Station Deventer: verschil tussen versies

| lijnen=[[Spoorlijn Arnhem - Leeuwarden|Staatslijn A]]<br />[[Spoorlijn Apeldoorn - Deventer]]<br />[[Spoorlijn Deventer - Almelo]]

| perronsporen=3 <br />([http://sporenplan.nl/html_nl/sporenplan/ns/ns_nummer/dv-rsn.html Sporenschema])

|treinvervoerder=NS<br />NS International|busvervoerder=Arriva<br />Syntus|plaats=[[Deventer]]}}

'''Station Deventer''' (afkorting: Dv) is het [[spoorwegstation]] van [[Deventer]], gelegen aan de [[IJssellijn]] ([[Station Arnhem Centraal|Arnhem]] - [[Station Zwolle|Zwolle]]; geopend 1865-1866) en aan de lijn [[Station Apeldoorn|Apeldoorn]] - [[Station Almelo|Almelo]] (geopend 1887-1888). In het verleden was Deventer ook het beginpunt van de [[Overijsselsche Lokaalspoorweg-Maatschappij Deventer - Ommen|OLDO]], de [[lokaalspoorweg|lokaalspoorlijn]] naar [[Station Ommen|Ommen]] via [[Station Raalte|Raalte]] (geopend 1910, gesloten 1935). Het oorspronkelijke station van Deventer werd geopend op 5 augustus 1865.

In 1860 werd besloten de belangrijkste steden in Nederland te verbinden met spoorlijnen. De [[Staat der Nederlanden|Staat]] zorgde voor de aanleg van deze zogenaamde "Staatslijnen". [[Spoorlijn Arnhem - Leeuwarden|Staatslijn A]] werd aangelegd om plaatsen als [[Arnhem]], [[Zutphen (stad)|Zutphen]], [[Deventer]], [[Zwolle]], [[Heerenveen (plaats)|Heerenveen]] en [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]] met elkaar te verbinden. Op 5 augustus 1865 kon het eerste station van Deventer worden geopend en was de stad per spoor verbonden met Arnhem. Het traject naar Zwolle kwam ruim een jaar later gereed. De exploitatie werd verricht door de [[Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen]] (SS).

Ruim twintig jaar later, in 1887, legde de [[Koninglijke Nederlandsche Locaalspoorweg-Maatschappij]] de [[spoorlijn Apeldoorn - Deventer]] aan. Een jaar later werd de lijn doorgetrokken naar Almelo. De [[Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij]] (HIJSM) zorgde voor de exploitatie. Aangezien SS en de HIJSM concurrenten waren, kreeg de spoorlijn een eigen station. De spoorlijnen kruisten elkaar gelijkvloers ten noordwesten van beide stations. De lijn was aangelegd als [[Lokaalspoorweg|lokaalspoorlijn]] maar werd al binnen vijf jaar omgebouwd tot [[hoofdspoorweg]].

Nadat de lokaallijn tussen Apeldoorn en Almelo was opgewaardeerd tot hoofdspoorweg, werd de lijn een steeds belangrijker oost-westverbinding. Bij de [[Fusie (economie)|fusie]] tussen SS en HSM in 1917 werd dan ook besloten de spoorlijn te verdubbelen. Ook de lijn tussen Zwolle en Zutphen werd niet lang daarna verdubbeld. Beide spoorlijnen zijn begin jaren 50 [[elektrificatiesysteemStroomvoorziening van spoorwegen|geëlektrificeerd]]. Deventer werd hiermee een belangrijk kruispunt van spoorlijnen uit alle windrichtingen. Tussen het noorden en het zuiden rijden al sinds jaar en dag de doorgaande (snel)treinen tussen Zwolle en [[Station Nijmegen|Nijmegen]] en verder. In de jaren 50 en 60 hadden deze als eindbestemming afwisselend [[Station Roosendaal|Roosendaal]] en [[Station Eindhoven|Eindhoven]]. Op de andere lijn rijden de treinen tussen de [[Randstad (gebied)|Randstad]] enerzijds en [[Twente]] en [[Duitsland]] anderzijds.

Ondertussen rijden er al sinds 1892 internationale treinen tussen de Randstad en [[Duitsland]] via Deventer. Dat jaar was de voormalige lokaallijn Apeldoorn - Almelo omgebouwd tot hoofdspoorweg en had de HSM via de [[spoorlijn Almelo - Salzbergen]] een eigen aansluiting op de doorgaande spoorlijn richting Hannover. Zowel vanuit Amsterdam als vanuit [[Station Hoek van Holland Haven|Hoek van Holland]] en Rotterdam reden dagelijks [[D-trein]]en naar Duitsland, [[Scandinavië]] en zelfs [[Rusland]]. Sprekende namen van deze treinen waren de ''Holland-Scandinavië Express'', ''Nord-West Express'' en ''Hoek-Warszawa Express''. De treinen bevatten [[Doorgaand rijtuig|doorgaande rijtuigen]] voor steden als [[Berlijn]], [[Warschau]], [[Kopenhagen]] en [[Moskou]]. Tussen de D-treinen reden ook enkele 'normale' doorgaande treinen tussen Amsterdam en steden als [[Osnabrück]] en [[Hannover (stad)|Hannover]]. Vanaf 1991, enkele jaren na de val van de [[Berlijnse Muur]] en het verdwijnen van het [[IJzeren Gordijn]], reden steeds meer internationale treinen door naar Berlijn. Door de teruglopende belangstelling reed in mei 1993 de laatste internationale trein vanuit Hoek van Holland.

Sinds de invoering van de consequente dienstregeling bij Spoorslag '70 rijden de meeste internationale treinen in de tijdsschema's van de 'Amsterdamse' intercity's. Tussen 1992 en 2006 reden de internationale treinen echter los van de overige intercity's. Rond 2010 reden de internationale treinen overdag elke twee uur tussen [[Station Schiphol Airport|Schiphol]] en [[Berlin Ostbahnhof]]. Tot eind 2010 reed één trein per dag door naar het Poolse [[Station Szczecin Główny|Szczecin Główny]] (Szczecin Centraal Station). Vanwege de populariteit van [[station Amsterdam Centraal]] bij internationale reizigers werd het begin- en eindpunt weer naar Amsterdam verlegd.

Het nieuwe stationsgebouw kwam op de plaats waar het voormalige SS-station stond. Het gebouw uit 1914 bestaat nog altijd. Opvallend aan het station zijn de vele oorspronkelijke kenmerken, zoals de tegeltableaus en de houten banken. Ook het vertrekpunt van de voormalige [[Spoorlijn Deventer - Ommen|lijn naar Ommen]], het zogenaamde [[zakspoor]], is nog goed terug te vinden. Station Deventer is, samen met [[station Haarlem]], een van de weinige stations uit het begin van de 20e eeuw in Nederland die nog zo gaaf zijn gebleven. Op het station bevindt zich ook een [[Plaquetteplaquette voor het Gevallengevallen Spoorwegpersoneelspoorwegpersoneel]] met daarop drie namen.

De volgende [[treinserie]]s stoppen in de [[Treindienstregeling 20182019 in Nederland|dienstregeling 20182019]] te Deventer:

* [[Lijst van spoorwegstations in Nederland|Lijst van Nederlandse spoorwegstations]]