door 77.161.123.16 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Algont
Edoderoobot (overleg | bijdragen)
k https://onzetaal.nl/taaladvies/een-van-beiden/, replaced: één van de → een van de met AWB
Regel 12:
== Carrière ==
[[Bestand:Van der weyden miniature.jpg|miniatuur|[[Rogier van der Weyden]], opdrachtminiatuur uit de Chroniques de Hainaut.]]
In 1408 was hij al advocaat van [[Jan I van Bourgondië|Jan zonder Vrees]] bij het [[Parlement van Parijs]]. Hij werd al zeer snel benoemd tot hoofdadviseur en werd diens ambassadeur. Drie jaar na de moord op Jan I van Bourgondië in 1419 werd hij op 3 december 1422 benoemd tot [[Kanselier (historisch)|kanselier]] door [[Filips de Goede]], een post die hij 40 jaar bekleedde als hoofdarchitect van de successen van de monarch. Hij zette zijn opgang verder en werd al heel snel een van de belanrijkste diplomaten op het Europese politieke toneel. Hij was bovendien verantwoordelijk voor de hertogelijke rekeningen en werd aangesteld tot zegelbewaarder van de hertog. Hierdoor was hij betrokken bij binnenlandse en buitenlandse staatszaken. Hij was voor Filips een vertrouwd raadgever in de troebele periode van de [[Honderdjarige Oorlog]]. Dat hij dicht bij de hertog stond kunnen we zien op de frontispice van de [[Chroniques de Hainaut]] waar Rolin als eerste aan de rechterzijde van de hertog staat.<ref>Laura Gelfand, 2009, nrs. 14-15.</ref>
 
In 1423 stichtte hij, in opdracht van Filips de Goede, de universiteit in [[Dole (Jura)|Dole]]. Rolin was ééneen van de opstellers van de [[Vrede van Atrecht (1435)]] waarmee [[Karel VII van Frankrijk|Karel VII]] de onafhankelijkheid van [[Hertogdom Bourgondië|Bourgondië]] erkende op voorwaarde dat dit hertogdom zijn koningschap over Frankrijk erkende en de alliantie met [[Engeland]] opschortte in de [[Honderdjarige Oorlog]]. In 1438 vergezelde hij Filips de Goede naar [[Bourges]] voor voorbereidende besprekingen van de [[Pragmatieke Sanctie (1438)|Pragmatieke Sanctie]] die de betrekkingen tussen kerk en staat vastlegde en dat jaar op 7 juli in Bourges werd afgekondigd door Karel VII. Rolin verzamelde een enorme rijkdom tijdens zijn leven.
 
In 1455 werd door de kanselarij een belasting opgelegd aan de Bourgondische adel om een eventuele [[kruistocht]] van Filips de Goede te financieren. Dit leidde bijna tot een revolte aangevoerd door Jean de Granson. Granson werd aangehouden op initiatief van Rolin en er kwam een proces waarbij hij ter dood werd veroordeeld voor hoogverraad. Filips gaf instructie om het vonnis effectief uit te voeren. Dit voorval werd door de broers [[Huis Croÿ|de Croy]], [[Jan II van Croÿ|Jean]], [[Lijst van heren van Chimay|heer van Chimay]] en [[baljuw]] van [[Graafschap Henegouwen|Henegouwen]] en [[Anton van Croÿ|Antoine]], eerste [[kamerheer]] van de hertog, aangegrepen om de positie van Rolin aan te vallen. De broers de Croy, belangrijke raadgevers van Filips waren sinds lang uiterst ontevreden over de dominante positie van Rolin en zochten een gelegenheid om hem in diskrediet te brengen. Deze deed zich voor in 1457 met een ruzie tussen Filips en zijn zoon de [[graaf van Charolais]], de latere [[Karel de Stoute]]. Hertogin [[Isabella van Portugal (1397-1472)|Isabella]] zou zich naar aanleiding hiervan terug in haar kasteel van [[De Walle|la Motte-au-Bois]] en leefde vanaf dan gescheiden van haar echtgenoot. Rolin had in het conflict partij gekozen voor Karel en tegen de broers de Croy. Rolin bleef wel kanselier maar hij werd vanaf dan buiten de staatszaken gehouden.<ref>Arsène Perier, Nicolas Rolin 1380-1461, Paris, Librairie Plon, 1904, pp. 341-345.</ref>
Regel 23:
 
== Mecenas ==
In 1443 bij het einde van de Honderdjarige Oorlog, stichtte hij samen met zijn derde echtgenote, Guigone de Salins, de ''[[Hospices de Beaune]]'' voor de (gratis) verzorging van armen, ouden, wezen, zieken en pelgrims. Directe aanleiding was de hongersnood die Bourgondië teisterde in de eerste helft van de 15e eeuw. Guigone, de echtgenote van Nicolas, was actief betrokken bij het Hôtel Dieu, niet alleen bij de oprichting, ook daarna was ze betrokken bij de werking en de administratie. Een belangrijk deel van de bouwkosten werden betaald uit de opbrengst van de zoutmijnen in Salins, die deel uitmaakten van de bruidsschat van Guigone.
 
Er werd eerst getwijfeld over de vestigingsplaats, Autun of Beaune, maar het werd dus Beaune omdat daar geen religieuze ordes gevestigd waren die de armen hielpen. Het [[godshuis]] ontving zijn eerste zieken op 1 januari 1452. Voor de verzorging van de zieken stichtte hij in 1452 een nieuwe kloosterorde: de ''Sœurs Hospitalières de Beaune''. In 1448 waren er [[Birgittinessen]] uit Valenciennes gekomen, maar in 1452 bij de opening van het godshuis, werd hun plaats ingenomen door zes gasthuisnonnen uit Mechelen, die de regel van de nieuw opgerichte orde aannamen. Voor de kapel van de Hospices bestelde hij omstreeks 1442 een retabel voor het hoofdaltaar, het bekende ''[[Het Laatste Oordeel (Rogier van der Weyden)|Laatste Oordeel]]'' van [[Rogier van der Weyden]]. Guigone de Salins werd na haar overlijden in 1470 bijgezet in de kapel van de Hospices.