Een '''hefboom''' is een mechanisme waarmee een kleine [[kracht]] in combinatie met een grote beweging wordt omgezet in een kleine [[beweging (natuurkunde)|beweging]] die een grote last verplaatst, waarvoor een grote kracht nodig is. Dit principe was geformuleerd door de Griekse wis- en natuurkundige [[Archimedes]], die berekende hoe hij met een hefboom de aarde zou kunnen optillen. Hij vertelde aan zijn landgenoten:
"Geef mij een steunpunt en ik verplaats de aarde"
==Algemeen principe==
[[Bestand:Hefboom.jpg|thumb|250px|Principe van de hefboomwerking. Links de ''last'' (de rode bol) en de ''lastarm'' (afstand van de last tot het draaipunt), rechts de ''macht'' (krachtpijl) en de ''machtarm'' (afstand van de kracht tot het draaipunt)]]
Het natuurkundige principe dat aan de hefboomwerking ten grondslag ligt is de [[Arbeid (natuurkunde)|arbeid]]: kracht maal verplaatsing.
De kleine kracht grijpt aan op het uiteinde van de lange arm van de hefboom. De verrichte arbeid is het product van de uitgeoefende kracht en de verplaatsing. De last bevindt zich aan het uiteinde van de korte arm van de hefboom en ondergaat een kleinere verplaatsing dan de uitgeoefende kracht. De last kan daarmee (veel) groter zijn dan de uitgeoefende kracht. Kracht en arm kunnen elkaar compenseren in hun product, maar de verrichte arbeid blijft gelijk. De [[katrol]] werkt volgens hetzelfde principe.
