Candela (eenheid): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Robot: vervangen Unicode-controleteken NBSP (help mee)
Regel 17:
* de lichtsterkte van een gewone zaklamp is ongeveer 1 candela
* een gloeilamp van 100 [[watt (eenheid)|watt]] heeft een lichtsterkte van circa 120 candela.
* de lichtsterkte van [[led]]s en [[ledlamp]]en wordt uitgedrukt in millicandela (symbool '''mcd'''). 1000 millicandela is gelijk aan 1 candela. De lichtsterkte is bijvoorbeeld 590  000  mcd = 590  cd.
 
== Definitie ==
De officiële definitie luidt als volgt:
{{cquote|De candela is de lichtsterkte in een gegeven richting van een bron die [[monochroom|monochromatische]] straling met een [[frequentie]] van {{nowrap|540  ×  10<sup>12</sup>  [[Hertz (eenheid)|Hz]]}} uitzendt en waarvan de stralingssterkte in die richting {{nowrap|{{vbreuk|683}} [[watt (eenheid)|watt]] per [[steradiaal]]}} is.}}
 
Met monochromatisch wordt bedoeld: licht van één kleur, of preciezer: licht van één [[golflengte]]. De frequentie van 540 &nbsp;× &nbsp;10<sup>12</sup> hertz komt overeen met groen licht (een golflengte van circa 555 &nbsp;nm). [[Steradiaal]] is de eenheid van [[ruimtehoek]]. De ruimtehoek geeft aan hoe snel een lichtbundel uiteenwaaiert. Voor een kegelvormige lichtbundel is dat gerelateerd aan de [[openingshoek]]. Als een lichtbron in alle richtingen even sterk is, is de ruimtehoek 4[[pi (wiskunde)|π]] steradialen.
 
De candela kan dus worden uitgedrukt in andere fundamentele SI-eenheden.<ref>{{en}}[http://www.bipm.org/utils/common/pdf/si_brochure_8_en.pdf Officiële toelichting van het SI-stelsel]</ref> Het is toch een basiseenheid omdat hij nodig is voor (subjectieve) waarneming van lichtsterkte.
 
Voor groen licht komt 1 candela overeen met 1/683 &nbsp;W/sr. Bij andere kleuren moet dit gecorrigeerd worden voor de gevoeligheid van het menselijk oog. Voor blauw en rood licht is die ongeveer 10 keer zo laag als voor groen licht. Bij deze kleuren is dus veel meer vermogen nodig voor een lichtsterkte van 1 candela. Voor het corrigeren van de lichtsterkte is een standaardfunctie vastgesteld door de [[Commission internationale de l'éclairage]]. Dit is een gemiddelde gevoeligheidsfunctie voor het menselijk oog. Voor ieder individu kan de werkelijke lichtsterkte dus afwijken. Meestal bestaat een lichtbundel uit meer kleuren (bijvoorbeeld: wit licht). Dan wordt de lichtsterkte van alle kleuren opgeteld.
 
== Verwante eenheden: lux en lumen ==
Regel 75:
waar ''A'' de ''openingshoek'' van de lichtbron (ofwel: de vlakke hoek van de emissieconus) is. Bijvoorbeeld: een lamp die 590&nbsp;cd uitstraalt binnen een hoek van 40°, zendt ongeveer 224&nbsp;lumen uit.
 
Als een lichtbron homogeen in alle richtingen licht uitzendt, kan de lichtstroom gevonden worden door de lichtsterkte te vermenigvuldigen met 4π. Hieruit volgt dat een uniforme bron van 1 candela, 12,6 &nbsp;lumen uitzendt.
 
== Zie ook ==