Beetgum: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Dagdeel (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 5:
| gemeente={{NL-vlag|Waadhoeke}}
| opp=
| inwoners= 755804
| datum inwoners=20162018
| dichtheid=
| web=
Regel 19:
| detailkaartbijschrift=Locatie in de voormalige gemeente [[Menaldumadeel]]
}}
'''Beetgum''' (officieel, [[Westerlauwers Fries|Fries]]: ''Bitgum'') is een dorp in de gemeente [[Waadhoeke]], in de [[Nederland]]se provincie [[Friesland]].
 
Het ligt ten noordoosten van [[Menaldum]] en ten zuidoosten van [[Berlikum]], tussen deze plaatsen ligt een kassengebied. Langs het dorp loopt de [[Provinciale weg 383|N383]]. Het vormt samen met dorpen [[Beetgumermolen]] en [[Engelum]] een gezamenlijke gemeenschap op diverse vlakken waardoor men soms spreekt van [[tweelingdorp|drielingdorp]]. In 2018 telde het dorp Beetgum 804 inwoners.
'''Beetgum''' ([[Westerlauwers Fries|Fries]] en officieel: ''Bitgum'') is een dorp in de gemeente [[Waadhoeke]], provincie [[Friesland]] ([[Nederland]]). Het terpdorp ligt ten oosten van [[Berlikum]] en heeft 755 inwoners (2016).<ref>[http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=83487ned&D1=3-4&D2=9723&HDR=T&STB=G1&VW=T CBS]</ref> Het nabijgelegen [[Beetgumermolen]] behoorde tot 1963 tot Beetgum. Tussen deze plaatsen stond tot 1879 de Martenastate (of [[Groot Terhorne]]), welke bewoond werd door het adellijke geslacht Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg.
Even buiten Beetgum stond in de buurtschap Dijksterhuizen de [[Aysma State]], welke eeuwenlang door de belangrijke militaire familie [[Van Aysma]] werd bewoond.
 
==Geschiedenis==
[[Bestand:Beetgum, kerk foto2 2010-04-17 15.42.JPG|left|thumb{{largethumb}}|[[Sint-Martinuskerk (Beetgum)|Sint-Martinuskerk]]]]
De [[Sint-Martinuskerk (Beetgum)|kerk van Beetgum]], oorspronkelijk aan Sint-Martinus gewijd, is destijds op initiatief van deze familie gebouwd op de fundamenten van de in 1669 afgebroken kerk. In de kerk bevindt zich, onder het koor en gedekt door stergewelven, de grafkelder van de familie.
Het dorp is ontstaan op een [[terp]] dat was aangelegd op een kwelderwal, er waren meerdere terpen gelegen in het dorpsgebied. De plaats werd circa 1275 vermeld als ''Betingum'', in 1399 als ''Betinghim'', in 1439 als ''to Beethgem'', in 1441 als ''to Beteghum'' in 1472 als ''to Beetgum'' en in 1502 als ''Beetighom'' De plaatsnaam verwijst mogelijk naar de woonplaat (heem/um) van of gesticht door de familie Badinga (lieden van Bade) maar door sommige wordt ook gesteld dat het om de familie ''Berhtinga'' gaat, de lieden van Berhto (al zijn er geen concrete aanwijzingen voor).
 
Tijdens de afgraving van een [[terp]] in Beetgum in 1888 werd een [[votiefsteen]] gevonden die dateert uit het begin van de jaartelling. De steen is gewijd aan de godin [[Hludana]] en wordt de [[Hludana-steen]] genoemd.
 
Het nabijgelegen Beetgumermolen was tot 1963 een buurtschap dat onder Beetgum viel. Tussen deze plaatsen stond tot 1879 de Martenastate (of [[Groot Terhorne]]), welke bewoond werd door het adellijke geslacht Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg. Even buiten Beetgumermolen stond in de buurtschap [[Dijksterhuizen]] de [[Aysma State]], welke eeuwenlang door de belangrijke militaire familie [[Van Aysma]] werd bewoond.
 
==Kerk==
De [[Sint-Martinuskerk (Beetgum)|kerk van Beetgum]], oorspronkelijk aan Sint-Martinus gewijd, is destijds op initiatief van deze familie gebouwd op de fundamenten van de in 1669 afgebroken kerk. In de kerk bevindt zich, onder het koor en gedekt door stergewelven, de grafkelder van de familie.
 
==Neergestorte straaljager==
[[File:Hege Wier.jpg|{{largethumb}}|Vlieberg, oude woonplaats]]
In aanloop naar de [[luchtmachtdagen]] op de [[Vliegbasis Leeuwarden]] stortte op 9 juni 2016 een straaljager neer nabij Beetgum. Het ging om een oefenvlucht van een Zwitserse [[F-5|F-5E Tiger]] van het team Patrouille de Suisse. De piloot bevrijdde zich met zijn [[schietstoel]] en landde op een kas. Hij kwam er met snijwonden en een enkelbreuk van af.<ref>Leeuwarder Courant, [http://www.lc.nl/friesland/Straaljager-neergestort-bij-Bitgum-21414532.html Straaljager neergestort bij Bitgum], 9 juni 2016</ref>
{{Clearleft}}
 
==Sport==
[[File:Roeken.JPG|{{largethumb}}|beeld van Atze Dijkstra]]
* [[VV Beetgum]], voetbalvereniging
Het dorp heeft sinds 1949 een eigen voetbalvereniging, [[VV Beetgum]]. Het veld daarvan ligt feitelijk op het grondgebied van Beetgumermolen en vormt zo ook de voetbalclub voor dat dorp. Verder kent Beetgum de kaatsvereniging OKK (Oefening Kweekt Kunst).
* OKK (Oefening Kweekt Kunst), kaatsvereniging
 
==GeborenCultuur==
Sinds 1898 kent het de Muziekvereniging Harmonie Beetgum. Samen met Beetgumermolen heeft een toneelvereniging. Verder organiseert Feestvereniging De Maeyebeam veel activiteiten in de dorpen Beetgum Beetgumermolen en Engelum.
 
==Geboren in Beetgum==
* [[Schelte van Aysma|Schelte Hotzes van Aysma]] (1578), kolonel in het Staatse leger.
* [[Jannewietske de Vries]] (1961), ambtenaar, sportbestuurder en politica (gedeputeerde van Friesland sinds 2007)
 
==Zie ook==
Regel 42 ⟶ 53:
 
{{Appendix|2=
* G. van Berkel & K. Samplonius (2018), ''Nederlandse plaatsnamen verklaard''
{{References}}
}}
 
{{Commonscat|Bitgum}}
{{Navigatie gemeente Waadhoeke}}
{{Coor title dms|53|14|12|N|5|41|15|E|type:city_scale:12500_region:NL}}