Diocletianus: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
k Wijzigingen door 212.84.159.222 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Vinvlugt
Regel 1:
{{Infobox keizer Romeinse Rijk
| naam=PewdiepieDiocletianus
| dominaat/principaat=[[Dominaat]]
| afbeelding=DiocletianusFollis-transparent.png
Regel 39:
De Romeinse terugtrekking uit Perzië verliep ordelijk. Men had geen last van aanvallen van de Perzen.<ref name=SSC133>{{Aut|P. Southern}}, ''The Roman Empire from Severus to Constantine'', Londen - New York, 2001, p. [https://books.google.be/books?id=-ySCAgAAQBAJ&pg=PA133 133].</ref> De [[Sassanieden|Sassanidische]] koning [[Bahram II]] kon geen leger tegen de Romeinen in het veld brengen, aangezien hij moeite had om zijn gezag in zijn rijk te vestigen. In maart 284 was Numerianus nog niet verder gekomen dan [[Homs|Emesa (Homs)]] in [[Syria]]; in november reisde hij door [[Klein-Azië]].<ref>{{Aut|T.D. Barnes}}, ''Constantine and Eusebius'', Cambridge, 1981, p. [http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA4 4]; [http://www.roman-emperors.org/numerian.htm {{Aut|W. Leadbetter}}, art. Numerianus (283-284 A.D.), in ''DIR'' (2001)].</ref> In Emesa was Numerianus blijkbaar nog in leven en in goede gezondheid, aangezien hij het enige overgeleverde [[rescriptie]] in zijn naam daar uitvaardigde,<ref>''[[Codex Justinianus]]'' V 52.2; [http://www.roman-emperors.org/numerian.htm {{Aut|W. Leadbetter}}, art. Numerianus (283-284 A.D.), in ''DIR'' (2001)]; {{aut|D.S. Potter}}, ''The Roman Empire at Bay: AD 180–395'', New York, 2005, p. 279.</ref><ref>Op enig moment vóór het einde van de 284 werden in Numerianus' naam munten uitgegeven in [[Cyzicus (Anatolië)|Cyzicus]], maar het is onmogelijk om te weten of hij dat moment officieel nog in leven was, of intussen al was opgevolgd, ''Roman Imperial Coinage'', 5.2 Numerian, nr. 462; {{aut|D.S. Potter}}, ''The Roman Empire at Bay: AD 180–395'', New York, 2005, pp. 279-280.</ref> maar nadat hij Emesa verliet liet zijn schoonvader, de prefect [[Lucius Flavius Aper]] en als zodanig de dominante invloed in de keizerlijke entourage,<ref>{{Aut|S. Williams}}, ''Diocletian and the Roman Recovery'', New York, 1985 (= 1997), p. [https://books.google.be/books?id=9il6P3TPj-AC&pg=PA34 34].</ref> weten dat Numerianus een ernstige [[oogontsteking]] zou hebben opgelopen. Vanaf dat moment reisde de keizer in een gesloten koets.<ref>[http://www.roman-emperors.org/numerian.htm {{Aut|W. Leadbetter}}, art. Numerianus (283-284 A.D.), in ''DIR'' (2001)].</ref> Toen het leger [[Bithynië]] bereikte,<ref name=BNSCE4/> snoven enkele soldaten echter een onbestemde geur op die vanuit de koets afkomstig leek.<ref name = SSC133/> Zij openden daarop de gordijnen van de koets en vonden binnen de dode Numerianus.<ref>{{Aut|T.D. Barnes}}, ''Constantine and Eusebius'', Cambridge, 1981, p. [http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA4 4]; [http://www.roman-emperors.org/numerian.htm {{Aut|W. Leadbetter}}, art. Numerianus (283-284 A.D.), in ''DIR'' (2001)]; {{aut|C.M. Odahl}}, ''Constantine and the Christian Empire'', New York, 2004, p. [https://books.google.be/books?id=TG6FAgAAQBAJ&pg=PA39 39]; {{Aut|S. Williams}}, ''Diocletian and the Roman Recovery'', New York, 1985 (= 1997), p. [https://books.google.be/books?id=9il6P3TPj-AC&pg=PA35 35].</ref> Zowel [[Eutropius (historicus)|Eutropius]] als [[Aurelius Victor]] beschrijven de dood van Numerianus als [[moord]].<ref>[[Eutropius (historicus)|Eutropius]], ''Breviarium'' 9.19; Aurelius Victor, ''De Caesaribus'' [http://www.thelatinlibrary.com/victor.caes.html#39 39.1.]</ref> Aper maakte dit nieuws in [[Nicomedia]] (het huidige [[İzmit]]) in november officieel bekend.<ref name=P280>{{aut|D.S. Potter}}, ''The Roman Empire at Bay: AD 180–395'', New York, 2005, p. 280.</ref>
 
===Diocletianus tot nieuwe keizer verheven===
===DiocletianusNumerianus' totgeneraals nieuween keizertribunen verheven==Hetriepen spijteen meraad datbij ikelkaar weerom ietsde veranderopvolging maarte jebespreken. moetOp echt even abonneren op pewdiepie dan ben je een coole boy.20 november 284 verzamelde het leger van het oosten zich op een heuvel zo’n 5 kilometer buiten [[Nicomedia]]. Er werd unaniem gekozen voor Diocles als de nieuwe Augustus,<ref>{{Aut|T.D. Barnes}}, ''Constantine and Eusebius'', Cambridge, 1981, p. [http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA4 4]; {{Aut|A.K. Bowman}}, Diocletian and the First Tetrarchy, A.D. 284–305, in ''[[Cambridge Ancient History]]'' XII (2005), p. [https://books.google.be/books?id=MNSyT_PuYVMC&pg=PA68 68]; {{Aut|S. Williams}}, ''Diocletian and the Roman Recovery'', New York, 1985 (= 1997), pp. [https://books.google.be/books?id=9il6P3TPj-AC&pg=PA35 35]-[https://books.google.be/books?id=9il6P3TPj-AC&pg=PA36 36].</ref> dit ondanks Apers pogingen om steun te verwerven om zelf op de keizerlijke troon verkozen te worden.<ref name=P280/> Diocles accepteerde de paarse keizerlijke gewaden. Hij hief zijn zwaard in het licht van de zon en zwoer een eed waarin hij elke verantwoordelijkheid voor de dood van Numerianus afwees.<ref>[http://www.roman-emperors.org/carinus.htm {{aut|W. Leadbetter}}, art. Carinus (283-285 A.D.), in ''DIR'' (2001).]</ref> Diocletianus beweerde vervolgens dat Aper zijn schoonzoon Numerianus had vermoord en dit verborgen had gehouden.<ref>{{Aut|T.D. Barnes}}, ''Constantine and Eusebius'', Cambridge, 1981, pp. [http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA4 4]-[http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA5 5]; {{aut|C.M. Odahl}}, ''Constantine and the Christian Empire'', New York, 2004, pp. [https://books.google.be/books?id=TG6FAgAAQBAJ&pg=PA39 39]-[https://books.google.be/books?id=TG6FAgAAQBAJ&pg=PA40 40]; {{Aut|S. Williams}}, ''Diocletian and the Roman Recovery'', New York, 1985 (= 1997), pp. [https://books.google.be/books?id=9il6P3TPj-AC&pg=PA36 36]-[https://books.google.be/books?id=9il6P3TPj-AC&pg=PA37 37].</ref> In het volle zicht van het leger trok Diocles zijn zwaard en doodde daarmee Aper.<ref>{{Aut|T.D. Barnes}}, ''Constantine and Eusebius'', Cambridge, 1981, pp. [http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA4 4]-[http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA5 5]; [http://www.roman-emperors.org/numerian.htm {{Aut|W. Leadbetter}}, art. Numerianus (283-284 A.D.), in ''DIR'' (2001)]; {{aut|C.M. Odahl}}, ''Constantine and the Christian Empire'', New York, 2004, pp. [https://books.google.be/books?id=TG6FAgAAQBAJ&pg=PA39 39]-[https://books.google.be/books?id=TG6FAgAAQBAJ&pg=PA40 40]; {{Aut|S. Williams}}, ''Diocletian and the Roman Recovery'', New York, 1985 (= 1997), p. [https://books.google.be/books?id=9il6P3TPj-AC&pg=PA37 37].</ref> Volgens de - als niet al te betrouwbaar bekend staande - ''Historia Augusta'', zou hij nadat hij Aper had gedood uit de ''[[Aeneis]]'' van [[Vergilius]] hebben geciteerd.<ref>Scriptores Historiae Augustae, ''Vita Cari et Carini et Numeriani'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/l/roman/texts/Historia_Augusta/Carus_et_al*.html#13.3 13.3] (aangehaald in {{Aut|A. Cameron}}, ''The later Roman Empire, AD 284-430'', Cambridge, 1993, p. [https://books.google.be/books?id=9mbNr5fNPewC&pg=PA31 31]).</ref> Kort na de dood van Aper veranderde Diocles, die op 20 november 284 door de soldaten tot keizer was uitgeroepen, zijn naam in het meer Latijns klinkende "Diocletianus".<ref>{{Aut|S. Corcoran}}, Before Constantine, in {{Aut|N. Lenski}} (ed.), ''The Cambridge Companion to the Age of Constantine'', Cambridge, 2006, p. [https://books.google.be/books?id=cfRTip1qBJcC&pg=PA39 39].</ref> Zijn volledige naam luidde nu Gaius Aurelius Valerius Diocletianus.<ref>{{aut|T.D. Barnes}}, ''The New Empire of Diocletian and Constantine'', Cambridge, 1982, p. 3; {{Aut|A.K. Bowman}}, Diocletian and the First Tetrarchy, A.D. 284–305, in ''[[Cambridge Ancient History]]'' XII (2005), pp. [https://books.google.be/books?id=MNSyT_PuYVMC&pg=PA68 68]-[https://books.google.be/books?id=MNSyT_PuYVMC&pg=PA69 69]; {{aut|D.S. Potter}}, ''The Roman Empire at Bay: AD 180–395'', New York, 2005, p. 280; {{Aut|Pat Southern|P. Southern}}, ''The Roman Empire from Severus to Constantine'', Londen - New York, 2001, p. [https://books.google.be/books?id=-ySCAgAAQBAJ&pg=PA134 134]; {{Aut|S. Williams}}, ''Diocletian and the Roman Recovery'', New York, 1985 (= 1997), p. [https://books.google.be/books?id=9il6P3TPj-AC&pg=PA37 37].</ref>
 
===Conflict met Carinus===
Na zijn verheffing tot keizer werden in plaats van Carinus en Numerianus, Diocletianus en [[Lucius Caesonius Bassus]]<ref>Zijn volledige naam was L. Caesonius Ovinius Manlius Rufinianus Bassus.</ref> tot [[consul (Rome)|consul]]s benoemd en namen zij de ''[[fasces]]'' ter hand.<ref>{{Aut|T.D. Barnes}}, ''Constantine and Eusebius'', Cambridge, 1981, p. [http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA5 5]; {{Aut|A.K. Bowman}}, Diocletian and the First Tetrarchy, A.D. 284–305, in ''[[Cambridge Ancient History]]'' XII (2005), p. [https://books.google.be/books?id=MNSyT_PuYVMC&pg=PA69 69]; {{aut|D.S. Potter}}, ''The Roman Empire at Bay: AD 180–395'', New York, 2005, p. 280; {{Aut|P. Southern}}, ''The Roman Empire from Severus to Constantine'', Londen - New York, 2001, p. [https://books.google.be/books?id=-ySCAgAAQBAJ&pg=PA134 134].</ref> Bassus was een lid van een [[Senaat (Rome)|senatoriale]] familie uit [[Campania]], een voormalig consul en proconsul in de senatoriale provincie [[Africa (Romeinse provincie)|Africa]], die door Probus was uitverkozen vanwege zijn voornaamheid.<ref name=BNSCE5>{{Aut|T.D. Barnes}}, ''Constantine and Eusebius'', Cambridge, 1981, p. [http://books.google.ca/books?hl=nl&id=LGDjJK-JeSwC&pg=PA5 5].</ref> Hij was bedreven op terreinen van het regeringsbeleid waarin Diocletianus vermoedelijk nog geen ervaring had opgedaan.<ref name=P280/> Diocletianus' verheffing van Bassus tot consul symboliseerde zijn verwerping van Carinus' regering in Rome en zijn weigering om tweede viool in het orkest van een andere keizer te spelen.<ref name=BNSCE5/> Ook gaf het zijn bereidheid aan om de al lang bestaande samenwerking tussen de senaat en de militaire aristocratie van het rijk voort te zetten.<ref name=P280/> Hij verbond zodoende zijn succes aan dat van de Senaat, wiens steun hij nog nodig zou hebben als hij zou besluiten een mars op Rome te ondernemen.<ref name=BNSCE5/>