Synagoge: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Versie 53180780 van 2A02:A03F:3E0E:7800:E50B:2F7B:2360:D948 (overleg) ongedaan gemaakt
Label: Ongedaan maken
Regel 15:
==Ontstaan==
{{Zie hoofdartikel|Ontstaan van de synagoge}}
In de eerste jaren van het jodendom was er nog geen synagoge; vaak wordt aangenomen dat deze pas is ontstaan tijdens de [[Babylonische ballingschap]] ([[586 vrv. Chr.|586]]-[[539 vrv. Chr.|539]] voor de westerse jaartelling), maar deze theorie staat ter discussie.
 
In 586 vrv. Chr. werden veel joden die een hoge positie bekleedden verbannen uit [[Jeruzalem]], omdat ze in opstand waren gekomen tegen hun [[Babylonië|Babylonische]] overheersers. Na een tweede opstand werd hun [[Joodse tempel|tempel]], de ''[[Tempel van Salomo]]'' op de [[Tempelberg]] in Jeruzalem verwoest. In Babylonië beschouwden de joden het als onmogelijk om hun eigen identiteit vast te houden als ze niet samenkwamen. Het probleem was alleen dat ze in een onbekende streek waren aangekomen. Ze stonden voor de keus te integreren, te assimileren of te isoleren. De uitspraak 'Zoek de vrede voor de stad, want in haar vrede ligt uw vrede' geeft aan zij moesten integreren: als je je isoleert heb je geen contact met de stad, maar als je de gebruiken van je omgeving respecteert en je eraan aanpast maar toch je eigen identiteit behoudt, zal het goed gaan met je volk en zal er vrede voor het volk bestaan. De keuze was dan ook integreren met behoud van hun geloof, dat hen verbonden zou houden.
 
De tempel was altijd de centrale plaats van offerdienst, samenkomst en eredienst. Toen de tempel was verwoest, konden de joden de offerdienst niet meer uitoefenen. De overige rituelen zoals [[Briet mila|besnijdenis]], huwelijk, eredienst en dergelijke werden aanvankelijk in huissamenkomsten beoefend. Voor deze bijeenkomsten gebruikten ze een gewone huiskamer, die synagoge werd genoemd. Deze huiskamers waren echter wel een stuk kleiner en de feesten en offers werden veel minder uitbundig. De nadruk lag nu vooral op het lezen en het leren van de Thora.
Regel 23:
Later kwam men bijeen in speciaal hiervoor opgerichte gebouwen. Ook toen na 70 jaar ballingschap ([[Joodse_tempel#Ballingschap|alternatief: na 100 jaar]]) de tweede tempel werd opgericht, bleef men bijeenkomen in de synagoge. De synagoge kan echter geen volledige vervanging van de tempel zijn, omdat de [[sjechina]], de aanwezigheid van [[God (jodendom)|God]], juist in het allerheiligste deel van de tempel zou zijn. Rituelen, zoals offers die in de tempel werden gebracht, zijn daarom in de huidige tijd vervangen door gebeden. Voor het ochtendgebed leest iedere persoon dagelijks (uit het gebedenboek, de [[siddoer]]) gedeeltes uit de Thora en [[Misjna]] over de dagelijkse offerdienst; het [[Sjemoné Esré]] gebed wordt gezien als de vervanging van de offers zelf.
 
De tempel is tweemaal verwoest: de eerste keer in 586 vrv. Chr. door de Babyloniërs, de laatste keer in het jaar [[70]] na Christus door de latere Romeinse keizer [[Titus (keizer)|Titus]].
 
==Foto's==