|
== Geografie ==
oeps ging perongeluk door mij (lucas)
[[Bestand:Repoveden Kansallispuisto Kesayonauringossa.jpg|{{Largethumb}}|[[Nationaal park Repovesi]]]]
Finland kan worden onderverdeeld in drie belangrijke geografische streken.
In het zuiden en het westen ligt een laagliggende kuststrook (30 - 130 kilometer breed), waar de meeste van de belangrijkste steden van het land, waaronder de hoofdstad Helsinki, zich bevinden en veel van zijn akkerland ligt.
De kuststrook gaat langzaam over in een enorm bebost binnenlands plateau, de [[Finse Merenvlakte]] (gemiddelde hoogte: 90 - 180 meter). In dit gebied liggen ongeveer 60.000 meren, waarvan vele door korte rivieren, beken en kanalen worden verbonden en zo waterwegen vormen die door de beroepsvaart worden gebruikt.
De derde streek van het land ligt ten noorden van de [[noordpoolcirkel]] en maakt deel uit van [[Lapland]] (Fins, ''Lappi''). Het gebied is dun bebost of onvruchtbaar en heeft een gemiddelde hoogte van ongeveer 340 meter. Het noordwesten van het gebied ligt gemiddeld wat hoger en is onderdeel van het [[Scandinavisch Hoogland]]. Hier ligt onder andere de berg [[Halti]], die met een hoogte van 1328 meter het hoogste punt van Finland is.
Finland bestaat voor ongeveer 70 procent uit bos en 30 procent uit water en akkerland. De grootste meren zijn het [[Saimaameer]], het [[Inarimeer]], en het [[Päijännemeer]]. [[Kemijoki]] en [[Oulujoki]] zijn de langste [[Lijst van rivieren in Finland|rivieren]] van het gebied en, samen met [[Torne (rivier)|Tornionjoki]], Finlands belangrijkste waterwegen.
=== Steden ===
[[Bestand:Töölö, Helsinki from the olympic stadium tower.jpg|{{Largethumb}}|[[Helsinki]], de hoofdstad van Finland]]
De relatief kleine bevolkingsomvang en de lage bevolkingsdichtheid van Finland komt ook tot uiting in de steden van het land. Deze zijn gering in aantal en relatief klein van omvang. De hoofdstad Helsinki is met circa 610.000 inwoners met afstand de grootste stad van het land. In het stedelijk gebied van Helsinki wonen ruim 1,5 miljoen mensen, ruim een kwart van de totale bevolking. De steden Tampere en Turku hebben elk een [[agglomeratie]] van ongeveer 300.000 inwoners. Stedelijke gebieden met rond de 100.000 inwoners zijn [[Oulu (stad)|Oulu]], [[Lahti]], [[Kuopio]] en [[Jyväskylä]]. Andere [[lijst van grote Finse steden|Finse steden]] van betekenis zijn [[Joensuu]], [[Kotka]], [[Lappeenranta]], [[Pori]], [[Rovaniemi]] en [[Vaasa]].
Opvallend is de vrij grote ruimtelijke spreiding van de Finse steden, hoewel ze bijna alle in het zuidelijk deel van het land liggen. Kleinere steden en dorpen in het noorden van Finland zijn nog steeds in de oude staat gebleven van 1800 en daarvoor. In Finse dorpjes lijkt het vaak alsof de tijd heeft stilgestaan.
=== Natuur ===
{{Zie ook|Zie de [[lijst van parken en reservaten in Finland]]}}
=== Klimaat ===
[[Bestand:Isokuru.JPG|{{Largethumb}}|[[Nationaal park Pyhä-Luosto]] ligt in het Finse deel van [[Lapland]]]]
Finland heeft een vochtig [[continentaal klimaat]] met korte warme zomers en lange, koude winters. De [[Neerslag (atmosfeer)|neerslag]] valt in alle maanden van het jaar in vorm van [[Regen (neerslag)|regen]], [[Hagel (neerslag)|hagel]] en [[sneeuw]]. In het [[zuiden]] zijn de [[zomer]]s warmer dan op deze hoge breedtegraad verwacht mag worden. De temperatuur kan oplopen tot meer dan 30°C. Dit komt door hogedrukgebieden die tijdens de [[zomer]] vanuit de Russische [[steppe]] richting [[Scandinavië]] trekken. In de rest van Finland zijn de zomers koel met lange droge periodes. Dat is vooral te danken aan de nabijheid van de [[Atlantische Oceaan]] met zijn warme [[Golfstroom]].
In het uiterste noorden duurt de zomer 73 dagen en is de [[middernachtzon]] te zien. Lapland is voor een groot deel van de [[winter|wintermaanden]] bedekt met een dikke sneeuwlaag. Een zeer groot deel van Finland is meer dan de helft van het jaar bedekt met sneeuw. De hoeveelheid neerslag in het noordelijke deel van Lapland varieert van minder dan 400 millimeter in het zuidwesten tot meer dan 600 millimeter in het zuidoosten. In Lapland kan jaarlijks 1 tot 2 meter sneeuw vallen.
Omdat er zo weinig zonlicht schijnt tijdens de wintermaanden koelt het flink af. In de [[poolnacht]]en kan de temperatuur dalen tot -35°C.
== Demografie ==
| 