Bolvormige sterrenhoop: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Hansmuller (overleg | bijdragen)
k Hansmuller heeft pagina Bolvormige sterrenhoop hernoemd naar Bolvormige sterhoop: gebruik in Nederlandse astronomie
Hansmuller (overleg | bijdragen)
sterhoop
Regel 1:
[[Bestand:Messier 92.jpg|right|thumb|De bolhoop [[Messier 92|M92]]]]
Een '''bolvormige [[sterrenhoopsterhoop]]''' (of '''bolhoop''') is een [[bolvormig]]e groep [[ster (hemellichaam)|sterren]] die rond een [[sterrenstelsel]] draait (zoals een [[natuurlijke maan|satelliet]]). Bolhopen hangen goed aaneen door [[zwaartekracht]] – vandaar hun typische bolvorm – en zijn zeer dicht (relatief gezien) in de buurt van hun kern. Hierdoor komen sterren soms heel dicht bij elkaar. Enkele zeer exotische stersoorten ([[blauwe achterblijver]]s, milliseconde-[[pulsar]]s en lichte [[röntgendubbelster]]ren (LMXB's)) komen veel meer voor in bolvormige sterrenhopen. Bolvormige sterrenhopen bestaan meestal uit honderdduizenden oude sterren, vergelijkbaar met het centrum van een spiraalstelsel, maar beperkt tot een volume van slechts enkele kubieke [[parsec]]s.
 
== Voorkomen ==
[[Bestand:Globular G1 m31.jpg|thumb|Bolvormige sterrenhoopsterhoop G1 (of Mayal II) in het Andromeda stelsel]]
Bolvormige sterrenhopen zijn redelijk talrijk; er zijn er ongeveer 150 van bekend bij onze [[Melkweg (sterrenstelsel)|Melkweg]] (met waarschijnlijk nog een 30- à 50-tal dat niet te zien is doordat ze achter dichte stofwolken van de Melkweg liggen) en grotere Melkwegstelsels zoals [[Andromedanevel|Andromeda]] hebben er meer (Andromeda zou er wel 500 hebben). Sommige gigantische elliptische sterrenstelsels (zoals bv. [[Messier 87|M87]]) zouden er tot 13 of zelfs 15 duizend bezitten.
 
Regel 11:
 
== Kenmerken ==
[[Bestand:M3 color magnitude diagram.jpg|thumb|right|260px|Het [[kleur-magnitude-diagram]] van de bolvormige sterrenhoopsterhoop [[Messier 3|M 3]]]]
Sommige bolhopen (zoals [[Omega Centauri]] in onze [[Melkweg (sterrenstelsel)|Melkweg]] en G1 in [[Andromedanevel|Andromeda]]) zijn werkelijk massieve clusters, met een massa van meerdere miljoenen [[zonnemassa|zonsmassa]]'s. Zulke bolhopen waren waarschijnlijk ooit kernen van sterrenstelsels die rond hun gaststelsel draaiden, maar die volledig zijn opgeslorpt en die al hun sterren zijn kwijtgeraakt – op de kern na. De meeste bolhopen zijn echter veel kleiner en hebben in de orde van honderdduizenden sterren.