Verlichting (stroming): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
De link naar streven verwees naar een tijdschrift dat hier niets mee te maken heeft |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 16:
Het is niet mogelijk om het exacte begin en einde van de Verlichting aan te duiden, maar ruwweg duurde de Verlichting van 1650 tot Napoleon zichzelf als keizer kroonde (1804).<ref>http://www.protestant.nl/encyclopedie/themas/filosofie/verlichting{{dode link|datum=september 2017 |bot=InternetArchiveBot }}</ref><ref>https://web.archive.org/web/20140619060147/http://martinfrost.ws/htmlfiles/enlightenment_age.html</ref> Het begin van de Verlichting zou volgens [[Stephen Toulmin]] kunnen liggen bij de ontdekkingen van [[Galileo Galilei]] of de boeken van [[René Descartes]].<ref>Stephen Toulmin, [http://books.google.nl/books?hl=nl&id=6bYgQ26xGXMC&pg=PR9 Cosmopolis: the hidden agenda of modernity]</ref> Engelsen zijn geneigd de Verlichting te zien als een gevolg van de publicatie van Newtons [[Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]], rond 1687.
Tijdens de Verlichting hadden geleerden en amateurs grote belangstelling voor de natuur. Het ging hen om het ontdekken van de wetmatigheden. In de zeventiende eeuw en nog lang daarna werd het begrip 'filosofie' gewoonlijk gebruikt voor wat nu [[natuurwetenschap]] wordt genoemd.<ref>Clark, G. (1959) De zeventiende eeuw, p. 227.</ref> De filosofen uit de [[
[[René Descartes]] legde met de uitspraak ''[[Cogito ergo sum]]'' het fundament voor de Verlichting. Alleen door het gebruik van de [[rede]] en het gezonde [[verstand]] komt men tot [[waarheid]].<ref>Kennismaking met vreemd gedachtegoed was daarbij niet echt nodig en zijn volgelingen, de cartesianen, hadden weinig belangstelling voor vreemde culturen. In: Leibniz. Over de Natuurlijke Theologie van de Chinezen, p. 42. Vertaald en ingeleid door [[Karel van der Leeuw|Karel L. van der Leeuw]] (2006).</ref> [[Baruch Spinoza]], die voortbouwde op het denkwerk van Descartes, accepteerde als een van de eersten ''geen'' andere verklaring dan die gebaseerd op de rede. Spinoza kreeg navolgers in Duitsland, zoals [[Gottfried Wilhelm Leibniz]] en [[Ehrenfried Walther von Tschirnhaus]]. Zijn boeken werden al snel vertaald in het Frans, maar zijn filosofie bleef een heikel punt: ze zou leiden tot [[atheïsme]] en [[fatalisme]], en is in bijna alle landen van Europa fel bestreden.
Regel 76:
===Schilderkunst en muziek===
In de schilderkunst leidde de Verlichting tot de opkomst van het [[Neoclassicisme|
[[Bestand:Tiepolo, Giovanni - Deckenfresko im Treppenhaus der Würzburger Residenz - Detail Amerika.jpg|thumb|Fresco in het trappenhuis van de residentie in Würzburg door Tiepolo]]
| |||