U5 (Berlijn): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
JörgenMoorlag (overleg | bijdragen)
k →‎Toekomst: Unter /den/ Linden
JörgenMoorlag (overleg | bijdragen)
+sectie modernisering (eindelijk ruimte voor afb. van een van de prachtig gerenoveerde stations :)); +afb H-trein
Regel 9:
 
De bouw van de lijn bleek zeer eenvoudig en vorderde gestaag. De stations werden ondiep aangelegd, maar wel van mezzanines voorzien. Het voorlopige eindstation Friedrichsfelde was vanuit het oogpunt van reizigersaantallen niet nodig, maar een eindpunt moest er toch zijn; bovendien kon men hier een werkplaats aanleggen, de eerste in het oosten van de stad. Op 21 december 1930 werd de lijn, die de aanduiding '''E''' had gekregen, in gebruik genomen; het traject mat zeven kilometer en telde tien stations:
[[Afbeelding:U-Bahn_Berlin_Magdalenenstraße_Vor_Sanierung.JPG|thumb|right|Station ''Magdalenenstraße'', voor de [[#Modernisering|renovatie]] in 2003]]
* [[station Berlin Alexanderplatz|Alexanderplatz]] - overstap op het stamtracé en de GN-Bahn
* [[Schillingstraße (metrostation)|Schillingstraße]]
* [[Strausberger Platz (metrostation)|Strausberger Platz]]
* Memeler Straße (tegenwoordig [[Weberwiese (metrostation)|WeberwieseMemeler Straße]] (nu Weberwiese)
* Petersburger Straße (tegenwoordig [[Frankfurter Tor (metrostation)|FrankfurterPetersburger TorStraße]] (nu Frankfurter Tor)
* [[Samariterstraße (metrostation)|Samariterstraße]]
* [[station Frankfurter Allee|Frankfurter Allee]] - overstap op de [[S-Bahn van Berlijn|S-Bahn]]
* [[Magdalenenstraße (metrostation)|Magdalenenstraße]]
* [[station Berlin Lichtenberg|Bahnhof Lichtenberg]] (nu Lichtenberg) - overstap op de spoorlijnen van de [[Deutsche Reichsbahn]] (DR)
* [[Friedrichsfelde (metrostation)|Friedrichsfelde]]
Al deze stations werden ontworpen door [[Alfred Grenander]], de huisarchitect van de Hochbahngesellschaft. Grenander creëerde een standaardontwerp, waarvan per station slechts op enkele details werd afgeweken. De stations onderscheidden zich echter van elkaar door hun "kernkleur" of "herkenningskleur", die zowel in de wandbetegeling als op de stalen steunpilaren toegepast werd. Daarnaast is er variatie in de hoogte van de perronhal.
 
===Verlenging naar het Tierpark===
Regel 25 ⟶ 26:
Plannen voor verlenging van lijn E ontstonden al kort naar de opening. Allereerst wilde men de lijn verlenging naar [[Karlshorst]], een villawijk waar zich na de [[Tweede Wereldoorlog]] het [[Sovjet-Unie|Sovjet-Russische]] militaire bestuur had gevestigd. Vanwege de grote vraag naar nieuwe woningen kreeg de woningbouw echter prioriteit over metroprojecten. Een van de eerste stadsuitbreidingsgebieden werd de omgeving van het [[Tierpark Berlin Friedrichsfelde|Tierpark]], waar 9000 woningen aan 25.000 mensen onderdak moesten gaan bieden. Ter ontsluiting van de nieuwe woonwijk werd besloten metrolijn E met één station te verlengen. Het nieuwe station [[Tierpark (metrostation)|Tierpark]] diende naast de inwoners van het gebied ook de 2,5 miljoen mensen die het park jaarlijks bezochten, wat het project extra lonend maakte.
 
De aanleg van het eerste metroproject in de [[Duitse Democratische Republiek|DDR]] begon in 1969. Het tracé loopt ten noordoosten van de werkplaats tot aan de straat Am Tierpark, waar het nieuwe station verrees. Het ontwerp ervan werd in overeenstemming gebracht met de oudere stations op de lijn, voor wie [[Alfred Grenander]] tekende. Het 1,2 kilometer lange traject werd geopend op 25 juni 1973. Dat er vier jaar nodig was voor de bouw van een dergelijk korte tunnel kan verklaard worden door de zwakke economie van de DDR en het gebrek aan betonelementen, onder andere veroorzaakt door een brand in de opstelplaats bij de Alexanderplatz.
 
===Een metrolijn naar Hellersdorf===
[[Afbeelding:U-Bahn Berlin Elsterwerdaer Platz.JPG|thumb|right|Trappen en hellingbanen in station ''Elsterwerdaer Platz'']]
[[Afbeelding:U-Bahn_Berlin_Wuhletal.JPG|thumb|S-Bahn en metro stoppen in station ''Wuhletal'' aan hetzelfde perron.]]
[[Afbeelding:U-Bahn_Berlin_Hönow.JPG|thumb|right|Eindpunt ''Hönow'']]
[[Afbeelding:U-Bahn Berlin - U5 - train to Elsterwerdaer Platz.JPGjpg|thumb|right|TrappenTrein envan hellingbanenhet in[[BVG stationBaureihe H|type H]] onderweg tussen ''Biesdorf-Süd'' en ''Elsterwerdaer Platz'']]
Aan het eind van de jaren 1970 begon de planning voor een nieuw woongebied rond het (sinds de vorming van [[Groot-Berlijn]] in 1920 tot de stad behorende) dorp [[Berlin-Hellersdorf|Hellersdorf]]. Vanwege de omvang van het nieuwbouwgebied was een snelle verbinding met het Oost-Berlijnse centrum nodig. Er werden meerdere varianten voor een dergelijke verbinding bestudeerd, waaronder een S-Bahnlijn. De eerder gebouwde nieuwbouwgebieden [[Berlin-Marzahn|Marzahn]] en [[Berlin-Hohenschönhausen|Hohenschönhausen]] hadden een S-Bahnverbinding gekregen, maar de [[Stadtbahn (Berlijn)|Stadtbahn]] was inmiddels te druk bezet om nog een aftakking te kunnen verwerken. Een [[sneltram]]lijn bleek daarnaast niet voldoende capaciteit te hebben, waardoor een verlenging van lijn E als enige optie overbleef. Na de bestudering van een aantal tracévarianten werd er uiteindelijk voor gekozen de lijn bovengronds te laten verlopen over de niet meer gebruikte VnK-spoorlijn (''V''erbindung ''n''ach ''K''aulsdorf). De lijn zou daarbij ook de door de S-Bahn gebruikte [[Preußische Ostbahn|Ostbahn]] kruisen.
 
Regel 38 ⟶ 39:
 
Alle stations van de oostelijke verlenging van lijn E werden ontworpen door het ''Entwurfs- und Vermessungsbetrieb der Deutschen Reichsbahn'' ("Ontwerp- en Kadasterdienst van de DR"). Voor het eerst in de geschiedenis van de Berlijnse metro werden de stations met hellingbanen uitgerust, zodat ook rolstoelgebruikers en mensen met kinderwagens de perrons konden bereiken.
 
== Modernisering ==
[[Afbeelding:U5_Schillingstrasse_5.JPG|thumb|right|Station ''Schillingstraße'' kreeg na de modernisering zijn roze kernkleur terug.]]
Tussen 2003 en 2004 ondergingen de stations op het oudste deel van de U5 ([[Station Berlin Alexanderplatz|Alexanderplatz]] - [[Friedrichsfelde (metrostation)|Friedrichsfelde]]) een grondige sanering. Zo werd de verlichting verbeterd, werden er nieuwe vloeren gelegd en kregen de stations nieuw meubilair. De oude wandbetegeling moest wijken voor een vandalismebestendige bekleding van [[emaille|geëmailleerde]] metaalplaten. In de stations [[station Berlin Lichtenberg|Lichtenberg]] en [[station Frankfurter Allee|Frankfurter Allee]] werden bovendien liften ingebouwd. Het principe van de kernkleuren werd gehandhaafd, zij het dat er enigszins van het oorspronkelijke kleurenschema werd afgeweken. De kernkleur komt net als voorheen terug op de wanden (in twee tinten) en de pilaren; in een donkerder gekleurde horizontale band is steeds de stationsnaam aangebracht.
 
Station [[Samariterstraße (metrostation)|Samariterstraße]], dat zich nog grotendeels in de staat van 1930 bevond, behield als beschermd [[monument (erfgoed)|monument]] zijn oorspronkelijke ontwerp. De sanering beperkte zich hier tot noodzakelijke onderhoudsmaatregelingen en schilderwerk. Ook het eindpunt Alexanderplatz, eveneens opgenomen op de monumentenlijst, werd niet wezenlijk veranderd.
 
==Dienstuitvoering==