Wikipedia

Afrikaans: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
→‎Huidige verspreiding: herordend en ruis verwijderd
Regel 67:
[[Bestand:South Africa Afrikaans speakers proportion map.svg|miniatuur|rechts|250px|Geografische spreiding van het Afrikaans in Zuid-Afrika: aandeel Afrikaanstaligen in de bevolking]]
[[Bestand:South Africa Afrikaans speakers density map.svg|miniatuur|rechts|250px|Geografische spreiding van het Afrikaans in Zuid-Afrika: dichtheid van de Afrikaanstalige bevolking]]
Afrikaans is de derde taal van Zuid-Afrika, achter [[Zoeloe (taal)|Zoeloe]] en [[Xhosa (taal)|Xhosa]]. Bij de Zuid-Afrikaanse volkstelling in 2001 bleek Afrikaans voor 13% van de bevolking de thuistaal te zijn.
Meer dan de helft van de Afrikaanstaligen is kleurling, Aziaat of zwart. Van de circa zes miljoen Zuid-Afrikanen die bij de volkstelling in 2001 thuis Afrikaans spreken, zijn er 2.536.907 ofis 42,4% blank. De meerderheid53% van de Afrikaanstaligen is [[kleurling]]: 3.173.970 of 53,0%. Daarnaast zijn er 253.279 (4,2%) zwarten en 19.267 (0,3%) Aziaten die thuis Afrikaans spreken. Van alle blanken spreekt 59% Afrikaans en 39% Engels. Van alle kleurlingen spreekt 79% Afrikaans en 19% Engels.
 
Afrikaans is in aantal sprekers de derde taal van Zuid-Afrika, na [[Zoeloe (taal)|Zoeloe]] en [[Xhosa (taal)|Xhosa]]. Bij de Zuid-Afrikaanse volkstelling in 2001 bleek Afrikaans voor 5.983.423 mensen (13% van de bevolking) de thuistaal te zijn. In dat jaar werd ook in Namibië een volkstelling gehouden, waaruit bleek dat ongeveer 200.000 mensen (11% van de bevolking) thuis Afrikaans sprekenspreekt. Zowel in Zuid-Afrika als in Namibië zijn er daarnaast veel mensen die Afrikaans als tweede of derde taal spreken. In Namibië is het zelfs de [[lingua franca|gemeenschappelijk taal]] tussen de bevolkingsgroepen. OokOngeveer in60% anderevan landende wonenblanken nogIn aanzienlijkeNamibiè aantallen Afrikaanstaligen,spreekt vooral blanke emigranten uit Zuid-Afrika. Deze emigranten zijn vooral te vinden in [[Londen (hoofdbetekenis)|Londen]]Afrikaans, [[Vancouver32% (hoofdbetekenis)|Vancouver]]Duits, [[Toronto7% (hoofdbetekenis)|Toronto]],Engels andereen delen1% vanPortugees. [[CanadaDe (hoofdbetekenis)|Canada]],kleurlingen deen [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde StatenBaster]],s [[Australiëspreken (land)|Australië]],nagenoeg [[Nieuw-Zeeland]]allemaal Afrikaans en Nederland.vormen Hetdaardoor totaalmeer aantaldan sprekers70% van hetalle AfrikaansAfrikaanstaligen ligtin daardoorhet waarschijnlijk tussen de 15 en 20 miljoenland.{{Bron?|De|2009|02|16}} bronnen''[[Republikein spreken elkaar tegen(dagblad)|Republikein]]'', eende zegtgrootste 6.5krant mlnvan nativesNamibië, eenis andere zegt 9Afrikaanstalig.5 mln natives.|2018|01|25}}
 
Ook in andere landen wonen nog aanzienlijke aantallen Afrikaanstaligen, vooral blanke emigranten uit Zuid-Afrika. Deze emigranten zijn vooral te vinden in [[Londen (hoofdbetekenis)|Londen]], [[Vancouver (hoofdbetekenis)|Vancouver]], [[Toronto (hoofdbetekenis)|Toronto]], andere delen van [[Canada (hoofdbetekenis)|Canada]], de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]], [[Australië (land)|Australië]], [[Nieuw-Zeeland]] en Nederland.
[[Bestand:Distribution of Afrikaans in Namibia.png|miniatuur|links|Geografische spreiding van het Afrikaans in Namibië]]
 
Tussen 1740 en 1850 werd [[Zuidwest-Afrika]], het tegenwoordige [[Namibië]], meer en meer gekoloniseerd door landbouwers, waarvan een flink deel van de blanke boeren Afrikaans-Hollands spraken. Afrikaans was ook de taal voor handelsreizigers die het binnenland verbonden met de zee.<ref>ELP Stals, 2001: ''So het Afrikaans na Namibia gekom''</ref> Mede door het Zuid-Afrikaanse bestuur over Zuidwest-Afrika is het Afrikaans in dat land de meest gebruikte taal. Tot 1990 had het daar ook een officiële status samen met het Duits en het Engels (eveneens talen van voormalige kolonisatoren). In Namibië spreekt van de blanken momenteel ongeveer 60% Afrikaans, 32% Duits, 7% Engels en 1% Portugees. De kleurlingen en [[Baster]]s spreken nagenoeg allemaal Afrikaans en vormen daardoor meer dan 70% van alle Afrikaanstaligen in het land.{{Bron?||2009|02|16}} ''[[Republikein (dagblad)|Republikein]]'', de grootste krant van Namibië, is Afrikaanstalig.
{{Zie ook|Zie ook [[Afrikaans in Namibië]]}}
In Zuid-Afrika concentreren de Afrikaanstaligen zich in het westen. De hele westelijke helft van het land (provincies [[Noord-Kaap]] en [[West-Kaap]] en het westelijke deel van [[Vrijstaat (provincie)|Vrijstaat]] en [[Oost-Kaap]]) is in meerderheid Afrikaanstalig. Hier concentreren zich de kleurlingen, maar met name in West-Kaap wonen ook veel blanken. In de oostelijke helft van het land bevinden de Afrikaanstaligen zich vooral in de stedelijke centra ([[Pretoria]], [[Bloemfontein]], [[Vereeniging (Zuid-Afrika)|Vereeniging]], [[Welkom (plaats)|Welkom]], [[Potchefstroom]], [[Klerksdorp]], [[Krugersdorp]]) en verspreid op het platteland (de [[Afrikaners|Boeren]]). In Namibië wonen de Afrikaanstaligen vooral in de zuidelijke helft van het land. Het is de meest gesproken taal in de zuidelijke regio's [[Hardap]] (44%) en [[!Karas]] (40%), de tweede taal in de hoofdstadregio [[Khomas]] (24%) en [[Erongo]] (22%) en de derde taal in [[Omaheke]] (12%).
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Afrikaans"