Siwa: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Emielwiki (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Emielwiki (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Infobox plaats in Egypte
[[Bestand:Alexander called the son of Jupiter-Ammon by the priest at the oracle in the Siwa oasis (1696).jpg|thumb|Alexander werd de zoon van Jupiter-Amon genoemd door de priester bij het orakel in de Siwa oase]][[Bestand:Oracle of the Temple of Amun (03-2009).jpg|thumb|[[Orakel]] van de tempel van Amon]]
| land = Egypte
'''Siwa''' is een van de [[Westelijke Oases]] van [[Egypte (land)|Egypte]], in de [[Libische Woestijn]], en tevens de naam van het dorpje dat in deze [[oase]] ligt. De inwoners zijn hoofdzakelijk etnische [[Berbers]] en spreken het Tasiwit [[Berbertalen|Berbers]].
| landartikel = [[Egypte (land)|Egypte]]
| naam = Siwa
| altnaam = واحة سيوة
| area =[[Matruh]]
| inwoners = 32.741
| census =
| oppervlakte =
| dichtheid =
| postcode =
| kenteken =
| lat_deg = 29 | lat_min = 12 | lat_sec = 19
| lat_dir=N
| lon_deg = 25 | lon_min = 31 | lon_sec= 10
| lon_dir=E
}}
'''Siwa''' is een van de [[Westelijke Oases]] van [[Egypte (land)|Egypte]] en tevens de naam van het dorpje dat in deze [[oase]] ligt. Siwa ligt tussen de [[Qattara-depressie]] en de [[Westelijke_Woestijn#Grote_Zandzee|Grote Zandzee]] in de [[Westelijke Woestijn]], bijna 50 km ten oosten van de [[Libië|Libische]] grens en 560 km van [[Cairo (stad)|Cairo]]. De oase is ongeveer 80 km lang en 20 km breed en is een van de meest geïsoleerde nederzettingen in Egypte met ongeveer 33.000 mensen. De inwoners zijn hoofdzakelijk etnische [[Berbers]] die een unieke cultuur ontwikkelden en het Tasiwit [[Berbertalen|Berbers]] spreken. De bewoners van de Siwa worden ook wel Siwan genoemd.
 
== Geschiedenis ==
Ten oosten van het dorpje bevindt zich de vesting ''Shali'', gebouwd uit gedroogde klei rond [[1200]] n.Chr. Door hevige regens en stormen in de voorbije eeuwen takelt deze vesting af als gevolg van het wegspoelen van de klei.
Hoewel het bekend is dat de oase al sinds het 10e millennium v.Chr. bewoond werd, is het vroegste bewijs van enige verbinding met het oude Egypte de [[26e Dynastie van Egypte|26ste dynastie]], toen een [[necropolis]] werd gevestigd in de Siwa oase. Oude Griekse kolonisten in [[Cyrene (stad)|Cyrene]] maakten contact met de oase rond dezelfde tijd (7e eeuw v.Chr.).
 
[[Bestand:SiwaAghurmiTemple.jpg|left|thumb|De ruïnes van de Aghurmi tempel in Siwa]][[Bestand:Siwa_lake.jpg|{{largethumb}}|Meer bij Siwa]]Tijdens zijn campagne om het [[Perzische rijk]] te veroveren bereikte [[Alexander de Grote]] de oase, volgens overlevering door vogels in de woestijn te volgen. Midden in de Siwa-oase staat de ''"tempel van het orakel''". Volgens de overlevering vroeg heerser [[Alexander de Grote]] hier aan de god [[Amon (mythologie)|Amon]] de bevestiging dat hij de zoon was van [[Zeus]], wat door het [[orakel]] werd geconfirmeerdbevestigd. Sindsdien liet hij zich op munten afbeelden met twee ramshoorns (symbolen van Amon). De tempel werd in 1970 door de archeoloog Ahmed Fakhry ontdaan van de erop gebouwde huisjes. Hij bestaat uit twee grote zalen en een heiligdom gewijd aan Amon.
 
Bewijs van het [[Christendom]] bij Siwa is onzeker, maar in 708 verzetten de Siwans zich tegen een islamitisch leger. De Siwans werden waarschijnlijk pas in de 12e eeuw bekeerd tot de [[Islam]].
De ''tempel van Umm Ubayd'' is eveneens gewijd aan Amon, en was verbonden met de tempel van het orakel door een [[processie]]weg. Hij werd gebouwd door [[farao]] [[Nectanebo II]] ([[30e Dynastie van Egypte|30e dynastie]]). Na een [[aardbeving]] in 1811 en een dynamitering door de Turkse gouverneur in 1896 is het nu een [[ruïne]].
 
Siwa was ook het toneel van enkele gevechten tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog.
Het zogenaamde ''Bad van Cleopatra'' (ook genoemd "bron van de Zon") is een bekende [[bron (water)|bron]] in de Siwa. De [[legende (volksverhaal)|legende]] vertelt dat [[Cleopatra VII|Cleopatra]] hier zou hebben gebaad.
 
== Bezienswaardigheden ==
In de ''Dodenberg'' (jabal al-Mawta) bevinden zich verschillende graven uit zowel de oud-Egyptische als de Grieks-Romeinse periode:
[[Bestand:بيوت.jpg|{{largethumb}}|Het oude fort "Shali"]]Ten oosten van het huidge dorp Siwa bevindt zich het oude fort van de oase, bekend al "Shali". Het werd gebouwd rond 1200 op natuurlijke rots (een [[inselberg]]) en gemaakt van gedroogde klei. Nadat het in 1926 werd beschadigd door drie dagen van zware regenval, werd het verlaten voor soortgelijke onversterkte behuizingen op de vlakte eromheen. Slechts één gebouw in het Shali-complex is gerepareerd en is in gebruik: een [[moskee]]. De vesting takelde in de loop van de eeuwen steeds verder af als gevolg van het wegspoelen van de klei. Er zijn grote scheuren ontstaan in de bebouwing en gedeelten zijn ingestort. Toch blijft de Shali prominente aanwezig en torent vijf verdiepingen hoog boven de moderne stad uit.
 
De ''"tempel van Umm Ubayd''" is eveneensnet gewijdals aande Amon,bekendere en"tempel wasvan verbondenhet orakel" (met enkele inscripties uit de tempel4e vaneeuw hetvoor orakelChristus) gewijd aan Amon. Ze waren met elkaar verbonden door een [[processie]]weg. Hij werd gebouwd door [[farao]] [[Nectanebo II]] ([[30e Dynastie van Egypte|30e dynastie]]). Na een [[aardbeving]] in 1811 en een [[Dynamiet|dynamitering door de Turkse gouverneur in 1896 is het nu een [[ruïne]].
 
Het zogenaamde ''"Bad van Cleopatra''" (ook genoemd "bron van de Zon") is een bekende [[bron (water)|bronwarmwaterbron]] in de Siwa. De [[legende (volksverhaal)|legende]] vertelt dat [[Cleopatra VII|Cleopatra]] hier zou hebben gebaad.
 
[[Bestand:Bains de Cléopatre - panoramio (2).jpg|{{largethumb}}|"Bad van Cleopatra"]]In de ''"Dodenberg''" (jabal al-Mawta) bevinden zich verschillende graven uit zowel de oud-Egyptische als de Grieks-Romeinse periode:
*De ''tombe van Niperpathot'' ("hij die behoort tot het huis van Thot") is de grootste van deze begraafplaats. Rode [[hiëroglief]]en op de wanden leren dat deze tombe ouder is dan de [[26e Dynastie van Egypte|26e dynastie]] en dat [[Osiris (Egyptische mythologie)|Osiris]] en [[Hathor (godin)|Hathor]] er werden vereerd. Ze bestaat uit een zaal met aan weerszijden drie vertrekken.
*De ''tombe van de krokodil'' bestaat uit drie vertrekken en werd ontdekt in 1940. Ze dateert uit de late [[Ptolemeeën|Ptolemeïsche]] of vroeg-Romeinse periode; verering van [[Sobek]], de krokodil-god.
*De ''tombe van Mesu-Isis'' dateert uit de Romeinse periode. Ze bevat afbeeldingen van [[Egyptische cobra|cobra's]].
*De ''tombe van Si-Amun'' ("de man van Amon") is de mooiste van de oasen van de westelijke woestijn, ontdekt in 1940. Ze bevat afbeeldingen van het Egyptische [[pantheon (religie)|pantheon]], waaronder een voortreffelijke schildering van de godin [[Noet]] staande naast een [[wilde vijgenboom|wilde of Egyptische vijgenboom]].
 
<gallery widths="250" heights="250">
Bestand:Siwaoasis.JPG|
Bestand:Cleopatra's bath, Siwa.jpg|Een sprong in "Cleopatra’s bad".
</gallery>
 
<center>
{{Gallery
|File:Siwa Oasis-Egypt 8.jpg|
|File:Matrouh_-_Siwa_Oasis_(40).jpg|
|File:Siwa Oasis homes (May 2007).jpg|
|File:The old market town of Shali in Siwa.jpg|
}}</center>
 
== Economie ==
{{Commonscat|Siwa}}
Landbouw is de hoofdactiviteit in de huidige Siwa oase, met name de teelt van [[dadels]] en [[olijven]]. Handwerk als [[Mandenvlechter|mandenvlechtwerk]] zijn ook van regionaal belang. Toerisme is de afgelopen decennia een vitale bron van inkomsten geworden. Er is veel aandacht besteed aan het creëren van hotels die lokale materialen gebruiken en lokale stijlen weergeven. De warmwaterwaterbronnen waar gezwommen kan worden zijn een attractie voor bezoekers.
{{Coor title dms|29|11|26|N|25|32|57|E|type:city_region:EG}}
 
== Cultuur ==
[[Bestand:SiwaTownVegetables.jpg|{{largethumb}}|Markt in Siwa]]De traditionele cultuur van Siwa vertoont veel kenmerken die ongebruikelijk zijn in Egypte, sommige weerspiegelen de langdurige banden met de [[Maghreb]] en het feit dat de bewoners van Berberse origine zijn.
 
Totdat in de jaren tachtig een asfaltweg naar de Middellandse Zee werd aangelegd, waren Siwa's enige verbindingen met de buitenwereld de kamelenpaden door de woestijn. Deze werden gebruikt om dadels en olijven te exporteren, handelswaar te brengen, en door pelgrims op de route die de Maghreb met Cairo verbond en vandaar door naar Mekka.
 
[[Bestand:Girl_wearing_the_traditional_dress_of_Siwa_Oasis_grinding_salt.jpg|left|thumb|Traditionele kleding van Siwan]][[Bestand:Siwa Oasis-Egypt 1.jpg|{{largethumb}}|Zonsondergang in de woestijn bij Siwa]]Als resultaat van deze isolatie ontwikkelden de Berberse bewoners van de oase een unieke cultuur die tot uiting kwam in haar ambachten van mandenwerk, aardewerk, zilverwerk en borduurwerk en in haar stijl van kleden. De meest zichtbare voorbeelden hiervan waren het bruidszilver en de zilveren sieraden en kralen die vrouwen in overvloed droegen voor bruiloften en andere ceremonies. Deze werden door de lokale zilversmeden gemaakt.
 
Siwans zijn bij voorkeur [[Endogamie|endogaam]] en trouwen zelden met niet-Siwans.<ref>Fathi Malim. 2001. ''Oasis Siwa: from the Inside. Traditions, customs, and magic''. Al Katan / Dar al Kutub. pp. 38, 54</ref> Bruiden van andere bedoeïen-stammen van buitenaf vragen in Siwa een veel hogere bruidsprijs (in de islam wordt een een bruidsprijs (mahr) betaald van de bruidegom aan de bruid) dan de lokale Siwan bruiden.
 
== Homoseksuele traditie in Siwa ==
Siwa is van speciaal belang voor [[antropologen]] en [[sociologen]] vanwege de historische acceptatie van mannelijke [[homoseksualiteit]] en zelfs rituelen die het [[homohuwelijk]] vieren. Tradities die de Egyptische autoriteiten sinds het begin van de twintigste eeuw hebben geprobeerd te onderdrukken, met toenemend succes. Egypte begon steviger te controleren na een bezoek aan de oase door [[Foead I van Egypte|koning Fuad I]] in 1928, die de lokale bevolking hekelde om "een zekere ondeugd" en bepaalde straffen oplegde om Siwan-gedrag in overeenstemming te brengen met de Egyptische moraal.
 
De Duitse egyptoloog Georg Steindorff onderzocht de oasis in 1900 en meldde dat homoseksuele relaties gebruikelijk waren en vaak werden uitgebreid tot een vorm van huwelijk: "Het feest van het trouwen met een jongen werd met veel pracht en praal gevierd en de bruidsprijs (in de [[islam]] wordt een een bruidsprijs (mahr) betaald, normaal van de bruidegom aan de bruid) voor een jongen bedroeg soms vijftien pond, terwijl het geld voor een vrouw iets meer dan één pond bedroeg" <ref>{{cite book|last=Steindorff|first=George|title=Durch die Libysche Wuste Zur Amonoase|year=1904|page=111|publisher=Velohgen and Klasing|location=Leipsig}}</ref>.
 
In 1937 schreef de antropoloog Walter Cline de eerste gedetailleerde [[etnografie]] van de Siwans waarin hij opmerkte: "Siwan-mannen en -jongens oefenen sodomie uit ... onder hen schamen de inboorlingen zich er niet voor, ze praten er net zo open over als ze praten over de liefde voor vrouwen, en veel, zo niet de meeste van hun gevechten voortkomen uit homoseksuele concurrentie ... Prominente mannen lenen hun zonen aan elkaar. Alle Siwans kennen de paringen die hebben plaatsgevonden onder hun [[sjeik|sjeiks]] en de zonen van hun sjeiks" <ref>{{cite book|last=Cline|first=Walter|title=Notes on the People of Siwa|year=1936|page=43|publisher=George Banta Publishing Co|location=Menasha, Wisconsin}}</ref>. Na een expeditie naar Siwa meldde de archeoloog Graaf Byron de Prorok eveneens in 1937: "een enthousiasme [dat] zelfs in Sodom niet had kunnen worden benaderd. ... Homoseksualiteit was niet alleen hoogtij, het woedde ... Elke danser had zijn vriend ... [en] leiders hadden harems van jongens" <ref>{{cite book|last=De Porok|first=Count Byron|title=In Quest of Lost Worlds|year=1936|page=64|publisher=Dutton|location=New York}}</ref>.
 
Eind jaren veertig vertelde een Siwan-handelaar de bezoekende Britse schrijver Robin Maugham dat de Siwan-vrouwen "zwaar verwaarloosd" waren en dat Siwan-mannen "elkaar voor de jongen zullen vermoorden, nooit voor een vrouw", hoewel, zoals Maugham opmerkte, het huwelijk met een jongen tegen die tijd illegaal was geworden.<ref>{{cite book|last=Maugham|first=Robin|title=Journey to Siwa|year=1950|page=80|publisher=Chapman and Hall|location=London}}</ref>
 
De Egyptische archeoloog Ahmed Fakhry, die drie decennia lang Siwa bestudeerde, merkte in 1973 op: "Terwijl de Siwans nog steeds in hun ommuurde stad woonden, mocht geen van de vrijgezellen mannen en jongens de nacht doorbrengen in de stad en moesten ze buiten de poorten slapen ... Onder dergelijke omstandigheden is het niet verrassend dat homoseksualiteit gebruikelijk was onder hen ... Tot het jaar 1928 was het niet ongebruikelijk dat een soort schriftelijke overeenkomst, die soms een huwelijkscontract werd genoemd, tussen twee mannen werd gesloten; maar sinds het bezoek van koning Fuad aan deze oase is het volledig verboden ... Dergelijke overeenkomsten gingen echter door, maar in het grootste geheim en zonder het feitelijk of schrift vast te leggen, tot het einde van de [[Tweede Wereldoorlog]]" <ref>{{cite book|last=Fakhry|first=Ahmed|title=Siwa Oasis|year=1973|publisher=The American University in Cairo Press|location=Cairo|pages=41–43}}</ref>.
 
Ondanks de veelheid aan bronnen voor deze praktijken, hebben de Egyptische autoriteiten en zelfs de Siwan-stamoudsten geprobeerd het historische en antropologische verhaal te onderdrukken. Toen de in Siwa geboren antropoloog Fathi Malim in zijn boek Oasis Siwa (2001) verwijzingen naar Siwan-homoseksualiteit opnam, eiste de stamraad dat hij het materiaal uit toekomstige edities zou verwijderen, of hij zou worden verwijderd uit de gemeenschap. Malim stemde met tegenzin in en verwijderde fysiek de passages in zijn boek.<ref>{{cite web|title=Siwan anthropologist sparks controversy|url=http://www.culturalsurvival.org/news/siwan-anthropologist-sparks-controversy|publisher=Cultural Survival|accessdate=14 November 2002}}</ref>
 
{{Commonscat|Siwa}}
{{Appendix||2=
{{References}}
}}
[[Categorie:Plaats in Egypte]]
[[Categorie:Westelijke Oases]]