Klankinventaris: verschil tussen versies

Met de '''klankinventaris''', '''foneeminventaris''' of het '''klanksysteem''' van een taal (in het Engels ''Segment Inventory'' geheten) wordt in de [[fonologie]] het geheel aan [[klinker (klank)|klinker]]s, [[halfklinker]]s en [[medeklinker]]s bedoeld die in de betreffende taal voorkomen als [[foneem|fonemen]].

 

 

De [[stemhebbend]]e [[velaar|velare]] [[plosief]] ofwel harde ''g'' (de eerste klank van bijvoorbeeld het Engelse woord ''good'') is een klank die in bijna alle [[Lijst van talen van de wereld|talen van de wereld]] als foneem voorkomt, maar toevallig niet in het [[Klankinventaris van het Nederlands|Nederlands]] (behalve in een paar leenwoorden als ''goal'', verder is de klank ook in het Nederlands niet zeldzaam maar dan als [[allofoon]] van /k/, zoals in ''zakdoek''). Talen met echt veel medeklinkers zijn bijvoorbeeld het [[Oebychs]] en [[Xhosa (taal)|Xhosa]]. Naarmate ze moeilijker te [[articulatorische fonetiek|articuleren]] zijn, zijn spraakklanken vanzelfsprekend zeldzamer als allofoon en al helemaal als foneem. Dit is bijvoorbeeld het geval met echt [[palataal|palatale]] medeklinkers, die dan ook meestal eerder als [[alveo-palataal|alveopalatalen]] of als velaren worden uitgesproken. Ook de voor in de mond gelegen lage klinker ''æ'' (in bijvoorbeeld het Engelse ''hat'') is zeldzamer dan bijvoorbeeld ''a'', waarschijnlijk omdat de eerste klinker moeilijker te articuleren is. De [[dentaal|dentale]] [[fricatief]] – de eerste klank in bijvoorbeeld het Engelse woord ''thing'' – is tevens niet zo makkelijk te articuleren, en dus betrekkelijk zeldzaam als foneem of allofoon (al komt hij als zodanig voor in het Engels en in het [[Spaans]] zoals dat in Noord- en Midden-Spanje gesproken wordt).