Krim: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix |
||
Regel 3:
[[Bestand:Crimea republic map.png|{{largethumb}}|De Krim]]
De '''Krim''' ([[Krim-Tataars]]: ''Qırım'', 'Mijn heuvel', [[Oekraïens]]: Крим - ''Krym'', [[Russisch]]: Крым - ''Krym'') is een [[schiereiland]] in de [[Zwarte Zee|Zwarte Zee]] en de [[Zee van Azov]]. De oppervlakte is 27.000 km² en in 2001 was het aantal inwoners 2.413.228.<ref>[http://www.statoids.com/uua.html Census 05-12-2001 (Krimrepubliek+Sebastopol)]</ref> Op de Krim ligt de (Autonome) Republiek van de Krim met als hoofdstad [[Simferopol]] en de belangrijkste havenplaats is [[Sebastopol|Sebastopol]] aan de Zwarte Zee, die geen onderdeel is van de Krimrepubliek. De Krim valt sinds februari 2014 [[de facto]] onder Russisch gezag (met uitzondering van het door [[Oekraïne]] geregeerde deel van de [[Schoorwal van Arabat]]), maar is volgens het merendeel van de [[Verenigde Naties|VN-lidstaten]] (waaronder Oekraïne) nog steeds Oekraïens grondgebied.<ref>[[Resolutie 68/262 Algemene Vergadering Verenigde Naties]]</ref>
== Geografie ==
Regel 45:
=== Keizerrijk Rusland ===
{{
[[Bestand:Treaty of Küçük Kaynarca.svg|thumb|250px|In het verdrag van [[verdrag van Küçük Kaynarca|Küçük Kaynarca]] moest het Ottomaanse rijk het rood-groen gearceerde gebied direct afstaan. Het Krimkanaat (geel-groen) werd onafhankelijk en in 1783 [[Annexatie van de Krim 1783|geannexeerd]]]]
In de tweede helft van de achttiende eeuw trachtte Rusland voet te krijgen aan de noordelijke kust van de [[Zwarte Zee|Zwarte Zee]] en kwam daar in conflict met het kanaat van de Krim, dat vazal was van het Ottomaanse rijk.
Regel 51:
De [[Russisch-Turkse Oorlog (1768-1774)|Russisch-Turkse oorlog van 1768-1774]] eindigde in een overwinning voor Rusland. Bij het [[verdrag van Küçük Kaynarca]] werd de Krim onafhankelijk, en in 1783 door Rusland [[Annexatie van de Krim 1783|geannexeerd]]. In 1802 werd het [[Gouvernement Taurida]] opgericht, dat naast de Krim het gebied tussen de benedenloop van de [[Dnjepr (rivier)|Dnjepr]] en de [[Berda]] omvatte.
Rusland en Turkije leverden nog een eeuw lang slag
=== Revolutie en opname in de Sovjet-Unie===
Regel 70:
Tijdens het bewind van Stalins opvolger [[Nikita Chroesjtsjov|Chroesjtsjov]], zelf Oekraïener, werd de Krim in 1954 aan de [[Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek]] overgedragen, bij wijze van gebaar van vriendschap tussen het Russische en het Oekraïense volk.
Hoewel er op 20 januari 1991 een referendum werd gehouden waarin de bewoners van de Krim zich hadden uitgesproken om een autonome republiek binnen de Sovjet-Unie te worden, bleef de Krim bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 toch deel van Oekraïne. De [[oblast]] werd echter omgevormd tot de [[Autonome Republiek de Krim]]. Op [[6 mei]] [[1992|1992]] besloot het parlement van de Krim dat zij autonoom wetten voor het schiereiland konden maken. Op [[21 april]] [[1994]] eiste de Hoge Raad van Oekraïne om dit besluit terug te draaien en gaf daarvoor een ultimatum tot [[30 mei]] [[1994]].
Er ontstonden tot 1995 steeds opnieuw weer harde conflicten tussen Oekraïne en Rusland. Behalve de opsplitsing van de [[Zwarte Zeevloot]] ging het vooral ook om de nationaliteit van het schiereiland. Dankzij het Russisch-Oekraïense vriendschapsverdrag konden de scherpe kanten in de onderlinge verhouding aanzienlijk verzacht worden. Rusland heeft sindsdien een deel van de militaire haven in [[Sebastopol]] ten behoeve van zijn Zwarte Zeevloot [[pacht|gepacht]]. Gespannen onderlinge verhoudingen kwamen echter al regelmatig voor en het verloop van de grens door de [[Straat van Kertsj]] was ook nog steeds omstreden.
Regel 80:
Op 6 maart 2014 heeft het Krimse parlement ingestemd met een decreet dat bepaalt dat de Krim een deel van Rusland wordt.<ref>{{Citeer nieuws|url=http://www.nu.nl/buitenland/3719586/krim-sluit-zich-per-decreet-bij-rusland.html|titel=Krim sluit zich per decreet aan bij Rusland|datum=6 maart 2014|bezochtdatum=6 maart 2014}}</ref> Ter voorbereiding hierop werd op 11 maart een voorwaardelijke [[onafhankelijkheidsverklaring]] getekend dat de Krim zich zou afscheiden van Oekraïne indien de bevolking voor aansluiting met Rusland zou kiezen.
Op 16 maart 2014 werd, zonder aanwezigheid van internationaal erkende waarnemers, een [[referendum]] over aansluiting bij Rusland gehouden. De autoriteiten van de Krim verklaarden dat de grote meerderheid van de bevolking voor aansluiting bij Rusland stemde.
Noch het referendum noch de Republiek de Krim werd door Oekraïne erkend, en bij uitbreiding evenmin door vrijwel de gehele internationale gemeenschap, met uitzondering van Afghanistan, Kazachstan, Kirgizië, Noord-Korea, Syrië, Venezuela, Rusland en Wit-Rusland. Alleen dat laatste land erkende ook latere aansluiting bij Rusland.
Oekraïne, de Europese Unie, Japan en de Verenigde Staten erkenden dit referendum niet, omdat zij voorafgaande onderhandelingen met Oekraïne nodig achtten, en omdat de Russische militaire aanwezigheid de vrijheid van de stemming zou verstoren. Daarnaast zijn er aantijgingen van grootscheepse fraude. Een hoge Amerikaanse ambtenaar claimt dat er concrete bewijzen zijn dat sommige stembiljetten vooraf ingevuld waren.<ref>[http://in.reuters.com/article/2014/03/17/ukraine-crisis-crimea-referendum-idINDEEA2G00620140317 U.S., EU set sanctions as Putin recognises Crimea sovereignty | Reuters<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>{{
Op [[18 maart]] [[2014]] werd de aansluiting van de Krim bij de Russische Federatie bekendgemaakt.<ref>[http://nos.nl/artikel/624830-rusland-annexeert-de-krim.html Rusland annexeert de Krim] NOS.nl</ref> Het gebied werd omgevormd tot het [[Federaal District Krim]].<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20140322003439/http://voiceofrussia.com/news/2014_03_21/Putin-sign-decree-to-set-up-Crimean-Federal-district-5901/ Putin signs set of laws on reunification of Crimea, Sevastopol with Russia] (gearchiveerd)</ref> Op 20 maart keurde de [[Doema]] de betreffende wetten en door het ondertekenen ervan door [[Lijst van presidenten van Rusland|president]] [[Vladimir Poetin]] een dag later werd juridisch de aansluiting afgerond.<ref>[http://nos.nl/artikel/626292-krim-nu-officieel-van-rusland.html Krim nu officieel van Rusland] NOS.nl</ref> Dit wordt buiten Rusland alleen erkend door [[Wit-Rusland]].<ref name="b1">{{en}} [http://rt.com/news/belarus-crimea-part-russia-657/ Belarusian president: Crimea is de-facto part of Russia]. rt.com. 23 maart 2014</ref><ref name="b2">{{en}} [http://en.itar-tass.com/world/724950 Lukashenko: Crimea is part of Russia now]. itar-tass.com. 23 maart 2014</ref> Inmiddels is het gebied volgens de Russische bestuurlijke indeling onderdeel van het [[Zuidelijk Federaal District]], behalve [[Sebastopol]], dat volgens die indeling een [[Federale steden van Rusland|federale stad]] is.
{{Link portaal|Krim}}
{{Appendix}}
{{Commonscat|Crimea|Krim}}
| |||