== België ==
=== Gewoon opstalrecht ===
In België wordt het '''zelfstandig''' recht van opstal geregeld door een wet van 10 januari 1824 over het recht van opstal (Opstalwet), een van de weinige wetten uit de tijd van het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] die nog altijd geldig zijn. Deze wet definieert het recht van opstal als "''een zakelijk recht om gebouwen, werken of beplantingen te hebben voor het geheel of een deel, op, boven of onder andermans grond''" (art. 1 Opstalwet).
In België wordt het '''zelfstandig'''Een recht van opstal geregeldmoet doorworden eengevestigd wetin vaneen [[10notariële januariakte]]. [[1824]],Om eentegenwerpelijk vante dezijn weinigeaan wettenderden uitmoet de tijdtitel vanworden hetovergeschreven [[Verenigdop Koninkrijkhet derbevoegde Nederlanden]]kantoor dievan nogde altijdAlgemene geldigAdministratie zijn.van Hetde opstalrechtPatrimoniumdocumentatie kan(art. voor3 eenOpstalwet minimumduuren vanart. 271 jaar en een maximumduur[[Hypotheekwet]] van 9916 jaardecember worden toegestaan1851 (artikel 2 ErfpachtwetHyp.W.)). EenHet recht van opstal moet worden gevestigd inheeft een [[notariëlemaximumduur akte]],van die50 wordt overgeschreven op het [[kantoor van rechtszekerheid]]jaar (hetart. vroegere4 hypotheekkantoorOpstalwet) dat bevoegd is voor de plaats waar het goed is gelegen. Op het einde van het opstalrecht wordt de grondeigenaar ook eigenaar van de opstallen, (ditomdat is een toepassing vandan het [[recht van natrekking)]] optreedt, en moet hij de waarde van de opstallen vergoeden aan de opstalhouder (art. 6 Opstalwet).
Het recht van opstal moethoeft niet pernoodzakelijk se tenonder bezwarende titel te worden gevestigd, hetwaarbij kan ook om niet (d.w.z. "gratis", zonder tegenprestatie). Wat ook kan iser een prestatievergoeding [[inverschuldigd natura]], of een jaarlijkse vergoedingis. Deze jaarlijkse vergoeding wordt aangeduid met de term ''solarium'', en is te vergelijken met het [[Canon (pacht)|canon]], de jaarlijkse vergoeding die men krijgt bij [[erfpacht]]. Het recht van opstal van tevens [[om niet]] ontstaan, dus zonder tegenprestatie. Behalve de dwingende bepaling omtrent de maximumduur, is de Opstalwet van aanvullend recht (hetart. ''canon''8 Opstalwet). Partijen kunnen dus contractueel andersluidende regelingen afspreken.
=== Accessoir opstalrecht ===
Een recht van opstal kan ook '''accessoir''' zijn aan een ander recht, zoals een huur- of erfpachtrecht. Anders dan naar Nederlands recht (zie hieronder), hebben de huurder en de erfpachter in België automatisch een opstalrecht dat accessoir is aan hun huur- of erfpachtrecht (het zogenaamde hoofdrecht). De huurder of erfpachter die bouwt op gehuurde of gepachte grond, zal dus wel eigenaar blijven van zijn gebouw, zonder dat een afzonderlijk recht van opstal moet worden gevestigd. Dit accessoir opstalrecht eindigt automatisch samen met het huur- of erfpachtrecht, zodat de eigenaar van de grond op dat ogenblik door natrekking eigenaar wordt van de gebouwen opgericht door de huurder of erfpachter. De grondeigenaar zal de titularis van het hoofdrecht dan moeten vergoeden voor deze gebouwen die hij in eigendom verkrijgt op grond van de leer van de [[ongerechtvaardigde verrijking]] (verrijking zonder oorzaak). De Opstalwet van 10 januari 1824 is niet van toepassing op deze accessoire opstalrechten, zodat onder andere de maximumduur van vijftig jaar en de vergoedingsregeling op het einde van het opstalrecht (die gunstiger is voor de opstalhouder dan de vergoedingsregeling op grond van de ongerechtvaardigde verrijking) hierop niet van toepassing zijn.
== Nederland ==
In Nederland wordt het recht van opstal geregeld in artikel 101 van Boek 5 van het [[Burgerlijk Wetboek (Nederland)|Burgerlijk Wetboek]]. Een recht van opstal wordt door middel van een [[notariële akte ]] ingeschreven in het [[kadaster]]. ▼
▲In Nederland wordt het recht van opstal geregeld in artikel 101 van Boek 5 van het [[Burgerlijk Wetboek (Nederland)|Burgerlijk Wetboek]]. Een recht van opstal wordt door middel van een notariële akte ingeschreven in het [[kadaster]].
Doorgaans wordt een opstalrecht gevestigd wanneer de huurder van grond daarop een gebouw plaatst. Anders dan naar Belgisch recht, zou zonder recht van opstal de opstal door natrekking eigendom worden van de eigenaar van de grond. Indien het opstalrecht eindigt door beëindiging van de huur- of pachtovereenkomst, dan spreekt men van een [[huurafhankelijk recht van opstal]] (HARVO) of [[pachtafhankelijk recht van opstal]] (PARVO).
|