|
niggers
[[Bestand:Hazelnuts.jpg|thumb|right|Hazelnoten]]
In de [[plantkunde]] is een '''noot''' een niet-openspringende, [[Zaad (plant)|éénzadige]], enkelvoudige [[dopvrucht]] met verhoute vruchtwand.
Dopvruchten behoren tot de droge [[Vrucht (plant)|vruchten]] en hebben één zaad (zelden twee) waarvan het steenachtige of houtachtige omhulsel ([[vruchtbeginsel|de vruchtwand]]) of een deel daarvan bij rijpheid zeer hard wordt. Vruchten die aan deze definitie voldoen worden ook wel '''echte noten''' genoemd<ref>[https://web.archive.org/web/20141024184019/http://www.aboutnuts.com/nl/nieuws/wist-u-wat-kenmerkend-voor-een-echte-noot Wist u wat kenmerkend is voor een echte noot?], aboutnuts.com</ref><ref>Harold McGee, 1992, Over eten en koken; wetenschap en overlevering in de keuken, Bert Bakker, Amsterdam, p. 286 e.v.</ref> om ze te onderscheiden van de "noten" die aan de minder strikte, culinaire definitie voldoen. De strikte definitie leidt ertoe dat de [[walnoot (vrucht)|walnoot]] in het spraakgebruik als typische noot wordt gezien, toch geen echte noot is.
Echte noten worden onder andere geproduceerd door planten in de orde ''[[Fagales]]''.
== Voorbeelden van echte noten ==
* [[Tamme kastanje]]
* [[Beukennootje]]
* [[Eikel (vrucht)|Eikel]]
* [[Hazelnoot]]
== Culinaire definitie en gebruik ==
In de [[kookkunst]] heeft "noot" een veel minder beperkte categorie van vruchten dan in botanische context. De term wordt toegepast op vele zaden die botanisch gezien geen echte noten zijn. Iedere grote, oliehoudende vrucht met een [[pit (zaad)|pit]] in een al dan niet harde schaal en die in voedsel wordt gebruikt kan noot worden genoemd.
Een groot aantal zaden is eetbaar. Omdat noten een hoog oliegehalte hebben, zijn zij een hoog gewaardeerde voedselbron en energiebron. Ze kunnen gekookt, rauw, en/of geroosterd worden genuttigd.
Hier volgen enkele voorbeelden van vruchten en zaden die als "noten" bekendstaan in de culinaire betekenis, maar dat niet zijn in de botanische betekenis:
* [[Amandel (noot)]], het zaad van een [[steenvrucht]]
* [[Betelnoot]], het zaad van een steenvrucht
* [[Cashewnoot]], de kern van het zaad van de [[cashew]]
* Chileense hazelnoot (gevuina)
* [[Pistache]], een zaad en geen noot: het omhulsel is niet enkelvoudig.
* [[Kokosnoot]], een steenvrucht
* [[Macadamianoot]], het zaad van een kokervrucht.
* [[Paranoot]], het zaad van de ''Bertholletia excelsa''
* [[Pecannoot]], een zaad
* [[Pinda]], een [[peulvrucht]]
* [[Walnoot (vrucht)|Walnoot]], een steenvrucht: het omhulsel is niet enkelvoudig.
== Noten en dieren ==
Noten (of de zaden ervan) kunnen een belangrijke bron van voedsel voor dieren vormen. Dit geldt vooral in gematigde klimaten waar dieren als [[hamster]]s en [[eekhoorns]] in de herfst noten verzamelen om de winter door te komen.
== Zie ook ==
* [[Notenallergie]]
* [[Bes (botanisch)]]
{{Commonscat|Nuts}}
{{Appendix|1=alles|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Nut (fruit)|oldid=13261968|datum=20050505}}
----
{{References}}
}}
[[Categorie:Vrucht]]
[[Categorie:Eetbare noten en zaden| *]]
| 