Boudewijn van België: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 53256230 van 193.190.78.5 (overleg) ongedaan gemaakt.
Label: Ongedaan maken
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 1:
{{zieZie dp}}
{{Infobox dynastie
| afbeelding = Baudouin_of_Belgium_1969.jpg
Regel 12:
| moeder = [[Astrid van Zweden]]
| dynastie = [[Belgische monarchie|België]]
| heraldiek = [[bestandBestand:Coat of Arms of the King of the Belgians (1921).svg|145px|Wapen]]
| heraldiek-uitleg = Wapen als koning der Belgen
}}
Regel 37:
 
=== Huwelijk ===
[[Bestand:Europa cup 1961 Barcelona - Hamburg 8.jpg|right|thumb|Koning Boudewijn en koningin Fabiola wonen in 1961 de halve finale van de Europacup I tussen [[FC Barcelona]] en [[Hamburger SV|HSV]] bij. De wedstrijd vond plaats in het Heizelstadion, dat later werd omgevormd tot het [[Koning Boudewijnstadion]].]]
Op 15 december 1960 trouwde Boudewijn met de [[Spanje|Spaanse]] [[Graaf (titel)|gravin]] [[Fabiola de Mora y Aragón]]. Hun huwelijk bleef kinderloos. Koningin Fabiola raakte tot vijfmaal toe zwanger, een eerste maal in 1961. Het nieuws werd bekendgemaakt door [[paus Johannes XXIII]], maar na een aantal weken eindigde de zwangerschap. Ook in 1962 en 1963 werd ze zwanger, maar telkens liep het fout af. Nadat behandelend [[gynaecoloog]] Albea kon bevestigen dat een nieuwe zwangerschap waarschijnlijk geen ernstig gezondheidsrisico zou betekenen, is koningin Fabiola nog tweemaal in verwachting geweest. Na haar laatste [[zwangerschap]], die een [[Buitenbaarmoederlijke zwangerschap|buitenbaarmoederlijke]] bleek te zijn, gaf het echtpaar de hoop op. Het leven van [[Fabiola de Mora y Aragón|koningin Fabiola]] zelf zou op haar leeftijd in gevaar komen bij een nieuwe poging. Beiden berustten in hun lot en beschouwden dit als een kans om "meer van alle kinderen te kunnen houden".
 
Regel 46:
Zijn stoffelijk overschot werd bijgezet in de crypte van de [[Onze-Lieve-Vrouwekerk (Laken)|Onze-Lieve-Vrouwekerk]] in [[Laken (België)|Laken]].
 
Tijdens de begrafenisplechtigheid besloot [[Godfried Danneels|kardinaal Danneels]] zijn [[homilie]] met wat sommigen (enigszins voorbarig) als een oproep tot [[zaligverklaring]] van de overleden vorst beschouwden.<ref>"God heeft ons een bemiddelaar en een beschermer voor België geschonken (...) Het volk moest zich gelukkig prijzen met een Koning die bij zijn leven zo over hen had geregeerd en na zijn dood als engel over hen zou waken ... Dank u sire en beminde koning Boudewijn. Wij danken u en doen u een laatste verzoek dat u ons niet zult weigeren: bid voor ons!", geciteerd op p. 367 van [http://books.google.com/books?id=iDDgNTEcOA4C Handboek voor de koning], [[Robert Senelle]], Emiel Clement, Philippe Degryse, Edgard Van De Velde, Robert Senelle, Emiel Clement, Edgard Van De Velde, Philippe Degryse, [[Lannoo (uitgeverij)|Lannoo Uitgeverij]], 2004, {{ISBN |90-209-5380-X}}, 9789020953800</ref> De kardinaal ontkende dat dit zijn bedoeling was geweest.
 
== De regering van Boudewijn ==
=== Politieke invloed ===
[[Bestand:Royal Monogram of King Baudouin I, King of the Belgians.svg|thumb|100px|right|Koninklijk monogram van koning Boudewijn.]]
De rol van de koning in de Belgische parlementaire democratie is omschreven in de grondwet. Dit omvat onder meer het recht om te worden geïnformeerd, om te waarschuwen en om te bemoedigen. Boudewijn kweet zich gedurende zijn lange koningschap plichtsbewust en kordaat van deze taak. Hij kon aldus invloed laten gelden op het politieke gebeuren, onder meer bij de vorming van een nieuwe regering.
 
Hij zou in 1977 geweigerd hebben [[Volksunie|VU]]- parlementariër [[Frans Baert]], een over partij- én taalgrenzen heen gewaardeerd [[jurist]], te benoemen tot federaal minister voor Justitie.<ref>[http://mededelingen.over-blog.com/article-16099259.html Piet Tommissen over Golfslag], [[Mededelingen van het Centrum voor Documentatie & Reëvaluatie]], 29 januari 2008.</ref> Hij zou ook geweigerd hebben een politica tot [[staatssecretaris]] te benoemen zolang ze met haar vriend samenwoonde. Voor deze tussenkomsten zijn geen bewijzen voorhanden en behoren ze tot het domein van de geruchten.
 
De koning riep de Vlaamse minister-president [[Luc Van den Brande]] op het matje, die vlak na de goedkeuring van het [[Staatshervorming (België)#1993:_De_vierde_staatshervorming_.28Sint-Michielsakkoord.29|Sint-Michielsakkoord]] pleitte voor een volgende stap in het herschikken van het Belgisch staatsbestel: het [[Confederatie|confederalisme]]. Boudewijn dwong ook de toenmalige vicepremier [[Hugo Schiltz]] in 1988 zich publiek te verontschuldigen nadat hij zich had laten ontvallen dat België op een dag niet meer het probleem van de Vlamingen zou zijn.
Regel 74:
 
=== Abortuswet ===
{{Zie hoofdartikel|Mini-koningskwestie}}
Op 3 april 1990 weigerde Boudewijn, die zich beriep op gewetensproblemen, de [[Abortus in België|abortuswet]] te bekrachtigen. Hij verzocht vervolgens de regering om een rechtsgeldige oplossing aan te brengen voor dit probleem. Eerste minister [[Wilfried Martens]] redeneerde vervolgens dat de koning zich in de "feitelijke onmogelijkheid om te regeren" bevond, zodat in Raad verenigde Ministers, conform de [[Belgische Grondwet]], de wet zelf kon ondertekenen. Hiervoor werd Boudewijn voor 36 uur van zijn functie 'ontheven'.<ref>{{en}}[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,969868,00.html World Notes BELGIUM], [[Time (tijdschrift)|Time Magazine]], 16 april 1990.</ref> Deze affaire wordt soms aangeduid als de [[mini-koningskwestie]], een verwijzing naar de [[Koningskwestie]].
 
Regel 80:
Koning Boudewijn kreeg in de eerste tien jaar van zijn bewind veel met [[Belgisch-Congo]] te maken. Aanvankelijk leek alles goed te gaan. In 1955 maakte de vorst een Congo-reis, en werd er enthousiast ontvangen. Maar al spoedig ontstonden de eerste politieke bewegingen onder de bevolking. [[Patrice Lumumba]] was de voornaamste onder de politiek activisten. Hij stond een [[Congo-Kinshasa|Congo]] voor als eenheidsstaat, waarin geen plaats zou zijn voor tegenstellingen tussen verschillende volkeren. Hij wist deze boodschap zo overtuigend te brengen dat zijn aanhang snel groeide. De kolonisten sloeg de schrik om het hart. Na rellen in [[Kinshasa|Leopoldstad]] in januari 1959 besloot België Congo snel te [[dekolonisatie|dekoloniseren]], in de lijn van het versneld onafhankelijk verklaren van Engelse en Franse kolonies.
 
De toen zogenoemde tiende Belgische provincie Belgisch-Congo werd op 30 juni 1960 omgevormd tot de onafhankelijke republiek [[Congo-Kinshasa|Congo]]. Ongeregeldheden, onder meer bij de krijgsmacht, lieten niet lang op zich wachten en resulteerden in een massale terugkeer naar België van de blanke bevolking. Lumumba en andere leiders werden in het tumult na enkele weken onafhankelijkheid gevangengenomen door muitende militairen en onder onduidelijke omstandigheden vermoord, waarschijnlijk met westerse steun.
 
De naam van Boudewijn werd hier, weliswaar zonder ernstige aanwijzingen, ook in genoemd en waarschijnlijk is de voor de vroegere kolonisator beledigende toespraak die Lumumba gaf bij de onafhankelijkheidsplechtigheid hier niet vreemd aan. Na de onafhankelijkheid volgde Boudewijn van nabij de evoluties in Congo en ondernam pogingen om met de Congolese gezagdragers, onder meer met [[Mobutu Sese Seko]], alsook met de presidenten van Rwanda en Burundi, goede relaties te onderhouden. De relatie met Mobutu bekoelde echter in de jaren 1980 en 1990. Op de begrafenis van de koning werden twee staatshoofden niet uitgenodigd: [[Saddam Hoessein]] van [[Irak]] en [[Mobutu]].
Regel 90:
 
== Nalatenschap en politieke erfenis ==
 
Tijdens de meer dan veertig jaar van zijn regering zijn bepaalde evoluties niet altijd de richting uitgegaan die hij wenste. Voorbeelden:
* De gewestvorming en de federalisering van België hield risico's in van verdere desintegratie.
Regel 102 ⟶ 101:
* Het nationale voetbalstadion van België (voorheen het Heizelstadion) werd na een grondige renovatie in 1995 hernoemd tot het [[Koning Boudewijnstadion]].
* Zelfs 15 jaar na het overlijden van Boudewijn kreeg koningin [[Fabiola de Mora y Aragon|Fabiola]] nog steeds brieven gericht aan haar overleden echtgenoot.<ref name="HLN28072008">[https://www.hln.be/showbizz/royalty/boudewijn-krijgt-15-jaar-na-dood-nog-altijd-brieven~aebac8da/ Boudewijn krijgt 15 jaar na dood nog altijd brieven], Het Laatste Nieuws, 28 juli 2008.</ref>
* In de toespraak naar aanleiding van de [[Nationale feestdag van België]] van 2008 bracht koning [[Albert II van België|Albert II]] zijn broer in herinnering.<ref name="HLN28072008" /> Koning [[Filip van België|Filip]] deed hetzelfde tijdens zijn 21-julitoespraak van 2018.<ref>[https://www.monarchie.be/nl/agenda/toespraak-van-zijne-majesteit-de-koning-ter-gelegenheid-van-de-nationale-feestdag-0 Toespraak van Zijne Majesteit de Koning naar aanleiding van de Nationale Feestdag], monarchie.be, 20 juli 2018.</ref>
* De [[astronomie]] behoorde tot de voornaamste hobby's van de koning. Samen met vrienden, zoals [[Georges van den Abeelen]] en [[Max Nokin]] kon hij vaak met kennis van zaken de sterrenhemel onder de loep nemen.
* Koning Boudewijn eindigde in 2005 op nr. 2 in de Waalse versie van de verkiezing van [[De Grootste Belg]] en in de Vlaamse versie op nr. 16.
Regel 152 ⟶ 151:
* ''Boudewijn, een koning en zijn tijd'', Tielt, Lannoo/ Gemeentekrediet, 1998
* José-Alain Fralon, ''Boudewijn, de man die geen koning wilde zijn'', Antwerpen, Manteau, 2001
* Emmanuel Gerard en [[Mark Van den Wijngaert]], ''Boudewijn. Koning met een missie'', 2018, {{ISBN |9789059089075}}
 
== Zie ook ==