Grateful Dead: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Leos1968 (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Leos1968 (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 7:
Grateful Dead kwam op halverwege de [[1960-1969|jaren 60]], samen met andere [[psychedelisch]]e bands van naam uit [[San Francisco]], [[Jefferson Airplane]] en [[Quicksilver Messenger Service]], tijdens de ontwikkeling van de hippie- en jeugdcultuur in de Verenigde Staten. De groep begon als Mother McCree's Uptown Jug Champions, werd later '''The Warlocks''', maar koos ten slotte voor de naam The Grateful Dead. De keuze van de naam is altijd een bron van speculatie geweest, maar vindt zijn oorsprong in het op goed geluk opslaan van een woordenboek.
 
The Grateful Dead (later zonder lidwoord) was de huisband van de [[Merry Pranksters]] van [[Ken Kesey]], die met het geld dat hij verdiende met zijn boek ''[[One Flew Over the Cuckoo's Nest]]'' diverse [[happening]]s organiseerde (zie bijvoorbeeld [[Tom Wolfe]]’s boek ''[[The Electric Kool-Aid Acid Test]]'' ). Psychedelische drugs en dan met name het [[Lysergeenzuurdi-ethylamide|lsd]], dat (legaal was in de VS tot oktober 1966), waren daarbij ruim aanwezig om de geest te bevrijdenbeïnvloeden. en hetHet beïnvloedde de muziek van de Grateful Dead opin ingrijpendeieder wijzegeval: in een paar jaar tijd was de oorspronkelijke dans- en rhythm & blues-band veranderd in een [[psychedelisch]]e bandcollectief met vergaande muzikale ambities.
 
De Grateful Dead trad vaak voor niets op in de parken en zalen van San Francisco, wat in de eerste jaren zeer weinig geld, maar wel veel [[goodwill]] opleverde. Warner Brothers bood de groep een contract aan, met voor huidige begrippen ruime voorwaarden. Zo mocht de band zelf beslissen welke muziek er op de elpees werd gezet, en daar hebben ze nog wel grijze haren van gehad bij Warners.(Bron gewenst)
Regel 17:
Zoals Woodstock symbolisch was voor de zonzijde van de jeugdcultuur, was het fiasco bij [[Altamont_Free_Concert|Altamont]] (waarop de Rolling Stones film ''Gimme Shelter'' is gebaseerd) symbolisch voor de schaduwzijde. Niet langer kon men in San Francisco de ogen sluiten voor de druk en de verzuring die de oneindige stroom gelukszoekers met zich meebracht. De Grateful Dead keerde bewust of onbewust terug naar haar country wortels (tenslotte was leadgitarist Jerry Garcia onder meer banjospeler in een bluegrass-band) en bracht in [[1970]] tot verrassing van vriend en vijand de platen ''Workingman’s Dead'' en ''American Beauty'' uit met uitsluitend korte, sterke en op akoestische leest geschoeide songs, zonder de zo bekende uitgesponnen [[improvisatie]]s. Dit bracht eindelijk het nodige commerciële succes, hoewel de bandleden pas jaren later echt de financiële vruchten zouden plukken van het harde werk.
 
Financieel beheer is nooit een sterk punt geweest van de band. Voor het grootste deel van haar bestaan heeft de groep dan ook eigenlijk continu moeten toeren om het hoofd boven water te houden. Ook werden de zalen steeds groter. Halverwege de jaren zeventig lastte men wel een pauze in. Mettertijd werd ook [[Europa (werelddeel)|Europa]] (de eerste toer daar in 1972) aangedaan, en zelfs [[Egypte (land)|Egypte]]. Hier heeft de groep als eerste westerse mogen spelen, en wel aan de [[Piramiden van Gizeh]] (1978). Verder is hetde ''Summer Jam Festival'' in [[Watkins Glen (New York)|Watkins Glen]] noemenswaardig, waar meer dan 600.000 mensen afkwamen op een concert van slechts drie bands: [[The Allman Brothers Band]], [[The Band]] en Grateful Dead dus.
 
De breuk in de [[Underground (cultuur)|underground]] in 1969 had een blijvende weerslag op de muziek van de Dead. Live was er in eerste instantie nog niet zoveel aan de hand: de scherpte, intensiteit en vernieuwingsdrang van de eerste jaren waren verdwenen, maar de grote ervaring en de bereidheid onbekende paden te betreden leverde in de eerste helft van de jaren zeventig nog steeds veel mooie momenten. De concertbezoeker had niets te klagen: concerten van vier uur waren geen uitzondering, vaak met één akoestische set en één of twee elektrische sets. Op de studio-elpees van dat decennium is beter te horen dat een langzaam verval zich inzet: de songs worden gaandeweg minder sterk en de band keert zich steeds vaker tot externe producers, terwijl de band in de beginjaren alles zelf in de hand wilde houden. Een positieve uitzondering in dat rijtje elpees is het behoorlijk jazzy ''Blues for Allah''.
 
Maar gaandeweg begon het eindeloze toeren zijn tol te eisen. De spanning tussen de bandleden liep in die jaren op, mede veroorzaakt door het veranderde druggebruik: de geestverruimende en groepsversterkende middelen werden veelal ingeruild voor sinistere en solitaire drugs als [[heroïne]] en [[crack (drug)| crack]]-cocaïne. Zo balanceerde Jerry Garcia in 1986 enkele maanden op het randje van de dood toen hij in een [[Coma (geneeskunde)|coma]] raakte, die veroorzaakt werd door een combinatie van [[suikerziekte]] en langdurig druggebruik.
 
Merkwaardig genoeg had de Dead in 1987, in de herfst van haar carrière, een heuse hit in de vorm van ''Touch of Grey'', een catchypakkend liedje over ouder worden. Ondanks het feit dat de band in de jaren '80 en begin jaren '90 ruimschoots over haar artistieke hoogtepunt was, begon het geld binnen te rollen: de band verdiende met concerten jaarlijks meer dan illustere grootheden als The Rolling Stones, U2 en Paul McCartney. Grote groepen fans (Deadheads) volgden de band op tournee, wat een indicatie is van hun fanatisme, maar wat tegelijkertijd iets zegt over de concerten zelf: in de geschiedenis van de band is geen enkele identieke show te vinden.
 
In 1995 overleed Jerry Garcia, het meest tot de verbeelding sprekende groepslid (hoewel hij de voortrekkersrol graag afschoof op Bob Weir) aan een hartaanval in een afkickkliniek. Zijn dood betekende het formele einde van de Grateful Dead. De overige leden traden in latere jaren nog op onder de naam The Other Ones. Sinds 2003 treden voormalige leden van de Grateful Dead met gastmuzikanten weer op als The Dead. Bob Weir treedt daarnaast regelmatig op met zijn band [[RatDog]] en Phil Lesh met zijn groep Phil Lesh & Friends, met zo nu en dan leden van Phish, Grateful Dead, Ryan Adams, John Scofield, Warren Haynes, Chris Robinson en anderen. Op internet is de Grateful Dead nog springlevend, getuige (onder meer) de uitgebreide website.<ref>http://www.dead.net</ref>