Gouden Bul van 1356: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Robotgeholpen doorverwijzing: Gouden Bul - Koppeling(en) gewijzigd naar Gouden Bul (algemeen)
k https://onzetaal.nl/taaladvies/een-van-beiden/, replaced: één van de → een van de met AWB
 
Regel 1:
[[Afbeelding:Goldene-bulle_1c-480x475.jpg|thumb|150px|Het gouden bulzegel van [[keizer Karel IV]] onder de gelijknamige oorkonde uit 1356]]
De '''Gouden Bul van 1356''' was een document dat in [[1356]] door [[keizer Karel IV]] werd uitgevaardigd om het kiezen van de Duitse [[koning (titel)|koning]] of [[keizer]] van het [[Heilige Roomse Rijk]] te regelen.
 
Het document wordt “Gouden Bul” genoemd, omdat het [[zegel (oorkonde)|zegel]] van deze [[oorkonde]] van goud vervaardigd was. De eerste 23 hoofdstukken werden op [[10 januari]] [[1356]] afgekondigd in [[Neurenberg]] op de Neurenberger Rijksdag. Hoofdstuk 24 tot en met 31 werden op [[25 december]] [[1356]] afgekondigd in [[Prinsbisdom Metz|Metz]]. Het is ééneen van de belangrijkste wetgevende documenten van het Heilige Roomse Rijk en de bepalingen ervan zouden tot het einde van dit rijk in 1806 van kracht blijven.
 
==Inhoud==
De Gouden Bul gaf aan de zeven [[keurvorst]]en het recht de koning te kiezen. Al sinds de [[keurvereniging van Rhense]] in [[1338]] hadden de keurvorsten dit recht, maar in 1356 werd het recht officieel bekrachtigd en ook door de [[paus]] goedgekeurd. Zo kwam er een eind aan de machtsstrijd tussen het huis van de [[Hohenstaufen|Staufen]] en het huis van de [[Welfen]]. De zeven keurvorsten werden de [[paltsgraaf]] aan de [[Paltsgraafschap aan de Rijn|Rijn]], de [[hertog]] van [[keurvorstendom Saksen (1356-1423)|Saksen]], de koning van [[Koninkrijk Bohemen|Bohemen]], de [[Lijst van heersers van Brandenburg|markgraaf]] van [[Mark Brandenburg|Brandenburg]] en de [[aartsbisschop|aartsbisschoppen]]pen van [[Keurvorstendom Trier|Trier]], [[Keurvorstendom Keulen|Keulen]] en [[Keurvorstendom Mainz|Mainz]].
 
Ook werd bepaald dat de grondgebieden van de keurvorsten ongedeeld moesten blijven. Zo werd bewerkstelligd dat steeds de eerste echtelijke zoon de volgende keurvorst zou worden.
 
In de Bul werd bevestigd dat de keurvorsten het recht hadden [[tolheffing|tol]] te heffen, [[recht]] te spreken, [[munt (betaalmiddel)|munten]] te slaan en [[Joden]] tegen vijanden te beschermen (tegen betaling), het zogenaamde [[Jodenrecht]]. Ook werd de titel voor de wereldlijke keurvorsten erfelijk.