Johan Winkler (dialectoloog): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 8:
| overlijdensplaats = [[Haarlem]]
| land = [[Nederland]]
| beroep = [[arts]], [[dialectoloog]], [[auteur]]
| dbnl = wink007
| ander portaal = Taal
Regel 14:
'''Johan Winkler''' ([[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]], [[12 september]] [[1840]] - [[Haarlem]], [[11 maart]] [[1916]]) was arts te [[Leeuwarden]] en [[auteur]] van wetenschappelijke boeken.
 
Winkler was een van de pioniers in Nederland op het gebied van de [[dialectologie]] en de [[Onomastiek|naamkunde]]. In [[1885]] publiceerde hij zijn tweedelige studie ''De Nederlandsche geslachtsnamen in oorsprong, geschiedenis en beteekenis''. Hierin beschrijft Winkler de systematiek van [[Friesland|Friese]], [[Nederland]]se en [[Vlaanderen|Vlaamse]] achternaamvorming.
 
Het werk bevat niet alle Nederlandse familienamen. De namen zijn ingedeeld in drie groepen: [[patroniem]]en, aardrijkskundige namen, en namen ''van allerlei oorsprong''. In die laatste groep zitten de gewone beroepen-, plaats-, dieren- en plantennamen, maar er zijn ook hoofdstukken over ''vreemde achternamen''. Daarnaast wijdt Winkler nog een deel van zijn boek aan namen die afkomstig zijn uit Friesland, Noord- en Zuid-Nederland, en hij eindigt zijn studie met een aantal hoofdstukken over ''Nederlandse achternamen in het buitenland'' en ''De namen van de Nederlandse Israëlieten''.
Bij een herdruk in 2007 breidde Jan Nijen Twilhaar het boek uit met twee hoofdstukken. Het eerste gaat over de achternamen die Nederland er sinds Winkler bij heeft gekregen: de namen van [[Chinese]], [[Indonesisch]]e, [[Turkse]], [[Arabische]], [[Surinaamse]], [[Hindoestaanse]] en [[Joegoslavisch]]e immigranten, die allemaal behandeld worden. Het tweede hoofdstuk behandelt de Nederlandse bijnamen: daarin onder meer het ontstaan en de functie van bijnamen en de systematiek in de bijnaamgeving.
Later hebben P.J. Meertens en A. Huizinga ook soortgelijke werken gepubliceerd.
 
Winkler publiceerde daarnaast een overzichtswerk over de Nederlandse, Vlaamse, Friese en Noord-Duitse dialecten. In zijn ''Algemeen Nederduitsch en Friesch Dialecticon'' (1874) nam hij van ieder streekdialect een of meer tekstfragmenten op.
 
Johan Winkler was de jongste broer van [[Tiberius Cornelis Winkler]], wetenschapspopularisator en jarenlang conservator van de [[paleontologie|paleontologisch]] en [[mineralogie|mineralogische]] collecties van [[Teylers Museum]] in Haarlem.
 
==LiteratuurPublicaties==
* ''[http://www.dbnl.nl/tekst/wink007alge01/ Algemeen Nederduitsch en Friesch Dialecticon]'', 2 delen, Den Haag 1874
*Johan Winkler en Jan Nijen Twilhaar, ''Achternamen in Nederland & Vlaanderen. Oorsprong, geschiedenis en betekenis.'', 2007, Sdu Uitgevers. ISBN 9789012116602
 
== Externe literatuur ==