Raamgracht (Amsterdam): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
brug 225; Theo Boschbrug; Oostlijn; Pentagon; Verwers Graft
Regel 25:
}}
 
De '''Raamgracht''' in het [[Amsterdam Centrum|centrum]] van [[Amsterdam]] loopt van de [[Kloveniersburgwal]] naar de [[Zwanenburgwal]]. De [[Groenburgwal]], [[Verversstraat (Amsterdam)|Verversstraat]] en [[Zanddwarsstraat]] komen uit op de Raamgracht. Over de gracht liggen [[brug 225]] bij de Kloveniersburgwal en de [[Theo Boschbrug]] (brug 230) nabij de Zwanenburgwal.
 
Dit gebied tussen de Kloveniersburgwal en de Zwanenburgwal lag tot laat in de 16e eeuw nog "buiten de [[vesting (verdedigingswerk)|veste]]" (buiten de stadsmuren); in 1593 werd het bij de stad gevoegd. Hier lagen rond die tijd nog de [[lakenindustrie|lakenweverijen]], waar de wollen stof na het wassen, kaarden, spinnen, weven en verven op houten raamwerken (de zogenaamde lakenramen) werd gespannen om te drogen en op te rekken. De namen Raamgracht, Ververstraat en [[Staalstraat (Amsterdam)|Staalstraat]] herinneren aan die periode. In de 17e eeuw verhuisden de lakenweverijen naar de toenmalige westelijke grens van de stad; in de buurt van de [[Bloemgracht (Amsterdam)|Bloemgracht]] en de [[Jordaan (Amsterdam)| Jordaan]].<refbr>[http://www.uwpassieonline.nl/passie/sites/index.php?mid=217004&kid=2339&pagina=tekstpagina Ontstaan van Amsterdam]</ref> Daar vindt men dan ook nu nog de Raamstraat, het [[Raamplein]] en de [[Raampoort (Amsterdam)|Raampoort]].
Op een kaart uit 1625 van [[Balthasar Florisz. van Berckenrode]] wordt de gracht ''Verwers Graft'' genoemd. Hij maakt dan een [[winkelhaak (gereedschap)|haakse]] bocht nabij de ''Moddermeule Steech'' en gaat over in een breder gedeelte dat eveneens ''Verwers Graft'' wordt genoemd (thans [[Zwanenburgwal]]).
 
In de 17e eeuw verhuisden de lakenweverijen naar de toenmalige westelijke grens van de stad; in de buurt van de [[Bloemgracht (Amsterdam)|Bloemgracht]] en de [[Jordaan (Amsterdam)| Jordaan]].<ref>[http://www.uwpassieonline.nl/passie/sites/index.php?mid=217004&kid=2339&pagina=tekstpagina Ontstaan van Amsterdam]</ref> Daar vindt men dan ook nu nog de Raamstraat, het [[Raamplein]] en de [[Raampoort (Amsterdam)|Raampoort]].
De Raamgracht ligt in de voormalige [[Jodenbuurt (Amsterdam)|Jodenbuurt]] van Amsterdam. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] werden veel Joodse bewoners van de Raamgracht weggevoerd naar de [[concentratiekamp]]en en overleefden de oorlog niet.<ref>[https://www.joodsmonument.nl/nl/search?qsort=&qcat=&qcg=&qs=raamgracht#eyJxcyI6InJhYW1ncmFjaHQiLCJ0eXBlIjoibGlzdCJ9 De Raamgracht op het Joods Monument]</ref>
 
== Twintigste eeuw ==
De Raamgracht ligt in de voormalige [[Jodenbuurt (Amsterdam)|Jodenbuurt]] van Amsterdam. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] werden veel Joodse bewoners van de Raamgracht weggevoerd naar de [[concentratiekamp]]en en overleefden de oorlog niet.<ref>[https://www.joodsmonument.nl/nl/search?qsort=&qcat=&qcg=&qs=raamgracht#eyJxcyI6InJhYW1ncmFjaHQiLCJ0eXBlIjoibGlzdCJ9 De Raamgracht op het Joods Monument]</ref> Nadien werd een deel van de bebouwing aan de noordzijde van de Raamgracht afgebroken ten behoeve van de aanleg van de [[Oostlijn]]. Hier werd vervolgens het door [[Theo Bosch]] ontworpen [[Pentagon (Amsterdam)|Pentagon]] gebouwd.
 
Het weekblad ''[[Vrij Nederland]]'' is al vele jaren gevestigd in een monumentaal pand uit 1914 aan Raamgracht 4, op de hoek met de Kloveniersburgwal. Ook de [[Weekbladpers]] (uitgever van ''Vrij Nederland'' en bladen als ''[[Opzij (tijdschrift)|Opzij]]'' en ''[[Hollands Diep (tijdschrift)|Hollands Diep]]'') is gevestigd aan Raamgracht 4. De journalist [[Igor Cornelissen]] schreef het boek ''Raamgracht 4'' over zijn tijd als redacteur van ''Vrij Nederland'' in de [[jaren zestig]].
 
In de vroege [[jaren zeventig]] van de 20e eeuw bewoonde de dichter en schrijver [[Hugo Claus]], samen met zijn toenmalige [[muze]], de actrice [[Sylvia Kristel]], het pand Raamgracht 5-7.{{feit}}
 
[[Salomon Meijer]] schilderde de Raamgracht. Dit schilderij werd in 1957, ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag, aangekocht door het rijk.<ref>[https://web.archive.org/web/20061011111050/http://www.jhm.nl/personen.aspx?naam=Meijer,%20Salomon Joods Historisch Museum] (gearchiveerd)</ref>
Regel 41 ⟶ 45:
Bestand:Amsterdam - Raamgracht 9.JPG|Pand aan de gracht
Bestand:Amsterdam - Zuiderkerk and Raamgracht.JPG|De Raamgracht met op de achtergrond de [[Zuiderkerk (Amsterdam)|Zuiderkerk]]
Bestand:Ververgracht, Groenburgwal en Zuiderkerk (1625) door Balthasar Florisz van Berckenrode.jpg|Ververgracht, Groenburgwal en Zuiderkerk (1625) door Balthasar Florisz van Berckenrode
</gallery>