Vytautas de Grote: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 23:
'''Vytautas''' ([[Wit-Russisch]]: Вітаўт, ''Vitawt''; ook: ''Witoldes'', [[Litouws]]: ''Vytautas Didysis'', vanaf de 15e eeuw ook vaak '''Vytautas de Grote''' genoemd; circa 1350 – 27 oktober 1430) was een van de bekendste grootvorsten van het [[Grootvorstendom Litouwen]]. Hij regeerde van 1392 tot 1430. Verder was hij prins van [[Hrodna]] (1370–1382) en prins van [[Loetsk]] (1387–1389).<ref>{{cite book |last=Turnbull |first=Stephen |authorlink= |coauthors= |title=The Hussite Wars 1419-36 |publisher=Ospreypublishing |year=2004 |location= |pages=11 |url= |doi= |id= |isbn=1841766658}}</ref>
 
== Biografie ==
Vytautas was onder anderen betrokken bij de oprichting van de [[Unie van Krewo]] in 1385. In 1386 werd hij [[doop (sacrament)|gedoopt]] en kreeg de christelijke naam Alexander. Hij stimuleerde de economische ontwikkeling van Litouwen en voerde veel veranderingen door. Hij liet bijvoorbeeld lokale prinsen die via hun dynastie banden hadden met de troon vervangen door gouverneurs.
Vytautas werd geboren als de zoon van co-vorst [[Kęstutis]]. Deze raakte in 1381 in conflict met hun neef en nieuwe groothertog [[Jogaila]]. Uiteindelijk werden Vytautas en zijn vader gevangen genomen en vastgehouden op het [[Kasteel van Krevo]]. Na de dood van zijn vader wist Vytautas de sympathie te winnen van de [[Bojaren]] en wist hij te ontsnappen en bescherming te krijgen bij de [[Duitse Orde]]. Toch besloot hij om trouw te zweren aan Jogaila en tekende hij de [[Unie van Krewo]] in 1385.<ref name="Vergeten278">{{cite book |last=Davies |first=Norman |authorlink=Norman Davies |coauthors= |title=Vergeten Koninkrijken, de verborgen geschiedenis van Europa |publisher=Bezige Bij |year=2012 |location=Antwerpen |pages=279 |url= |doi= |id= |isbn=}}</ref> In 1386 werd hij [[doop (sacrament)|gedoopt]] en kreeg de christelijke naam Alexander.
 
Het duurde niet lang voor Vytautas weer vervreemd raakte van Jogaila. Dit keer raakten ze in conflict omdat het hertogdom [[Trakai]] niet aan Vytautas werd gegeven. Opnieuw vluchtte Vytautas naar Pruisen. Hij zou in de jaren negentig van de veertiende eeuw een gevaarlijke dissident blijven voor het groothertogdom, maar zijn tegenstand werd pas gebroken toen hij verslagen werd door de [[Tataren]]. In 1401 sloot hij met Jogaila het [[Pact van Vilnius en Radom]] waardoor hij leider werd in Litouwen en Jogaila koning in Polen.<ref name="Vergeten278"/>
 
Na vier pogingen slaagde Vytautas er in 1408 in om [[Smolensk]] te veroveren. Tijdens zijn regering zou hij trouw de afzonderlijke status van Litouwen blijven bewaken, waardoor hij zijn bijnaam "de Grote" verwierf. Tijdens zijn regering dwong hij schatting af van [[Republiek Novgorod|Novgorod]] en knoopte hij diplomatiek betrekkingen aan met de Duitse keizer en de paus.<ref name="Vergeten278"/> Hij stimuleerde de economische ontwikkeling van Litouwen en voerde veel veranderingen door. Hij liet bijvoorbeeld lokale prinsen die via hun dynastie banden hadden met de troon vervangen door gouverneurs.
 
In het hedendaagse [[Litouwen]] wordt Vytautas vaak gezien als een [[volksheld]]. Hij was een belangrijk symbool van de nationale hervorming van Litouwen in de 19e eeuw. Onder andere de [[Vytautas Magnus-universiteit]] is naar hem vernoemd, en in Litouwen vindt men veel beelden en monumenten ter ere van hem.