Edward Osborne Wilson: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Gorhendad (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
aanpassing
Regel 17:
}}
 
'''Edward Osborne Wilson''' ([[Birmingham (Alabama)]], [[Verenigde Staten]], [[10 juni]] [[1929]]) is een Amerikaans [[biologieBiologie|bioloog]].
 
Wilson staat onder meer bekend om zijn wetenschappelijk werk op het gebied van [[biodiversiteit]] en [[biogeografie]], en van de studie van insecten ([[entomologie]]), in het bijzonder van de [[mieren]] ([[myrmecologie]]). Hij beschreef meer dan 400 nieuwe mierensoorten<ref>Appel, A., [http://news.nationalgeographic.com/news/2006/03/0327_060327_eo_wilson.html ''"Darwin's Natural Heir" on Ants, Social Evolution, and Intelligent Design''], 27 maart 2006, National Geographic News.</ref>. Hij is tevens een van de grondleggers van de [[sociobiologie]] en een prominent pleitbezorger van [[natuurbescherming]].
 
Zijn werk werd bekroond met tal van belangrijke onderscheidingen, waaronder twee [[Pulitzerprijs|Pulitzerprijzen]], de [[National Medal of Science]] en een met [[Paul R. Ehrlich]] gedeelde [[Crafoordprijs]] in de levenswetenschappen. Hij is lid van het [[American Institute of Biological Sciences]], dat hem in 1976 de AIBS Distinguished Scientist Award toekende.
 
== Biografie ==
Edward Osborne Wilson werd geboren in Birmingham (Alabama). Volgens zijn autobiografie, "Naturalist", groeide hij hoofdzakelijk op in de buurt van [[Washington D.C.]] en de landelijke omgeving van de stad [[Mobile (Alabama)]]. Op jonge leeftijd toonde hij reeds interesse voor de natuur. Zijn ouders, Edward en Inez Wilson, scheidden toen hij zeven was. In datzelfde jaar raakte hij blind aan één oog als gevolg van een ongeval bij het vissen.
 
De jonge natuuronderzoekerWilson groeide op in verschillende steden en dorpen, rondtrekkend met zijn vader en zijn stiefmoeder. Zijn verminderd vermogen om zoogdieren en vogels te observeren deed hem zijn aandacht verleggen naar insecten. Op negenjarige leeftijd ondernam Wilson zijn eerste [[Expeditie (ontdekkingstocht)|expeditie]], in het [[Rock Creek Park]] in Washington D.C. Met het voornemen entomoloog te worden begon hij op 18-jarige leeftijd vliegen te verzamelen, maar het tekort aan insecten-pinnen, veroorzaakt door de Tweede Wereldoorlog, deed hem overschakelen naar mieren, die in flacons opgeslagen kunnen worden. Aangemoedigd door Marion R. Smith, een myrmecoloog van het [[National Museum of Natural History]] te Washington begon Wilson een overzicht van alle mieren van Alabama te maken. Deze studie leidde tot de eerste ontdekking van een kolonie van [[vuurmieren]] in de VS, in de buurt van de haven van Mobile.
 
Uit vrees dat hij het zich niet zou kunnen veroorloven om naar een universiteit te gaan, probeerde Wilson bij het Amerikaanse leger te gaan, met als doel financiële steun te verkrijgen bij de Amerikaanse overheid voor zijn onderwijs, maar hij slaagde niet voor het medisch onderzoek van het leger vanwege zijn verminderde gezichtsvermogen. Uiteindelijk kon Wilson zich toch veroorloven om naar de Universiteit van Alabama te gaan. Daar behaalde hij in 1949 zijn bachelorgraad en in 1950 zijn mastergraad. In 1955 behaalde hij zijn [[Doctor of Philosophy|doctoraat]] aan de [[Harvard-universiteit]]. Nadien bleef hij bij Harvard werken, waar hij in 1964 professorhoogleraar in de dierkunde werd. De rest van zijn carrière bleef hij aan Harvard verbonden.
 
In 1955 is Wilson gehuwd met Irene Kelley. Samen hebben ze één dochter, Catherine, geboren in 1963. Wilson woont samen met zijn vrouw in [[Lexington (Massachusetts)]].
 
== Werk ==
Samen met [[Robert H. MacArthur]] publiceerde hij in 1967 ''[[eilandbiogeografieEilandbiogeografie|''The Theory of Island Biogeography]]'']]. In dit boek wordt beschreven hoe de biodiversiteit van een eiland afhankelijk is van de oppervlakte van het eiland en de afstand tot het vasteland, en dit als gevolg van wetmatigheden van kolonisatie, [[soortvorming]] en lokaal uitsterven. Dit werk had een grote invloed op de moderne [[ecologie]].
 
Op grond van gedetailleerde analyses van [[mieren]] legde hij met zijn werk "Sociobiology: The New Synthesis" (1975) de basis voor deze tak van de wetenschap. In zijn theorieën over menselijk gedrag (''On Human Nature'', 1979) stelt Wilson dat naast [[opvoeding]] ook [[geneticaGenetica|erfelijkheid]] een belangrijke rol speelt. Hij is hiermee een van de grondleggers van de [[evolutionaire psychologie]].
 
Wilsons onderzoek naar systematiek, ecologie en gedrag van mieren leidde in 1990 tot het encyclopedische werk ''The Ants'', dat hij publiceerde samen met [[Bert Hölldobler]].