Noord-Korea: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Boas R (overleg | bijdragen)
Versie 52914306 van 2001:985:B050:1:44F4:D992:CE15:B4CC (overleg) ongedaan gemaakt.
Label: Ongedaan maken
Label: Misbruikfilter: Leeghalen
Regel 96:
Na de verplichte 11 jaar onderwijs gaan de meeste studenten het leger in of meteen aan het werk. Een klein gedeelte van de bevolking gaat naar het hoger onderwijs. Noord-Korea heeft verscheidene universiteiten, waarvan de Kim Il Sung Universiteit het bekendst is. Door zware corruptie is de universiteit over het algemeen alleen bereikbaar voor de elite.<ref>{{en}} [http://cdn.loc.gov/master/frd/frdcstdy/no/northkoreacountr00word/northkoreacountr00word.pdf North Korea: a country study], Federal Research Division, Library of Congress, 2008 (red. Robert L. Worden)</ref>
 
go exploser ce pays de merd
== Politiek en bestuur ==
=== Staatsinrichting ===
{{Zijbalk politiek Noord-Korea}}
Noord-Korea wordt geregeerd door een [[dictatuur|dictatoriaal]] bestuur, gebaseerd op de ideologie van Kim Il-sung, ''[[Juche]]''. Kenmerkend hiervoor is onder andere de gedwongen verering van de voormalige voorzitters van de [[Nationale Defensiecommissie van de Democratische Volksrepubliek Korea]], [[Kim Il-sung]] en [[Kim Jong-il]].
 
[[Bestand:Kim Jong-un at the Workers' Party of Korea main building.png|thumb|links|[[Kim Jong-un]] is sinds 2012 de machtigste politiek leider van Noord-Korea.]]
Uniek is dat het land officieel wordt bestuurd door [[eeuwig president van de Republiek]] [[Kim Il-sung]], het land is hiermee het enige land met een overleden staatshoofd in functie.{{Bron?|Gezaghebbende bron gevraagd voor de bewering dat 'eeuwig president', een titel die in de grondwet niet meer voorkomt en daarvoor slechts in de preambule genoemd werd zonder dat daaraan enige taken werden verbonden, daadwerkelijk gezien wordt als een ambt dat door Kim Il-sung nog altijd bekleed wordt, en niet slechts als een eretitel.|2018|06|13}} De belangrijkste en machtigste levende persoon van het land is de voorzitter van de [[Commissie voor Staatszaken van de Democratische Volksrepubliek Korea]], de opvolger van de [[Nationale Defensiecommissie van de Democratische Volksrepubliek Korea|Nationale Defensiecommissie]]. Sinds 2012 is dat [[Kim Jong-un]], tevens de kleinzoon van de overleden leider. Daarnaast hebben de Voorzitter van het Presidium van de [[Opperste Volksvergadering]], [[Kim Yong-nam]] en [[Premier (regeringsleider)|Premier]] [[Pak Pong-ju]] zeer beperkte politieke macht.
 
Ten tijde van president Kim Il-sung werden de belangrijkste uitvoerende beslissingen betreffende staatsaangelegenheden genomen in het ''Centrale Volkscomité'', dat bestond uit de president, zijn twee vicepresidenten, de secretarissen van de Koreaanse Arbeiderspartij en een niet specifiek aan te duiden aantal leden. In september 1998 nam de Nationale Defensiecommissie de taken van het Centrale Volkscomité over. Kim Jong-un is de voorzitter van dit orgaan. Het voorzitterschap van de Nationale Defensiecommissie wordt in de grondwet ook specifiek genoemd als de ''hoogste te bekleden post in de Democratische Volksrepubliek''. Dit geeft in feite aan dat de post van staatshoofd ondergeschikt is aan die van het voorzitterschap van de Nationale Defensiecommissie. Sinds 2016 is de [[Commissie voor Staatszaken van de Democratische Volksrepubliek Korea|Commissie voor Staatszaken]] de opvolger van de Nationale Defensiecommissie.
 
De voornaamste politieke partij van Noord-Korea is de [[Koreaanse Arbeiderspartij]] (''Chõson Nodongdang''). De secretaris-generaal van de Koreaanse Arbeiderspartij is Kim Jong-un. Er bestaan nog enkele kleinere politieke partijen, die echter geen oppositie voeren. Deze partijen zijn: de [[Chondoistische Chongu-partij]] en de [[Sociaaldemocratische Partij (Noord-Korea)|Sociaaldemocratische Partij]].
 
In Noord-Korea zijn er net als in andere [[Socialisme|socialistische]] landen [[massaorganisaties in Noord-Korea|massaorganisaties]]. Enkele van deze massaorganisaties zijn: de [[Jeugdliga van Socialistische Werkers]], het [[Comité voor de Vreedzame Eenwording van het Vaderland]] en de [[Koreaanse Democratische Vrouwenunie]].
 
Noord-Korea kent een [[Eenkamerstelsel|eenkamerparlement]], de [[Opperste Volksvergadering]]. De Opperste Volksvergadering komt maar enkele keren per jaar bijeen. Het dagelijks bestuur wordt overgelaten aan het Presidium van de Opperste Volksvergadering.
 
=== Bestuurlijke indeling ===
{{Zie hoofdartikel|Provincies van Noord-Korea}}
Noord-Korea is bestuurlijk verdeeld in [[Provincies van Noord-Korea|9 provincies]] (Do) en 4 speciale steden (Si).
 
=== Mensenrechten ===
Noord-Korea heeft een bijzonder slechte naam op het gebied van [[Rechten van de mens|mensenrechten]].<ref>{{meertalig}} [http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/CoIDPRK/Pages/ReportoftheCommissionofInquiryDPRK.aspx Report of the Commission of Inquiry on Human Rights in the Democratic People's Republic of Korea], UNHRC</ref> Tegenstanders van het regime worden vervolgd en naar [[concentratiekamp]]en verbannen. Ook komt het voor dat als één persoon uit een familie naar een concentratiekamp gestuurd wordt, zijn hele familie ook wordt geïnterneerd.<ref>[http://nos.nl/artikel/193812-ik-ben-de-ratten-oprecht-dankbaar.html 'Ik ben de ratten oprecht dankbaar'], NOS, 26 oktober 2010</ref> Er heerst grote voedselschaarste, grondrechten als [[godsdienstvrijheid]] en [[vrijheid van meningsuiting]] ontbreken en elke (vermeende) blijk van gebrek aan loyaliteit aan de leiders van het land kan leiden tot bestempeling als een dissident, met ernstige gevolgen van dien. Burgers mogen niet vrij rondreizen in het land. Ook buitenlanders mogen niet vrij rondreizen; toeristen zijn verplicht de gehele reis twee officiële gidsen bij zich te hebben.<ref>{{en}} [http://www.refworld.org/docid/4d3e801a0.html World Report 2011 - North Korea], gepubliceerd door Human Rights Watch op 24 januari 2011, via de website van de UNHCR</ref>
 
In Noord-Korea zijn enkele [[concentratiekamp]]en aanwezig. Voorbeelden hiervan zijn die gelegen nabij [[Concentratiekamp Yodok|Yodok]] (kamp 15) en [[Concentratiekamp Hoeryong|Hoeryong]] (kamp 22). De situatie verschilt per kamp. De straffen variëren van dwangarbeid waarbij het verboden is te spreken of te lachen, de hele dag stilzitten tot ernstige mishandeling en marteling. Er zijn getuigenverslagen waarin gemeld werd dat er (chemische) wapens worden getest op gevangenen, waaronder gezinnen met kinderen.<ref>{{en}} [http://www.guardian.co.uk/world/2004/feb/01/northkorea Revealed: the gas chamber horror of North Korea's gulag], ''The Guardian'', 1 februari 2004</ref> Schattingen van het aantal mensen dat in concentratiekampen opgesloten zit variëren van 150.000 tot 200.000 (dat is 1% van de bevolking).<ref name="NYT">{{en}} {{Cite news|last=McDonald|first=Mark|title=North Korean Prison Camps Massive and Growing|url=http://www.nytimes.com/2011/05/05/world/asia/05korea.html|accessdate=5 mei 2011|newspaper=The New York Times|date=4 mei 2011}}, [https://web.archive.org/web/20110504231550/http://www.amnesty.org/en/news-and-updates/images-reveal-scale-north-korean-political-prison-camps-2011-05-03 Images reveal scale North Korean political prison camps], [[Amnesty International]], 3 mei 2011 (gearchiveerd)</ref> De Noord-Koreaanse overheid ontkent het bestaan van kampen.
 
De Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de VN, [[Navanethem Pillay|Navi Pillay]], deed op 14 januari 2013 een oproep om te komen tot een internationaal onderzoek naar de schendingen van de mensenrechten in Noord-Korea, die volgens haar al tientallen jaren geschieden in de vorm van verkrachtingen, martelingen, standrechtelijke executies en slavenarbeid.<ref>{{en}} [http://perseus-strategies.com/wp-content/uploads/documents/news/OHCHR1-14-13.pdf Pillay urges more attention to human rights abuses in North Korea, calls for international inquiry], United Nations Human Rights, 14 januari 2013, via de website van Perseus Strategies</ref>
 
=== Defensie ===
[[Bestand:Tank in the DPRK Victory Day Parade.jpg|{{largethumb}}|Tanks en soldaten van het [[Koreaans Volksleger]] tijdens een militaire parade]]
[[Bestand:DMZ seen from the north, 2005.jpg|{{largethumb}}|De Noord-Koreaanse zijde van de Joint Security Area in de [[DMZ Korea|DMZ]], gezien vanaf de Noord-Koreaanse zijde]]
Noord-Korea is zwaar gemilitariseerd.<ref>Landenstudie Noord-Korea van het US Library of Congress, p. 237 en verder; zie externe link</ref> Het heeft na [[Volksrepubliek China]], de [[Verenigde Staten]] en [[India]] de grootste strijdmacht ter wereld. Het grootste deel hiervan is geconcentreerd in een strook van circa 80 kilometer ten noorden van de [[DMZ Korea|DMZ]]. De strijdmacht telt 1,2 miljoen actieve militairen en verder kan het land rekenen op ruim 5 miljoen [[paramilitair]]en en [[Militaire reserve|reservisten]]. Op een totale bevolking van circa 24 miljoen, is 5% van de bevolking in dienst van defensie. Hierdoor heeft het land de grootste verhouding militairen/inwoners ter wereld. De kosten voor defensie bedroegen, volgens eigen opgave, ongeveer 16% van de totale overheidsuitgaven in 2009-2010.<ref>{{en}} {{Citeer web|url=http://kcna.co.jp/item/2010/201004/news09/20100409-10ee.html |title= ''Korea News Service'', Overzicht overheidsbudget 2009 en 2010 – 9 april 2010|accessdate=19 juni 2011 |dodeurl=ja |archiefurl=https://web.archive.org/web/20100413201457/http://www.kcna.co.jp/item/2010/201004/news09/20100409-10ee.html |archiefdatum=13 april 2010}}</ref>
* Landmacht: Met ruim 1 miljoen soldaten heeft Noord-Korea het op twee na grootste landleger ter wereld. Ongeveer 70% hiervan is gestationeerd ten zuiden van Pyongyang en [[Wŏnsan]] en ten noorden van de DMZ. Met 13.500 stukken [[geschut]] wordt Noord-Korea niet gepasseerd door enig ander land wat [[artillerie]] betreft. Het leger beschikt over 3700 lichte en middelzware tanks. Dit betreft vooral gedateerd, voormalig [[Sovjet-Unie|Sovjet]]-materieel als de [[PT-76]], [[T-54]], [[T-55]], [[T-59]] en [[T-62]]. Er rijden 2300 [[pantserwagen]]s waarbij de verouderde [[BTR-40|BTR]] de ruggengraat vormt. Ondanks het verouderde materieel vormt het leger nog steeds een bedreiging vanwege de omvang en positionering direct ten noorden van de [[DMZ Korea|DMZ]].<ref>{{en}} {{Citeer web|url=http://armed-services.senate.gov/statemnt/2006/March/Bell%2003-07-06.pdf| title=Verklaring Generaal BB Bell aan VS Senaat, datum 7 maart 2006|accessdate=19 juni 2011|dodeurl=ja|archiefurl=https://web.archive.org/web/20060404015318/http://armed-services.senate.gov/statemnt/2006/March/Bell%2003-07-06.pdf|archiefdatum=4 april 2006}}</ref>
* Luchtmacht: De luchtmacht telt 110.000 man. Zij is uitgerust met 1600 toestellen, waarvan 780 [[gevechtsvliegtuig]]en, 80 [[bommenwerper]]s en 300 [[helikopter]]s. Ongeveer 70% van de toestellen is eerste- en tweede-generatie-Sovjetmaterieel zoals de [[Mikojan-Goerevitsj MiG-15|MIG-15]], [[Mikojan-Goerevitsj MiG-17|MIG-17]], [[Mikojan-Goerevitsj MiG-19|MIG-19]] en [[Iljoesjin Il-28|IL-28]]. De rest bestaat uit modernere vliegtuigen zoals de [[Mikojan-Goerevitsj MiG-23|MIG-23]] en [[Mikojan-Goerevitsj MiG-29|MIG-29]]. De luchtmacht heeft 20 strategische vliegvelden ter beschikking en verder nog 70 start- en landingsbanen verspreid over het land die tijdens crisis of in nood gebruikt kunnen worden. De meeste vliegtuigen zijn opgesteld in de omgeving van [[Pyongyang]] en in de zuidelijke provincies.
* Marine: de kleinste van de drie met 60.000 man personeel. De marine heeft de activiteiten gesplitst; een vloot in de [[Gele Zee]] en de ander in de [[Japanse Zee]]. De circa 1000 schepen kunnen gebruikmaken van 19 havens. Vanwege de ligging van Noord-Korea kunnen de vloten elkaar niet bijstaan in geval van oorlog. De westvloot heeft [[Namp'o]] als hoofdkwartier en de oostvloot [[T'oejo-dong]]. Van de ruim 400 grote schepen zijn de 90 [[Onderzeeboot|onderzeeboten]] het meest bedreigend.
 
[[Kernwapenprogramma van Noord-Korea|Noord-Korea heeft kernwapens]] en ontwikkelt [[raket]]ten die eventueel van een kernkop zouden kunnen worden voorzien.
 
== Economie ==