Hertog: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Hertogdommen in Europa: Koninklijke hertogdommen zijn te vereffen
AGL (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 8:
Vanaf de 16e eeuw werd de titel hertog ten persoonlijke titel ook gegund aan veldheren en hoge dignitarissen. Hoewel de titel steeds gekoppeld was aan een geheel van heerlijkheden en grondbezit, was hij toen al ontdaan van vrijwel alle territoriale en juridische gezag. De traditioneel gezaghebbende hertogtitels ([[Hertogdom Brabant|Brabant]], [[Hertogdom Luxemburg|Luxemburg]], [[Hertogdom Gelre|Gelre]], ...) bleven in het [[Habsburgse monarchie|Habsburgse rijk]] bovendien aan de kroon.
 
Sommige hertogdommen zijn later verheven tot [[monarchie|koninkrijken]] (bijvoorbeeld [[koninkrijk Pruisen]], [[Koninkrijkkoninkrijk Saksen|Saksen]] en [[koninkrijk Beieren]]).
 
== Hertogdommen in Europa ==
{{Zie ook|Zie ook de artikelen [[aartshertog]] en [[groothertog]]}}
* '''België'''
In [[België]] wordt de troonopvolger zo het de Koningkoning behaagt de dynastieke titel van Hertoghertog van Brabant toegewezen. De titel wordt ook nog gevoerd in een zestal hertogelijke huizen: zie [[Lijst van Belgische adellijke families|Belgische adel]].
 
* '''Verenigd Koninkrijk'''
In het [[Verenigd Koninkrijk]] hebben de graafschappen een omvang vergelijkbaar met de continentale hertogdommen. De titel van hertog (''Duke'') bestaat er nochtans, en heeft nog steeds veel aanzien. Bekende bestaande erfelijke hertogdommen zijn die van Argyll, Wellington, Westminster, Marlborough en Montrose. Daarnaast voert het huis van Windsor een aantal dynastieke titels zoals Hertoghertog van Windsor en Hertoghertog van Edinburgh.
 
* '''Frankrijk'''
Frankrijk telt een groot aantal hertogelijke families. De hertogen hebben voorrang op de, oorspronkelijk niet Franse, titel van de [[Prinsprins]]en. Tijdens de [[Franse Revolutie]] werden vele hertogelijke families verdreven uit hun kastelen en verschillende hertogen werden vermoord.
 
* '''Groothertogdom Luxemburg'''
Regel 25:
 
* '''Nederland'''
Na afscheiding van België komt de hertogtitel in de Nederlandse adel niet meer voor. Uitzondering is echter de titel "Hertoghertog van Limburg", die het staatshoofd tot 1948 nog voerde. Zie ook [[Hertogdomhertogdom Limburg (1839-1866)]].
 
*'''Spanje'''
In Spanje zijn er verschillende oude Hertogelijkehertogelijke huizen, zie: [[Spaanse Grandeza]].
 
== Rangkroon in België en Nederland ==
[[Bestand:Rangkronen-Fig. 04.svg|thumb|135px|right|Rangkroon van een hertog]]
Bij besluit van koning [[Willem I der Nederlanden|Koning Willem I van Nederland]] in [[1817]] werd de ''[[kroon (heraldiek)|rangkroon]]'' die hertogen boven hun [[Wapen (heraldiek)|familiewapen]] mochten plaatsen, beschreven als een muts van scharlaken fluweel, met een gouden bol op de top, waaruit een vlam van hetzelfde metaal oprijst. Deze muts rust op een gouden ring met edelstenen, die twee parels op gouden punten en drie bladeren of zogenaamde [[fleuron (heraldiek)|fleurons]] draagt. In Nederland en België zijn wapens met daarboven een dergelijke kroon dus te herkennen als die van een hertog. Adellijke [[prins]]en bedienen zich verder van eenzelfde kroon als de hertogen, doch de ring heeft vijf bladeren en geen parels.
 
== Zie ook ==
* [[Graven van Leuven en hertogen van Brabant]]
* [[Freule]], [[Jonkheerjonkheer]], [[Baronetbaronet]], [[Baron (titel)|Baronbaron]], [[Graaf (titel)|Graafgraaf]], [[Markgraaf|Markiesmarkies]], [[Prinsprins]], [[Koning (titel)|Koningkoning]], [[Keizerkeizer]]
* [[Lijst van Nederlandse adellijke families]]
* [[Lijst van Belgische adellijke families]]