Kerkelijke Staat: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Inhoudelijke fouten (bv. Duitse keizers, geen koningen) - Hedendaagser taalgebruik |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 98:
De [[Franse Revolutie]] en de nasleep ervan hadden desastreuze gevolgen voor de Staat. De steden Modena, Bologna, Ferrara en Romagna werden de Kerkelijke Staat na de Franse invasie in [[1797]] onder [[Napoleon Bonaparte]] ontnomen om de nieuwe [[Cispadaanse Republiek]] te vormen, die later samen met de [[Transpadaanse Republiek]] de [[Cisalpijnse Republiek]] vormde. Op 15 februari 1798 (27 [[Pluviôse]] [[VI (Franse republikeinse kalender)|VI]]) vielen Franse troepen onder leiding van [[Louis Alexandre Berthier]] de Kerkelijke Staat binnen en riepen de [[Romeinse Republiek (1798-1799)|Romeinse Republiek]] uit, die op 21 februari een bondgenootschap sloot met de [[Cisalpijnse Republiek]].<ref>{{aut|William Doyle}}, ''[https://books.google.nl/books?id=TIVSAwAAQBAJ The Oxford History of the French Revolution]'' (1990) Appendix 1: Chronology of the French Revolution. Oxford University Press.</ref> [[Paus Pius VI]] werd afgezet en op 20 februari ontvoerd naar Frankrijk. Hij stierf op 29 augustus 1799 in ballingschap, waarop de kardinalen [[Conclaaf van 1799-1800|conclaaf hielden in Venetië]], waar men zeven maanden steggelde over een nieuwe paus. Dat werd uiteindelijk [[Paus Pius VII|Luigi Barnaba Chiaramonti (als Pius VII)]].
In november 1798 vielen [[Koninkrijk Napels|Napolitaanse]] troepen Rome binnen, maar de Franse generaal [[Jean-Étienne Championnet]] wist ze te verdrijven en achtervolgde ze tot hij Napels bezette, waarop koning [[Ferdinand I der Beide Siciliën|Ferdinand IV]] naar Sicilië moest vluchten. Met steun van revolutionaire Napolitanen werd op 22 januari 1799 de [[Parthenopeïsche Republiek]] uitgeroepen. Hierna begon het tij voor de Fransen echter te keren doordat in de maanden erna in heel Italië anti-Franse, monarchistische, katholieke volksopstanden uitbraken, al dan niet aangewakkerd door de clerus en versterkt door buitenlandse monarchale troepen (vooral Oostenrijkers en Russen). Kardinaal [[Fabrizio Ruffo di Calabria]] lanceerde het [[sanfedismo|Leger van het Heilig Geloof]] en 'bevrijdde' Napels op 20 juni 1799 van de Fransen (generaal [[Étienne Jacques Joseph Macdonald|Macdonald]], die Championnet had vervangen, had de stad enige dagen eerder verlaten om in Noord-Italië de Oostenrijks-Russische invasie tegen te gaan) en restaureerde het
De Kerkelijke Staat werd in juni [[1800]] hersteld, maar in [[1808]] opnieuw bezet en een jaar later geannexeerd door Frankrijk. Hij werd daarop verdeeld in twee [[Departementen van Frankrijk|departementen]]: [[Rome (departement)|Rome]] en [[Trasimène]].
=== Na 1815 ===
De in deze periode geïntroduceerde liberale denkbeelden speelden ook na de restauratie van de Kerkelijke Staat een rol door het [[Congres van Wenen]] ([[1815]]). In [[1830]]/[[1831]] vonden revoluties tegen het reactionaire kerkelijke regime plaats. Na een nieuwe revolutie in [[1848]] ontvluchtte [[paus Pius IX]] tijdelijk de stad, waarna in 1849 een nieuwe liberale [[Romeinse Republiek (1849)|Romeinse Republiek]] werd gesticht, die echter nog datzelfde jaar met hulp van [[Frankrijk]], [[Keizerrijk Oostenrijk|Oostenrijk]] en het [[Koninkrijk der Beide Siciliën|
[[Bestand:Papal States Map 1870.png|thumb|De Kerkelijke Staat tussen 1859 en 1870]]
De Kerkelijke Staat vormde een obstakel voor het [[Risorgimento]] - de Italiaanse eenheidsbeweging op liberale en patriottische grondslag - omdat hij Italië in tweeën verdeelde en buitenlandse mogendheden hem beschermden. Na de Oostenrijkse nederlaag in [[1859]] stemden de pauselijke gebieden Emilia, Umbrië en Marche voor toetreding tot het
Het definitieve einde kwam toen de Franse troepen die zich sinds 1849 in de Pauselijke Staat ophielden, zich in [[1870]] terugtrokken naar aanleiding van de Franse nederlaag in de [[Frans-Duitse Oorlog]], waarop, ondanks het verzet van de [[Zwitserse garde]] en een leger katholieke vrijwilligers uit heel Europa (de zogenaamde [[Pauselijke Zoeaven|Zoeaven]]), de [[inname van Rome]] door de Italianen volgde. Italië erkende in [[1871]] de onschendbaarheid en soevereiniteit van de paus, maar wees hem geen territorium toe omdat de paus weigerde zijn territoriale aanspraken op te geven. De [[Heilige Stoel]] weigerde de positie en bevoegdheid van de nieuwe Italiaanse overheid wettelijk te erkennen. Paus Pius IX en zijn opvolgers tot [[paus Pius XI|Pius XI]] weigerden zich dan ook buiten het [[Vaticaanstad|Vaticaan]] te begeven, dat een gebied van amper 0,44 km<sup>2</sup> beslaat.
| |||