Chimpansee: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k nest is onzijdig
Regel 32:
[[Bestand:Chimpanzee-Head.jpg|thumb|250px|Jonge chimpansee]]
 
Ze eten vooral [[fruit]], aangevuld met bladeren, noten, schors en stengels, maar ook dierlijk materiaal als insecten en vogeleieren. Volwassen mannetjes jagen zelfs soms in groepen op kleine dieren, waaronder kleinere [[apen]] (voornamelijk [[rode franjeapen]] en jonge [[bavianen]]), jonge [[antilopen]], [[zwijnen]] en vogels. Ook [[kannibalisme]] komt voor.<ref>{{citeer web|url=http://www.nationalgeographic.nl/artikel/zeldzaam-nijlpaard-eet-nijlpaard-en-andere-kannibalen|titel=Zeldzaam: nijlpaard eet nijlpaard|uitgever=National Geographic|bezochtdatum=10 februari 2015|datum=10 februari 2015}}</ref> De chimpansee gebruikt en maakt primitieve [[gereedschap]]pen als stokjes en twijgjes om [[larve|insectenlarven]], [[mieren]] en [[termieten]] te vangen uit holen en termietennesten en stenen om noten open te breken, of gekauwde blaadjes die als spons gebruikt worden om water op te zuigen.<ref>McGrew WC (2010) Chimpanzee technology. Science 328: 579–580</ref> RecentBij onderzoekeen groep is vastgesteld dat ze karkassen van [[stekelrandklepschildpad]]den tegen een boomstronk of -stam slaan om de pantsers te breken om zo aan het vlees te kunnen.<ref>{{Citeer web|url=https://www.nationalgeographic.nl/dieren/2019/05/voor-het-eerst-chimpansees-gezien-die-schildpadden-stukslaan-en-eten|titel=Voor het eerst chimpansees gezien die schildpadden stukslaan en eten|bezochtdatum=6 juni 2019|datum=28 mei 2019|uitgever=[[National Geographic]]}}</ref> Onderzoek heeft ook laten zien dat chimpansees gereedschap maken, zoals speren om kleine aapjes mee te doden. Gebruik van gereedschap verschilt per gemeenschap.
 
Chimpansees leven in het bos in kleine, losse groepen met een variërende samenstelling, gewoonlijk bestaande uit zes tot tien apen, maar variërend van twee tot wel honderdtwintig dieren. De groep heeft een groot [[territorium (dieren)|territorium]], dat door beide geslachten wordt verdedigd. Vooral mannetjes zijn zeer agressief tegenover vreemden en doden soms (systematisch) chimpansees uit naburige groepen. Vreemde wijfjes in [[Bronsttijd|oestrus]] worden wel getolereerd. In dicht regenwoud is het territorium kleiner dan in meer open gebied. De mannetjes vechten vaak onderling machtskwesties uit, hetgeen gepaard gaat met veel gegil en machogedrag. Vanwege deze machtskwesties worden vaak coalities gevormd tussen bepaalde mannetjes, waardoor de desbetreffende mannetjes sterker staan in de strijd om de macht binnen de groep.