Leiden: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 53902065 van 213.126.176.90 (overleg) ongedaan gemaakt. Heb je hier een bron voor of zit je ter plekke te vandaliseren? Label: Ongedaan maken |
k →Naamgeving: wikilinks toegevoegd |
||
Regel 82:
Later onderzoeking op taalkundig gebied bracht het inzicht dat de naam is afgeleid van een [[Oudnederlands]] sterk naamwoord ''leitha'' dat als gevolg van afslijting van inflexie ''lede'' werd in het [[Middelnederlands]].<ref>http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=VMNW&id=ID73213&lemma=lee</ref> Tegenwoordig zijn we gewend een scherp onderscheid te maken tussen natuurlijke en gegraven waterlopen — die laatste plegen we kanalen te noemen. In werkelijkheid is het verschil gradueel. Al in de middeleeuwen is er veel gesleuteld en geknutseld aan de loop van rivieren, door bijvoorbeeld bochten af te snijden om de afwatering of de scheepvaart te vergemakkelijken. Een samenvattende benaming voor zulke deels of geheel gegraven dan wel vergraven waterlopen is het woord lede, dat oorspronkelijk dezelfde stam heeft als het meervoud onvoltooide tijd van 'lijden', in de betekenis van 'gaan',<ref>{{Citeer web|url=http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/lijden|titel=Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, lemma 'lijden'|bezochtdatum=2016-06-26|auteur=M. Philippa e.a.|datum=|uitgever=}}</ref> als in (water)gang. Dit 'lede' vinden we in veel plaatsnamen terug: [[Leerdam]] (‘dam in de lede’), [[Haarlemmerliede]] ('lede richting Haarlem'), [[Schipluiden]] ('met schepen bevaren lede') en bijvoorbeeld [[Westerlee (Zuid-Holland)|Westerlee]] ('westelijk gelegen lede').<ref>{{Citeer boek|taal=nl|voornaam=Riemer|achternaam=Reinsma|URL=https://books.google.com/books?id=FUcwAgAAQBAJ|titel=Namen op de kaart: oorsprong van geografische namen in Nederland en Vlaanderen|uitgever=Atlas Contact, Uitgeverij|datum=2011-04-19|pagina's=pp. 10-11|ISBN=9789045017945}}</ref>
Verbogen in [[datief]] [[Meervoud (Nederlands)|pluralis]] verkrijgt men van leitha dan leithon, en wordt de betekenis dus ''aan de'' (datief) + ''wateren'' (meervoud). Deze betekenis past in de situatie van het oude Leiden dat niet aan een enkele rivier of watering lag, maar aan de linkeroever van de Rijn, tegenover de plaats waar de [[Mare (watergang)|Mare]] uitmondt in de [[Oude Rijn (Harmelen-Noordzee)|Rijn]], die van oost naar west vloeit, terwijl de Mare de waterweg naar het Noorden vormt.<ref name="maanen" /><ref name="lugt" /><ref>Zie deel 1, blz. 5-11 van {{Citeer boek
| achternaam = Blok
| voornaam = P. J. (Petrus Johannes)
| |||