Algen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ref, relevante links, zin
Zie overleg
Regel 30:
'''Algen''' of '''wieren''' (oude [[Binomiale nomenclatuur|wetenschappelijke naam]]: ''Algae'') is een informele verzamelnaam voor een grote, diverse groep [[organisme]]n. Algensoorten hebben gemeenschappelijk dat ze, net als [[plantenrijk|planten]], hun [[Fotosynthese|energie halen uit zonlicht]] waarbij ze tegelijkertijd [[Dizuurstof|zuurstof]] produceren. De diverse groepen van algen zijn [[evolutie (biologie)|evolutionair]] onderling weinig verwant.<ref>{{Citeer boek|auteur = Raven, P. Evert, R|datum = 2013|titel =Biology of Plants, 8th edition |uitgever =W.H. Freeman Publishers|pages=243-245|ISBN = 9781464113512 |chapter=Protists: algae and heterotrophic protists|taal =en}}</ref> Een voorgestelde definitie stelt dat algen "het groene [[biologisch pigment|pigment]] [[chlorofyl]] bevatten voor fotosynthese, en geen steriele (afgestorven) laag cellen hebben die om hun [[gameet|gameten]] is gelegen".<ref>{{citeer boek |auteur=Lee, R. E. |year=2008 |title=Phycology |publisher=Cambridge University Press|taal=en}}</ref> Deze definitie is echter niet sluitend, omdat deze de [[kranswieren]] uitsluit.
 
Algen, in het bijzonder de prokaryotische [[Cyanobacteria]] (blauwalgen), behoren tot de oudste organismen op aarde. Vermoedelijk zijn gedurende de latere evolutie de eerste planten uit zoetwateralgen geëvolueerd.<ref>{{citeer boek|taal=en|auteur=Stewart, W.N. & Rothwell, G.W. |date=1993 |title=Paleobotany and the evolution of plants |edition=2 |publisher=Cambridge University Press | isbn=978-0-521-23315-6 }}</ref> Fossielen van algen uit het [[Vindhyagebergte]] zijn gedateerd op een ouderdom van 1,6 tot 1,7 miljard jaar.<ref>{{citeer journal |pmid=19416859 |year=2009 |auteur=Bengtson S, Belivanova V, Rasmussen B Whitehouse M.|title=The controversial "Cambrian" fossils of the Vindhyan are real but more than a billion years older |volume=106 |issue=19 |pages=7729–7734 |doi=10.1073/pnas.0812460106 |taal=en| |journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America}}</ref> Over de vraag of blauwwieren wel<ref>{{citeer boek |auteur=Lee, R. E. |year=2008 |title=Phycology |publisher=Cambridge University Press|taal=en}}</ref> of niet<ref name="IntroBot">{{citeer boek |auteur=Murray W, Nabors |title=Introduction to Botany |taal=en|year=2004 |publisher=Pearson Education, Inc |location=San Francisco, CA |isbn=978-0-8053-4416-5}}</ref><ref name="Allaby 92">{{citeer boek |auteur=Allaby M.|year=1992 |titel=The Concise Dictionary of Botany|chapter=Algae|publisher=Oxford University Press|taal=en |location=Oxford}}</ref> tot de algen moeten worden gerekend, lopen de meningen uiteen.
== Habitat en leefwijze ==
De meeste algensoorten leven in [[Aquatisch|waterige milieus]] en hebben een [[Fotoautotroof|fotoautotrofe]] levenswijze, dat wil zeggen dat ze middels [[fotosynthese]] in hun eigen energiebehoefte voorzien. Wel op het land voorkomende algensoorten zijn bijvoorbeeld te vinden op [[gesteente|steenachtig]] substraat (ondergrond), op boomschors en in [[Mutualisme|mutualistische symbiose]] met [[schimmels]]: de zogenaamde [[korstmos]]sen. Vrijwel alle algen betrekken hun energie uit zonlicht (ze zijn [[fotoautotroof]]), maar sommige algensoorten vullen hun energiebehoefte aan uit [[organische verbinding|organisch materiaal]], deze soorten zijn [[mixotroof]]. Enkele [[eencellige]] wieren, veel [[Euglenozoa|euglenofyten]] en [[dinoflagellaten]], hebben gedurende de evolutie het vermogen verloren zelf energie uit licht om te zetten, en zijn vrijwel volledig afhankelijk geworden van de externe aanvoer van energie; deze soorten zijn [[heterotroof]].
 
Algen, in het bijzonder de prokaryotische [[Cyanobacteria]] (blauwalgen), behoren tot de oudste organismen op aarde. Vermoedelijk zijn gedurende de latere evolutie de eerste planten uit zoetwateralgen geëvolueerd.<ref>{{citeer boek|taal=en|auteur=Stewart, W.N. & Rothwell, G.W. |date=1993 |title=Paleobotany and the evolution of plants |edition=2 |publisher=Cambridge University Press | isbn=978-0-521-23315-6 }}</ref> Fossielen van algen uit het [[Vindhyagebergte]] zijn gedateerd op een ouderdom van 1,6 tot 1,7 miljard jaar.<ref>{{citeer journal |pmid=19416859 |year=2009 |auteur=Bengtson S, Belivanova V, Rasmussen B Whitehouse M.|title=The controversial "Cambrian" fossils of the Vindhyan are real but more than a billion years older |volume=106 |issue=19 |pages=7729–7734 |doi=10.1073/pnas.0812460106 |taal=en| |journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America}}</ref> Over de vraag of blauwwieren wel<ref>{{citeer boek |auteur=Lee, R. E. |year=2008 |title=Phycology |publisher=Cambridge University Press|taal=en}}</ref> of niet<ref name="IntroBot">{{citeer boek |auteur=Murray W, Nabors |title=Introduction to Botany |taal=en|year=2004 |publisher=Pearson Education, Inc |location=San Francisco, CA |isbn=978-0-8053-4416-5}}</ref><ref name="Allaby 92">{{citeer boek |auteur=Allaby M.|year=1992 |titel=The Concise Dictionary of Botany|chapter=Algae|publisher=Oxford University Press|taal=en |location=Oxford}}</ref> tot de algen moeten worden gerekend, lopen de meningen uiteen.
 
== Morfologie en fysiologie ==