Botter: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 79.16.246.177 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Stunteltje
Loftuiging over Peter Dorleijn weg
Regel 1:
{{Zie artikel|Dit artikel gaat over een boot. Voor het stadsdeel in Lelystad zie [[Botter (stadsdeel)]].}}
[[Bestand:Bottermetaap.jpg|thumb|250px|Botter BU130 - Trui]]
[[File:Wbtholen botter.jpg|thumb|250px|W.B. Tholen, Botterbouw, collectie Zuiderzeemuseum]]
Regel 5:
De '''botter''' is een oud Nederlands type vissersvaartuig met een [[platbodem|plat]] tot licht V-vormig vlak, met een net uitspringende [[kiel (schip)|kiel]] en hoekige kimmen die overgaan in bol naar buiten lopende zijden, waarvan het [[boeisel]] boven het [[berghout]] naar binnen valt (invalling).
 
Botters visten voornamelijk op de voormalige [[Zuiderzee (hoofdbetekenis)|Zuiderzee]] maar werden ook gebruikt voor de kustvisserij op de Noordzee. Het type is ontstaan in de 2e helft van de 18e eeuw. Er is verwantschap aanwijsbaar met de oudere tochtschuit en het [[Zeeuws Waterschip]].
 
== Constructieve bijzonderheden ==
Regel 27:
* Jachtbotters, voorzien van [[kajuit]]. Vooral de scheepswerf Kok in Huizen was hierin gespecialiseerd.
 
Verder kunkan jemen nog een onderscheid maken naar gebruik. Sleepbotters waren anders ingericht dan botters voor gebruik in de hoekwantvisserij. Sleepbotters kunzijn jeonder onderverdelente verdelen in linkse en rechtse botters. Hun naam ontlenen zij aan hun positie tijdens de visserij in span. De indeling van de schuit is hierop aangepast; bij een linkse botter zit bijvoorbeeld het deurtje naar het vooronder links en bij een rechtse botter rechts.
 
Koopbotters waren sneller gebouwd dan een normale botter: een iets smaller achterschip. Ook waren ze iets langer en voerden een grotere tuigage. Alles met als doel de haring zo snel mogelijk naar de bestemming te kunnen brengen. Ze waren eigendom van vishandelaar of combinatie van handelaren en voeren met een zetschipper en knecht. Ze werden uitgezonden om op zee de visser te [[Praaien|praaien]] en vis uit de hand te kopen. Zij voeren daartoe met de vlag in top en streken deze wanneer zij vis genoeg hadden.
 
In de collectie van het [[Zuiderzeemuseum]] bevindt zich de laatste vissende zeilbotter van [[Marken (Waterland)|Marken]] (MK53). Er is mee gevist tot 1962. Daarna is het schip voor de pleziervaart gebruikt. De botter zou gebouwd zijn voor een viskoper in Huizen. Onzeker is of hij in 1911 of 1919 in de vaart is genomen.
Regel 35:
== Botterbehoud ==
Na de afsluiting van de Zuiderzee zijn er nagenoeg geen nieuwe botters meer gebouwd. Hout en zeiltuig werden verdrongen door ijzer en motoren. Vandaag de dag worden er toch nog enkele tientallen botters door liefhebbers in de vaart gehouden. Zij zijn verenigd in de Vereniging Botterbehoud. Binnen de vereniging wordt bij het restaureren en onderhouden van de schepen gestreefd naar maximale originaliteit in bouwmethodes en materiaalgebruik.
 
De naam [[Peter Dorleijn]] is onlosmakelijk verbonden met de botterwereld, dankzij zijn minutieuze vastlegging in woord en beeld van de geschiedenis van de Zuiderzeevisserij (serie "Van Gaand en Staand Want") en het scheepstype ("34 voet in de kiel").
 
{{Wikibooks|Platbodemzeilen op een Volendammer Kwak}}