Tropische cycloon: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar #IABot (v2.0beta10)
benaming
Regel 8:
== Verschillende namen==
Welke naam een tropische depressie met windsnelheden van 12 beaufort krijgt, is afhankelijk van de plaats waar zij de orkaandrempel overschrijdt.
* In het Nederlands spreekt men van ''orkaan'' of ''tropische cycloon''.
* In de [[Atlantische Oceaan]] en het oostelijke deel van de noordelijke [[Grote Oceaan]] worden ze ''hurricane'' genoemd, de Engelstalige variant van ''orkaan''. Het woord is afkomstig van [[Huracan (god)|Huracan]], de naam van de god van de wind en vernietiging bij de [[Maya's]] in [[Mexico (land)|Mexico]] en [[Centraal-Amerika]]. Andere taalvarianten zijn ''ouragan'' in het [[Frans]] en, ''huracán'' in het [[Spaans]] en ook het Nederlandse ''orkaan''.
* In het westelijke deel van de noordelijke [[Grote Oceaan]] heten deze tropische stormen ''taifoen'', ofin het Engels ''typhoon'', in het Nederrlands geschreven als ''tyfoon''. Er komen daar ook tropische cyclonen voor met windsnelheden boven de 130 knopen (240 kilometer per uur), ''supertyfoons'' genaamd. De naam ''tyfoon'' heeft zijn mogelijke oorsprong in onder andere het Grieks, Portugees, Hindi en Perzisch. In het Kantonees betekent het ''grote wind''.<ref>[http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/tyfoon Etymologische uitleg]</ref> Het woord ''tyfoon'' kan zowel als ''taifoen'' als fonetisch (''tiefoon'') uitgesproken worden, het laatste is [[spellinguitspraak]].<ref>[https://web.archive.org/web/20170914172509/https://taal.vrt.be/taifoen-tyfoon-0 Taaldatabank VRT]</ref>
* In Australië werd aan de westkust wel van ''willy-willies'' gesproken en aan de oostkust van ''queenies'', maar tegenwoordig wordt hier veelal ''typhoon'' gebruikt. Een ''willy-willy'' is in de taal van de [[Aborigines (Australië)|Aboriginals]] geen tropische cycloon maar een [[windhoos|wind-]] of [[stofhoos]] (''dust devil'').
* In de [[Indische Oceaan]] en in de Golf van Bengalen hebben ze de algemene naam van ''tropische cycloon''.
 
In de [[Tweede Wereldoorlog]] kregen tropische cyclonen een letter als herkenningsnaam, maar bij telegrafische berichten bestond de kans op misverstanden. Daarom is men vanaf het orkaanseizoen 1950 overgeschakeld op het gebruik van meisjesnamen. Tegenwoordig is dit om de beurt een meisjes- en een jongensnaam volgens van tevoren per gebied in alfabetische volgorde opgestelde lijsten.
 
== Kenmerken ==
Regel 134 ⟶ 132:
 
== Namen van stormen ==
In de [[Tweede Wereldoorlog]] kregen tropische cyclonen een letter als herkenningsnaam, maar bij telegrafische berichten bestond de kans op misverstanden. Daarom is men vanaf het orkaanseizoen 1950 overgeschakeld op het gebruik van meisjesnamen. Tegenwoordig is dit om de beurt een meisjes- en een jongensnaam volgens van tevoren per gebied in alfabetische volgorde opgestelde lijsten.
 
Tropische stormen en cyclonen worden officieel benoemd sinds 1945 en de namen worden zodanig gekozen dat bij prognoses en waarschuwingen ze communicatie vergemakkelijken tussen [[meteoroloog|meteorologen]] en het publiek. Namen verminderen ook verwarring ten aanzien van welke storm wordt beschreven, aangezien meer dan één storm in dezelfde regio op hetzelfde moment kan voorkomen.
 
Het bekendst zijn de jongens- en meisjesnamen, maar in landen als [[Korea]], [[Thailand]], [[Vietnam]], [[Volksrepubliek China|China]] en [[Japan]] worden historische namen van goden gebruikt, zoals ''Prapiroon'' (regengod), ''Wukong'' (apenkoning) of ''Dianmu'' (moeder van de bliksem).
 
Regel 145 ⟶ 146:
Voor de Atlantische stormen heeft de [[Wereld Meteorologische Organisatie]] zes namenlijsten van telkens 21 namen opgesteld; om de zes jaar komen dezelfde namen dus weer terug. Het is een alfabetische lijst met alternerend een vrouwelijke en een mannelijke naam. De letters Q, U, X, Y en Z worden niet gebruikt omdat er te weinig namen zijn.
 
De naam van verwoestende orkanen die weergeschiedenisgeschiedenis hebben geschreven en die men zich nog generaties lang kan heugen wordt van de lijst afgevoerd en vervangen door een nieuwe.<ref>{{Citeer web |url=http://geology.com/hurricanes/hurricane-names.shtml |titel=Hurricane Names - How Are Hurricanes Named? |auteur= |uitgever=geology.com |datum= |bezochtdatum=19 april 2015 |taal=en}}</ref> Sinds 1954 is dat 67 keer gebeurd. De recentste voorbeelden zijn ''Dennis'', ''Katrina'', ''Rita'', ''Stan'' en ''Wilma'' uit 2005, ''Charley'', ''Frances'', ''Ivan'' en ''Jeanne'' uit 2004, ''Fabian'', ''Isabel'' en ''Juan'' uit 2003 en ''Isodore'' en ''Lili'' uit 2002. Om politieke redenen is ook de naam ''[[Adolf|Adolph]]'' geschrapt, net als de naam ''[[Israël]]''.
 
== Subtropische cyclonen ==