Versie van 19 mei 2019 20:26 bewerken Kwaremont (overleg \| bijdragen) 710 bewerkingen →‎Etnische zuiveringen ← Oudere bewerking		Versie van 12 jun 2019 13:14 bewerken ongedaan maken 62.216.5.90 (overleg) Geen bewerkingssamenvatting Nieuwere bewerking →
Regel 1: [[Bestand:Bosnian war header.no.png\|thumb\|De Bosnische burgeroorlog. Links: het brandende Bosnische parlement in Sarajevo, na inslagen van artillerievuur in mei 1992. Rechtsboven: Generaal [[Ratko Mladić]] met Bosnisch-Servische soldaten. Rechtsonder: een VN-militair in Sarajevo. Foto's van [[Michail Jevstafjev]]]] De '''Bosnische burgeroorlog''' ([[1992]]-[[1995]]) is een van de [[oorlogen in Joegoslavië]] die uitbraken als gevolg van het uiteenvallen van de ''Federatieve Volksrepubliek [[Joegoslavië]]''. De oorlog begon vlak nadat de meerderheid van de inwoners van Bosnië Herzegovina op 29 februari en 1 maart 1992 tijdens het referendum koos voor onafhankelijkheid. Vlak daarvoor hadden Slovenië en Kroatië zich al onafhankelijk verklaard. De Serviërs, met name Bosnische ~~Serviers~~Serviërs, accepteerden de uitslag niet. Veel van hen boycotten het referendum, dat overigens door de EU, VN en USA als legitiem werd gezien. Met behulp van Servie en restanten van het JNA (Joegoslavisch volksleger) werd begonnen met de bezetting van ongeveer 70% van het territorium binnen Bosnië Herzegovina. Dit ging gepaard met gruwelijke misdaden tegen de menselijkheid, waaronder moorden en ethnische zuiveringen. Veel van deze daden zijn later in Den Haag bij het oorlogstribunaal veroordeeld. Zo zijn in 2007 een aantal oorlogsmisdadigers, met name [[Bosnische ~~Serviers~~Serviërs]], veroordeeld voor genocide die gedurende de oorlog werd uitgevoerd op de [[Bosniakken]]. == Aanleiding == Regel 14: == Deelnemers & Verloop == In het begin van de burgeroorlog (1992) vochten de Bosnische-Kroaten en de Bosniakken voornamelijk samen tegen de Bosnische-~~Serven~~Serviërs, die als gevolg van de onafhankelijkheidsverklaring een eigen republiek hadden uitgeroepen: de [[Servische Republiek]], gesteund door de republiek [[Servië]] onder leiding van [[Slobodan Milošević]] en gesteund door de politieke leider van de Bosnische-Serven Radovan Karadzic. In 1993 ontstond er tevens een conflict tussen de Bosniakken en de Bosnische Kroaten. De Bosnische Kroaten kregen reeds steun vanuit de republiek [[Kroatië]], terwijl de Bosniakken er vaak alleen voorstonden aangezien ze ingesloten waren door beide partijen. In enkele gevallen kon militaire hulp van buiten, zoals bijvoorbeeld van Turkije de Bosniakken bereiken. Het bekendste conflict tussen de Bosnische-Kroaten en Bosniakken was de verwoesting van de oude brug in Mostar door de Bosnische-Kroaten. De [[Stari Most]] die waarschijnlijk het bekendste symbool van Bosnië-Herzegovina was tot dan. In 1995 besloten de Bosniakken en Bosnische-Kroaten vrede na een overleg tussen de president van Kroatië [[Franjo Tuđman]] en de 1e president van Bosnië-Herzegovina [[Alija Izetbegovic]]. Als gevolg van de oorlog in Bosnië en Herzegovina breidde de [[Veiligheidsraad van de Verenigde Naties\|VN-Veiligheidsraad]] het mandaat van de vredesmacht [[UNPROFOR]], die tot dan toe actief was geweest in [[Kroatië]], in juni 1992 uit naar Bosnië en Herzegovina. UNPROFOR kon, gehinderd door een beperkt mandaat, beperkte middelen en het gebrek aan bereidheid van de internationale gemeenschap – met name landen als de [[Verenigde Staten]] en [[Frankrijk]] – om gewapenderhand in te grijpen, niet voorkomen dat de strijd doorging. Hoe frustrerend dit was voor de meeste VN-soldaten is o.a. te zien in de film [[Warriors: Bosnia 1992]]. Na etnische zuiveringen door Bosnische-Serven in o.a. Srebrenica, zie ook de [[val van Srebrenica]], en een mortieraanval op een markt in [[Sarajevo]], waarbij vele inwoners van de belegerde stad omkwamen, veranderde het internationale politieke klimaat en werd door de internationale gemeenschap een Rapid Reaction Force ingezet. Deze werd gesteund met door de [[NAVO]]-bombardementen tijdens ''[[Operatie Deliberate Force\|Operation Deliberate Force]]''. Dit dwong met name de Bosnische-Serven tot het beëindigen van de gewapende strijd en bracht de strijdende partijen aan de onderhandelingstafel in het Amerikaanse [[Dayton_(Ohio)\|Dayton]]. Als gevolg van deze onderhandelingen, en onder druk van verder ingrijpen door de internationale gemeenschap, werd het [[Verdrag van Dayton]] bereikt door de drie partijen.

Bosnische Burgeroorlog: verschil tussen versies