Honingbij: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Ondersoorten: Nubische honingbij
RobotE (overleg | bijdragen)
k wanneer is momenteel?, replaced: Momenteel → Momenteel{{wanneer?||2019|04|18}} , nu → nu{{wanneer?||2019|04|18}} (3) met AWB
Regel 29:
De honingbij behoort tot de familie van de [[bijen]] (Apidae), deze familie van [[vliesvleugeligen|vliesvleugelige]] [[insecten]] wordt vertegenwoordigd door ongeveer 20.000 soorten. Ongeveer 500 soorten vormen kolonies bestaande uit een koningin en werksters, en eenmaal per jaar mannetjes. De bekendste soorten bijen zijn de hier besproken (Europese) honingbij en de [[Aziatische honingbij]]. Bijen zijn ontstaan uit een groep van wespen. Bijen zijn in feite sociale wespen die een sterkere beharing hebben zodat ze in koelere streken kunnen overleven. [[Hommels]] hebben een nog sterkere beharing en zijn hierdoor in staat zich noordelijker te vestigen dan bijen. Hommels zijn taxonomisch gezien sterk behaarde bijen, ze worden net als de bijen tot de familie Apidae gerekend.
 
In Europa bestaan twee genetisch verschillende populaties. Uit het [[Desoxyribonucleïnezuur|DNA]] blijkt dat die meer verwant zijn aan de Afrikaanse soorten dan aan elkaar. Momenteel{{wanneer?||2019|04|18}} wordt het gehele genoom van de honingbij ontrafeld. Versie 4.0 van de stand van de wetenschap op dit gebied is gepubliceerd in oktober 2006.<ref>[ftp://ftp.hgsc.bcm.tmc.edu/pub/data/Amellifera/fasta/Amel20060310-freeze/ Genoom honingbij]{{dode link|datum=augustus 2017 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>
 
De honingbij en de hieraan verwante soorten verschillen met name van de wespen doordat deze laatste minder goed gespecialiseerd zijn. Wespen hebben nooit wasklieren en maken het nest van fijngemalen hout. Het verzamelen en transporteren van nestmateriaal is een intensieve bezigheid. Wespen voeden hun larven niet met nectar en stuifmeel maar met buitgemaakte insecten die zijn vermalen tot een voedzaam papje. De enige uitzondering zijn de [[honingwespen]] (Masaridae), deze aan de [[papierwespen]] verwante wespen maken ook honingvoorraden aan, wat gezien kan worden als een vorm van [[convergente evolutie]].
Regel 289:
Honingbijen beschikken over een interne biologische klok, waardoor ze beter kunnen navigeren en taken kunnen verdelen. Daarnaast is de biologische klok van groot belang bij de bijendans, waarmee de werksters elkaar informatie doorgeven over voedselbronnen.
 
De taken van een honingbij veranderen gedurende haar leven. De jonge, net uitgekomen bijen hebben andere taken dan de oudere bijen. De jongere exemplaren kunnen meteen vliegen maar doen dit zelden, ze blijven in het nest en voeren huishoudelijke taken uit. Een pas uitgekomen honingbij zal zich voornamelijk bezighouden met het schoonpoetsen van cellen, enkele dagen later is zij ook in staat de nectar te bewerken. Ondertussen kijkt de jonge werkster het uitvoeren van een bijendans af van haar soortgenoten. Na zes dagen kan zij jonge larven verzorgen en voeden. Als de werkster ongeveer vijftien dagen oud is, zal zij zo nuaf en dantoe bij de vliegopening gaan kijken en helpt daar ook bij de bewaking van de woning. Als zij ongeveer 21 dagen oud is, vliegt de werkster voor de eerste maal uit om nectar en stuifmeel te verzamelen.
 
De oudere bijen vliegen juist veel en zoeken naar voedsel of bewaken de nestingang. Deze verandering in taakverdeling verhoogt de efficiëntie van het bijenvolk en wordt in stand gehouden door de constante aanvoer van nieuwe bijen die uit hun pop kruipen. De bijen verspreiden zich hierdoor van binnen naar buiten het nest. In grote volken kunnen dagelijks 1000 tot 2000 nieuwe exemplaren uitsluipen.<ref name="THIEMEp35">{{Citeer boek | achternaam = Ted Hooper| titel = Thiemes bijengids | pagina's = pagina 35 | datum = 1981| uitgever = Uitgeverij Thieme Zutphen | ISBN = 90 03 95750 9}}</ref>
Regel 353:
 
===Zwermen===
Deze jaarlijkse volksverhuizing wordt wel '''zwermen''' genoemd, de eerste bijenzwerm bevat meestal 10.000 tot 20.000 bijen. De bijen hebben zich van tevoren helemaal volgezogen met honing en kunnen hierdoor niet gemakkelijk steken. Een bijenzwerm is hierdoor dan ook erg passief. In het gehalveerde volk komen nu binnen enkele dagen nog verschillende koninginnen uit en telkens verlaat de oudste, met de helft van het resterende volk, de kast om een nieuwe woning te zoeken. Op deze manier splitst het volk zich op in 3 à 6 volken. De volken beginnen in hun nieuwe woning direct met het bouwen van raten, de nieuwe moeren maken na ongeveer 3 à 15 dagen hun bruidsvlucht.
 
===Paring===
Regel 371:
Het [[embryo]]nale stadium is na ongeveer 3 dagen voltooid waarna de wormachtige larve uit het ei kruipt.<ref name="THIEMEp19" /> Het aantal eitjes dat dagelijks wordt afgezet kan oplopen tot 2000 per dag, dit zijn er gemiddeld meer dan 80 per uur. Aangezien een moer 4 tot 5 jaar oud kan worden kan zij gedurende haar leven ruim twee miljoen eieren produceren.<ref name="GRZ" />
 
De moer legt eitjes in de cellen van de raat. Na drie dagen kruipt een [[larve|larfje]] uit het [[ei (dier)|eitje]]. Dit larfje wordt gevoed door de werksters en na zes dagen verpopt het zich: dan wordt de cel door de werksters met een dekseltje van was afgesloten. In de gesloten cel vindt de gedaanteverwisseling plaats. Eenentwintig dagen na het leggen van het eitje knaagt de jonge bij het wasdekseltje stuk en kruipt uit de cel. Het larfje is nudan uitgegroeid tot een werkbij.
 
Soms leggen de werkbijen eitjes, dit gebeurt normaal gesproken alleen als een volk zonder moer zit.<ref name="JSTORE1">{{Citeer web | url = http://www.jstor.org/pss/4601741| titel = Evolution of Worker Sterility in Honey-Bees (Apis mellifera): How Anarchistic Workers Evade Policing by Laying Eggs That Have Low Removal Rates (Inleiding) | auteur = Benjamin P. Oldroyd & Francis L. W. Ratnieks}}</ref> Ook in nesten waarin wel een moer aanwezig is kan het soms voorkomen dat een werkster eieren afzet, maar deze worden door de andere bijen niet geaccepteerd. De andere werksters kunnen het verschil waarnemen tussen een ei van een van hun zusters en het ei van de moer, dit komt doordat de moer een feromoon afgeeft op ieder ei. De eieren van andere werksters worden opgegeten en de meeste afgezette werkstereitjes zijn binnen twee uur vernietigd.<ref name="JSTORE1" />