Whisky: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 92.111.222.90 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Magere Hein
Leopard (overleg | bijdragen)
enkele aanpassingen
Regel 14:
 
== Schrijfwijze ==
De schrijfwijze is afhankelijk van de herkomst van de drank. Whiskey uit [[Ierland (land)|Ierland]] en de [[Verenigde Staten]] wordt met een ''e'' geschreven, whisky uit [[Schotland]] en [[Canada]] zonder ''e''. Het meervoud is, volgens de Engelse spellingregels, ''whiskeys'', respectievelijk ''whiskies''. De officiële Nederlandse schrijfwijze is ''whiskey'', en in meervoud ''whiskeys'',<ref>http[https://woordenlijst.org/#/?q=whiskey whiskey, woordenlijst.org]</ref>, resp. ''whisky'', en in meervoud ''whisky's''.<ref>http[https://www.vandalewoordenlijst.nlorg/#/opzoeken?patternq=whisky&lang=nn# whisky, woordenlijst.VZO8ZksaVTBorg]</ref>
 
== Grain whisky ==
Regel 23:
 
== Single malt whisky ==
Tegenover de blended whisky's staan de '''single malt whisky's''', die bestaan uit whisky's afkomstig van één distilleerderij. Deze whisky's hebben vaak een wat meer uitgesproken smaak; bijvoorbeeld de whisky's uit het westen van Schotland kenmerken zich door een zilte, [[jodium (element)|jodiumjodiumachtige]]-achtige smaak. Single malts worden gedistilleerd in koperen potketels. Tijdens het bereiden past men de techniek eesten toe, waarbij de gemoute gerst wordt verhit door de warmte en rookgassen van een vuur dat vaak met een deel turf gestookt wordt. Deze turf of juist het ontbreken ervan heeft een sterke invloed op de uiteindelijke smaak van de whisky.
 
[[Bestand:CRW 4088 Macallan.jpg|thumb|right|Fles "25 years old" single malt whisky uit de "Fine Oak" series]]
Het maken van single malt whisky is niet enkel voorbehouden aan Schotland. Ook in andere landen wordt single malt whisky gemaakt, bijvoorbeeld in [[Japan]], [[Brazilië]], [[Frankrijk]], [[Canada]], [[India]], [[Nieuw-Zeeland]], op [[Tasmanië]] en zelfs in [[Frysk Hynder|Nederland]] en [[België]]. In [[Wales]] wordt sinds kort weer single malt whisky gemaakt, nadat de whisky-industriewhiskyindustrie daar 100 jaar had stilgelegen. De naam van deze whisky is Penderyn.
 
Het volgens velen ideale whiskyglas voor een single malt is een niet al te groot tulpvormig glas op een voetje. Het glas is dan klein genoeg om de geur niet al te snel te laten vervliegen, en groot genoeg om ook de neus mee te betrekken bij het nuttigen van de whisky. Het cognacglas voldoet over het algemeen ook prima. Een single malt drinken uit een [[tumbler]] is volgens sommige kenners not- done: de tumbler is geschikt voor whisky on the rocks (met ijs), en volgens hen dus niet voor een single- malt. Overigens zijn er ook single-malt-distilleerderijensinglemaltdistilleerderijen die kleine rechte glazen verkopen met hun logo er op.
 
Het toevoegen van een of enkele druppels water zet een proces in gang dat de geur beter vrijmaakt, en de smaak wat verzacht. Te veel water is echter niet aan te raden, omdat de kou de smaaksensatie vermindert. Volgens distilleerders maakt het niet uit hoe je geniet, als je maar geniet.
 
== Blended malt whisky ==
Blended malt is samengesteld uit malt whiskieswhisky’s uit verschillende distilleerderijen. Deze categorie werd vroeger ook "pure malt" of "vatted malt" genoemd. De bekendste voorbeelden hiervan zijn Johnnie Walker Green Label en Nikka Black Label.
 
The Scotch Whisky Association heeft in februari 2005 nieuwe richtlijnen aan haar leden uitgegeven. Daarin staat dat vatted of pure malts in het vervolg allemaal ''blended malts'' moeten worden genoemd.<ref>[http://business.scotsman.com/agriculture.cfm?id=139782005 Website dagblad ''The Scotsman'', 07-02-2005]</ref>
 
== Blended whisky ==
Regel 46:
== Barrels en smaak ==
Na het distillatieproces volgt een periode waarin de whisky tijd krijgt om te rijpen. Deze rijping geschiedt in eiken vaten (barrels) die zelden nieuw worden geproduceerd en gebruikt voor de whisky. De whisky wordt in gebruikte vaten gegoten om daar enige tijd in te verblijven. Alle gebruikte vaten zijn vaten waarin reeds eerder een alcoholhoudende drank opgeslagen is geweest:
* [[Port (wijn)|port]]
* [[sherry]]
* Sherry
* [[Madeira (wijn)|madeira]]
 
Maar ook oude vaten waarin Franse wijn (Chardonnay), andere whisky's en zelfs rum heeft gezeten worden toegepast om de whisky te laten rijpen. Door de overblijfselen van de vorige vloeistof in het eikenhout wordt de whisky gekleurd en komt de whisky op smaak. Die smaak die de vaten oplevert is typisch voor de daarin ontstane whisky en wordt vaak ook op het etiket van de whisky vermeld. Sommige whiskyfabrikanten vermelden op hun etiket dat de whisky gerijpt is op (ten minste) twee vaten, bijvoorbeeld Portport en Sherrysherry. Deze whisky krijgt op het etiket de vermelding "Double wood". De smaak van een "Double wood" is zoeter dan de doorsnee whisky vanwege de geringe maar duidelijk te proeven hoeveelheid suiker die in de vaten achterblijft van de port en de sherry.
 
== Scotch whisky ==
Regel 59:
* '''Lowland malt'''; uit het gebied ten zuiden van deze lijn
* '''Islay malt'''; van het [[Islay (eiland)|eiland]] met die naam
* '''Campbeltown malt'''; van stokerijen op de [[Kintyre|Mull of Kintyre]], dat is het Zuid Westelijke gebiedzuidwesten van het schiereiland [[Kintyre]] in Zuid West Zuidwest-Schotland.
 
De regio '''Highland''' regio is erg groot en wordt vaak verder onderverdeeld in:
* ''Northern Highlands''
* ''Western Highlands''
Regel 108:
 
== Canadese whisky ==
Canada had ooit een bloeiende whisky-industriewhiskyindustrie met veel kleine distilleerderijen. Toen de Canadese overheid in de tweede helft van de 19e eeuw hoge belastingen ging heffen, konden alleen de grote distilleerderijen overleven. Ook werd het maken van whisky erg streng gereguleerd. De meeste Canadese whisky's die nu nog op de markt zijn, zijn blends, gebaseerd op whisky gemaakt uit maïs. Het wordt toegestaan om tot 9,09% andere dranken toe te voegen om de gewenste smaak te verkrijgen. Dit kan van alles zijn, van [[rum (drank)|rum]] tot [[cognac (drank)|cognac]].
 
== Likeuren op basis van whisky ==