|
== Veronderstelde verworvenheden ==
Aanhangers zien hun religie vaak als oorsprong van verschillende maatschappelijke verworvenheden. Zo is volgens hen religie essentieel voor het ontstaan en behoud van een gemeenschappelijk ethisch kader. Zij stellen, dat de invloed van de religieuze traditie op het ethisch gedrag van individuen substantieel is.<ref>De vraag is, of niet elke gemeenschap ethische kaders heeft en of die noodzakelijkerwijs door religie geleverd moeten moeten. Dawkins redeneert, dat religie zulke bestaande regels "kaapt" voor haar eigen doelen</ref> In het [[boeddhisme]] bestaan er de [[vijf voorschriften]], die de basisethiek vormen voor een boeddhist. Zowel het jodendom als het [[christendom]] kennen de [[tien geboden]], en de [[islam]] de [[sharia]]. Ook beroepen religieuze groeperingen zich erop, dat zij geholpen hebben bij of initiant waren van sociale veranderingen. Een voorbeeld is de Evangelische Kirche in Duitsland die zowel bij het verzet tegen de nazi's als bij het einde van de DDR een wezenlijke rol gepeeld heeft. In hoeverre het religieuze karakter van de kerk als maatschappelijke groepering hierin een rol gespeeld heeft, is onduidelijk.<ref>[http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/nieuws/article/detail/1174731/2009/11/09/Viel-de-Muur-wel-dankzij-de-kerk.dhtml Viel de Muur wel dankzij de kerk?] [[Trouw (krant)|Trouw]], 9 november 2009.</ref> Sommige christenen zien een verband tussen het [[socialisme]] en de christelijke traditie, het [[christensocialisme]] geeft hier uitdrukking aan. Christensocialisten uit het begin van de 20e eeuw waren de Eindhovense arbeider Hendrik Rooijmans en diens plaatsgenoot de fabrikant [[Eduard Redelé]].<ref>[http://www.iisg.nl/bwsa/bios/redele.html ''Eduard Charles Philippus Redelé'']. Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland</ref> De bekendste Nederlandse christensocialist was ds. [[Willem Banning]], een prominent lid van de SDAP en later van de [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]]. Een andere bekende christensocialist was [[Henriette Roland Holst]].
== Kritiek op religie ==
Religie wordt [[kritiek|bekritiseerd]] vanwege onder andere: [[Godsbewijs|gebrek aan bewijs]] van het bestaan van een God of goden, het remmen van de sociale<ref>Dick Pels, Opium van het volk, Amsterdam (Bezige Bij) 2008</ref> en wetenschappelijke vooruitgang, intolerantie ten opzichte van bepaalde groepen mensen en machtsmisbruik door religieuze instituten en ambtsdragers. Vaak bevatten [[Heilig boek|heilige geschriften]] aanwijsbare fouten en tegenstrijdigheden.<ref>Veel voorbeelden in Maarten 't Hart, Wie God verlaat heeft niets te vrezen. De Schrift betwist, Amsterdam (De Arbeiderspers) 1997</ref> Ook bestaat er sinds eeuwen een spanningsveld tussen religies en de [[natuurwetenschap]]pen, vooral op het gebied van het ontstaan, de werking en ontwikkeling van het heelal, de Aarde en het leven waarbij vaak blijkt dat de resultaten van wetenschappelijk onderzoek op deze terreinen in strijd is met de heilige geschriften die over deze zaken handelen. Onder anderen [[Galileo Galilei]] en [[Johannes Kepler]] hebben dit aan den lijve ondervonden.
Religies stellen zich regelmatig intolerant op naar bepaalde groepen mensen, zoals gelovigen die hun religie willen verlaten ('afvalligen'), andersdenkenden en [[homoseksualiteit|homoseksuelen]]. Intolerantie ten opzichte van andersdenkenden heeft in de [[19e eeuw]] en de eerste helft van de [[20e eeuw]] in Nederland geleid tot [[verzuiling]] van de maatschappelijke geledingen. [[Fundamentalisme]] kan soms zelfs leiden tot geweld, zoals bij de [[cartoonrellen]] in 2005 of de vele aanslagen door [[Al Qaida]] en [[Islamitische Staat (in Irak en de Levant)|IS]]. In de [[geschiedenis]] van de mensheid zijn vele [[godsdienstoorlog]]en uitgevochten. Daarnaast nemen sommige religieuze gezagsdragers het standpunt in, dat ze geen verantwoording schuldig zijn aan wereldse autoriteiten, zoals islamitische fundamentalisten die de [[Sharia]]wetgeving boven de overheid en de rechtspraak in westerse landen stellen.
Verder is er nog de kritiek op het concept van [[Openbaring (concept)|openbaring]] waarbij de ''"waarheid"'' afhangt van de betrouwbaarheid van één persoon.<ref>Zie o.a Sipke van der Land, Wat bezielt ze..., Kampen z.j.(1977)</ref>
Een ander punt is, dat religies beweren te kunnen verklaren hoe het [[heelal]], de [[Geschiedenis van de Aarde|Aarde]] en het [[Oorsprong van het leven|leven]] zijn ontstaan en hoe ze werken, en zo de menselijke nieuwsgierigheid te kunnen bevredigen.
==Godsdienstvrijheid==
|
