Nicolaïkerk (Utrecht): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
aanvulling Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele app Bewerking via iOS-app |
k Link naar dp gerepareerd m.b.v. pop-ups: Vechten→Vechten (plaats), interpunctie, ISBN magic word → sjabloon |
||
Regel 27:
| toren =
| vrijstaande klokkentoren =
| klokkentoren = 1586, ca. 40
| portaal =
| koor =
Regel 45:
De '''Nicolaïkerk''' is een kerk in de [[Nederland]]se stad [[Utrecht (stad)|Utrecht]], gelegen aan het Nicolaaskerkhof 8. In de volksmond heet de kerk ook wel de '''Nicolaaskerk''' of de '''Klaaskerk''', niet te verwarren met de [[Sint-Nicolaaskerk (Utrecht)|Sint-Nicolaaskerk]]. Zij is in gebruik bij de [[Protestantse Kerk in Nederland]].
== Geschiedenis ==
De kerk werd gebouwd in het begin van de twaalfde eeuw als de tweede [[parochie (kerk)|parochiekerk]] van Utrecht (de eerste was de [[Buurkerk (Utrecht)|Buurkerk]], later volgden nog de [[Jacobikerk (Utrecht)|Jacobikerk]] en de [[Geertekerk (Utrecht)|Geertekerk]]). De patroonheilige was [[Nicolaas van Myra|Sint-Nicolaas]], wat erop wijst dat dit onder andere de kerk van vissers en schippers was. De parochie besloeg een groot gebied dat zelfs de dorpen [[De Bilt (dorp)|De Bilt]] en [[Vechten (plaats)|Vechten]] omvatte.
Van de oorspronkelijke [[Romaanse architectuur|romaanse]] kerk resteert aan de buitenzijde alleen nog het tweetorenfront. Dit gedeelte van de kerk is bijzonder omdat een parochiekerk normaal gesproken nooit twee torens kreeg: dat was voorbehouden aan kathedralen, klooster- en kapittelkerken. Een afdoende verklaring voor de afwijking is nog niet geleverd. In de vijftiende eeuw werd de kerk ingrijpend verbouwd tot een [[Gotiek (bouwkunst)|gotische]] [[hallenkerk]]. Delen van het interieur hebben echter nog een aanwijsbare Romaanse oorsprong.
Regel 54:
Sinds de restauratie van de kerk in 1978 hebben als voorgangers van de Nicolaïkerk gediend: Wim Tieman, Dick Kronemeijer, Jos de Heer, [[Pieter Oussoren]] en [[Ruth Peetoom]]. De huidige voorganger is Ds. Dirk Neven.
== Orgels en klokken ==
De Nicolaïkerk is mogelijk de eerste kerk in Nederland waarin een orgel werd geplaatst. Al in [[1120]] wordt namelijk melding gemaakt van een [[portatief]], al wordt de zekerheid van deze vermelding door sommigen betwist. Zeker is wel dat de kerk reeds in 1430 een 'oud' orgel bezat. In de [[Koorkerk]] in [[Middelburg (Zeeland)|Middelburg]] bevindt zich de kas van het [[Peter Gerritsz-orgel]] uit
Het orgel, met een middeleeuws '[[blokwerk]]' op het hoofdwerkklavier, is een van de allerbelangrijkste orgels uit het Nederlandse en Europese cultuurgeschiedenis.
Regel 65:
De zuidertoren van de kerk herbergt een [[beiaard]] van de gebroeders [[Pieter en Francois Hemony]] uit 1649/1650. In de noordertoren hangt een luidklok uit 1573 met de naam Martinus van de klokkengieter Willem Wegewaert de Oude. In de zuidertoren hangen vier moderne luidklokken, in 1997 vervaardigd door [[Petit en Fritsen]], met de namen Salvator, Maria, Nicolaas en Johannes. De teksten op de klokken zijn gedicht door de theoloog, schrijver en dichter [[Willem Barnard]].
== Opschrift ==
Boven de poortuitgang aan de zuidzijde, in 2016 naar de binnentuin van het Centraal Museum, staat het mogelijk twintigste-eeuwse Latijnse opschrift "Da tua dum tua sunt post mortem tunc tua non sunt"<ref>Deze spreuk staat in Willem Baudartius: Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden (1616-) ([http://www.dbnl.org/tekst/baud002afbe01_01/baud002afbe01_01_0098.php link dbnl]) en 3 Buls. 16: The Reports of Edward Bulstrode ... in three parts, W. Rawlins, London, 1688, part 3, nummer 16</ref> (vertaling: Geef het uwe zolang het van u is/Na de dood dan is het niet meer van u.)
Regel 75:
== Voetnoten ==
{{References||2}}ó
== Externe links ==
* [http://www.nicolaikerk.nl/ Website van de Nicolaikerk Utrecht]
Regel 80 ⟶ 81:
* [https://web.archive.org/web/20060509225800/http://www.klankkleurenfestival.nl/ KlankKleurenFestival]
* [http://www.library.uu.nl/orgelsinutrecht/u/utrechtnicolaker/41037main.html Orgels van de Nicolaikerk]
}}
{{Commonscat|Nicolaïkerk, Utrecht}}
{{Navigatie kerken Utrecht}}
Regel 89 ⟶ 90:
[[Categorie:Sint-Nicolaaskerk]]
== Bibliografie ==
* van der Weel, Heleen B. - François en Pieter Hemony. Stadsklokken- en geschutgieters in de Gouden Eeuw. Stadsklokken- en geschutgieters in Zutphen, Amsterdam en Gent circa
▲* van der Weel, Heleen B. - François en Pieter Hemony. Stadsklokken- en geschutgieters in de Gouden Eeuw. Stadsklokken- en geschutgieters in Zutphen, Amsterdam en Gent circa 1642-1680. ISBN 9789087046804
* Rinus de Jong, André Lehr & Romke de Waard, ''De zingende torens van Nederland'' - Losbladige uitgave der Nederlandse Klokkenspel Vereniging. Beschrijving van deze toren werd uitgegeven in februari 1969.
* Lehr, André, ''Van paardebel tot speelklok''. uitg. Europese bibliotheek Zaltbommel
* Lehr, André, ''Historische en muzikale aspecten van Hemony-beiaarden'' (Amsterdam 1960)
* Lehr, André, ''De klokkengieters François en Pierre Hemony''. Asten 1959.
* Loosjes Mr A., ''De Torenmuziek in de Nederlanden''. Amsterdam, Scheltema & Holkema, 1916
* Fehrmann, C.N. ''De Kamper klokgieters, hun naaste verwanten en leerlingen'', Kampen 1967
| |||