Saturnus (planeet): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Whaledad (overleg | bijdragen)
Leeghalen ongedaan gemaakt
Regel 28:
 
== Karakteristieken ==
=== Samenstelling ===
De samenstelling van Saturnus lijkt veel op die van [[Jupiter (planeet)|Jupiter]]. In het centrum bevindt zich een [[rots (steen)|rotsachtige]] kern, daaromheen een mantel van vloeibare [[metallische waterstof]], gevolgd door een laag van [[Diwaterstof|moleculaire waterstof]]. De temperatuur in de kern bedraagt 12 000 [[Kelvin (eenheid)|K]]. Als gevolg van het [[Kelvin-Helmholtzmechanisme]] straalt Saturnus meer energie uit dan hij van de zon ontvangt. Deze energie-uitstraling wordt versterkt door de wrijvingswarmte die vrijkomt wanneer helium in de mantel tegen waterstof botst.
 
=== Vorm en dichtheid ===
Regel 66 ⟶ 67:
| sporen
|}
De [[atmosfeer (astronomie)|atmosfeer]] van Saturnus bestaat voor meer dan 96% uit [[Diwaterstof|waterstofgas]] en voor iets meer dan 3% uit helium. Het resterende deel wordt ingenomen door [[methaan]], [[water|waterdamp]], [[ammoniak]], [[ethaan]], [[propaan]], [[ethyn]] en [[fosfine]], die sporadisch voorkomen.
 
Op [[Aarde (planeet)|Aarde]] bestaat een duidelijke scheiding tussen land, water en atmosfeer. Saturnus heeft daarentegen alleen maar waterstoflagen die van een vloeibare vorm diep in de planeet langzaam overgaan in de gasvormige variant die in de atmosfeer voorkomt, zonder een duidelijke grens. Dit is een niet gebruikelijke situatie die voortkomt uit de enorme druk en temperatuur op Saturnus, genoemd een [[Superkritische fase|superkritieke toestand]]. Als gevolg van de extreme druk worden de gassen dusdanig samengeperst dat ze, op het punt waar normaal de overgang verwacht wordt, een dichtheid hebben die nog steeds overeenkomt met die van een vloeistof. Saturnus heeft daarom geen duidelijk planeetoppervlak, maar wetenschappers gebruiken als referentiepunt het punt waar de druk gelijk is aan 1 bar. Dit is aan de top van het wolkendek. Vanuit de ruimte gezien vertoont de atmosfeer van Saturnus een patroon van strepen of banden dat overeenkomsten vertoont met Jupiter. Het verschil is echter dat de banden van Saturnus vager zijn en rond de evenaar veel breder. Door de [[Voyager 1]] werden complexe wolkenstructuren waargenomen in de atmosfeer die vanaf de Aarde niet zichtbaar waren. Op Saturnus waaien harde [[storm (wind)|stormen]], nabij de evenaar bereiken ze in de bovenlagen van de atmosfeer snelheden tot 500 m/s. Op de noordpool bevindt zich de [[Hexagoon van Saturnus]], een zeshoekig wolkenpatroon met in het centrum een harde storm.