Sint-Lambertuskapel (Heverlee): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 25:
== Historiek ==
=== Deelparochie Heverlee ===
De Sint-Lambertuskapel was toegewijd aan de heilige [[Heilige Lambertus|Lambertus van Luik]]. Zij was eeuwenlang (11e – 18e eeuw) een kapel afhankelijk van de [[Sint-Annakerk (Oud-Heverlee)|parochiekerk Sint-Anna]] van [[Oud-Heverlee]], gelegen naast Heverlee. De kapel was een [[Succursaal|succursaal]] voor de deelparochie Heverlee. De eerste kapel in de 11e eeuw was volledig in hout gebouwd, later werd ze in steen gemetseld, inclusief versterkte toren (12e - 13e eeuw). De kerk bezat drie altaren: het hoofaltaarhoofdaltaar was gewijd aan Lambertus van Luik, een zijaltaar aan de heilige [[Catharina van Siena]] en een zijaltaar aan Onze-Lieve-Vrouw.
 
De heren van Heverlee waren van de 12e eeuw tot de 14e eeuw begunstigde van de [[tiendentiende]]n opbrengsten van Heverlee (doch niet van Oud-Heverlee). De formele eigenaar van de kapel was de [[scholaster]] van het [[kapittel]] van [[Sint-Bartolomeüskerk (Luik)|Sint-Bartolomeüs in Luik]].<ref>Tot de 16e eeuw behoorde Heverlee, alsook Leuven, tot het [[bisdom Luik]]. Nadien was dit het [[aartsbisdom Mechelen]], zie bul [[Super universas]] </ref> Daarom stortten de heren van Heverlee jaarlijks een vast bedrag aan het kapittel van Sint-Bartolomeüs. Dit leidde al eens tot spanningen over wie moest instaan voor de kosten van de kapel. Dit verergerde belangrijk vanaf 1398 toen de opbrengst van de tienden terecht kwamen bij de nabij gelegen [[abdij van Park]], die dan zelf een vast bedrag aan de Luikenaars moest betalen.
 
Begin jaren 1600 werd de kapel bouwvallig door de grootschalige grondwerken die [[Karel III van Croÿ]], liet uitvoeren in het kasteelpark van Heverlee en aan de nabij gelegen [[Celestijnenpriorij Heverlee|priorij der Celestijnen]]. Het landschap werd afgegraven zodat ze naar beneden glooide, naar de [[Dijle]] toe. De Sint-Lambertuskapel stond zo op een kunstmatige heuvel omdat de grond rondom was afgegraven. De parochianen bekloegen zich bij Karel III van Croÿ over de barsten in de kapel. Zij schreven letterlijk dat hun kapel ''caducq is wordende door het wegh bringhen van de omliggende berghen''.<ref>{{Citeer web
Regel 67:
 
=== Parochie Heverlee ===
In de 18e eeuw kwam het tot een proces voor de kerkelijke rechtbank in Mechelen. Kardinaal [[Thomas d'Hénin-Liétard d'Alsace|d'Hénin-Liétard d'Alsace]], aartsbisschop van Mechelen, hakte de knoop door. Heverlee werd een aparte parochie, los van Oud-Heverlee. De parochie kwam in handen van de abdij van Park en het kapittel van Sint-Bartolomeüs in Luik ging hiermee akkoord (1757). [[Maria Theresia van Oostenrijk (1717-1780)|Keizerin Maria-Theresia]], hertogin van Oostenrijks-Brabant, stemde ook in zodat ''in peis en vrede'' de eeuwenlange ruzie beëindigd werd. De keizerin schonk aan de abdij van Park een groot terrein om een pastorie en een kerkhof te bouwen, en dit in het centrum van Heverlee. Nog hetzelfde jaar bouwde de abdij van Park de pastorie.
 
De Sint-Lambertuskapel werd korte tijd Sint-Lambertuskerk, een parochiekerk, en dit van 1757 tot 1782, toen een barokke [[Sint-Jozef en Lambertuskerk (Heverlee)|Sint-Lambertuskerk]] werd gebouwd (ingezegend in 1783). In de Sint-Lambertuskapel werden de zijvleugels en het priesterkoor afgebroken omdat ze verkrot waren (19e eeuw). De kapel werd een woonhuis.
 
=== KU Leuven ===
Na de [[Eerste wereldoorlogWereldoorlog]] werd de [[Katholieke Universiteit Leuven]] eigenaar van het kasteelpark Arenberg en ook van de Sint-Lambertuskapel. Zij liet de kapel restaureren in 1965.<ref>{{Citeer web
| url = https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/42564
| titel = Sint-Lambertuskapel